Vandaag verschijnt de Toezichtbrief 2016 (PDF) van het Commissariaat voor de Media. In deze brief wordt uiteengezet op welke specifieke onderwerpen het Commissariaat in 2016 toezicht zal houden op het media-aanbod.
Spreekbuis.nl kreeg als eerste mediaplatform inzage in de Toezichtbrief en sprak met prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning, sinds juli 2009 voorzitter van het Commissariaat voor de Media.
Kunt u in het kort uitleggen wat de functie is van de Toezichtbrief, die naar media staatssecretaris Sander Dekker wordt gestuurd?
“Het is een jaarlijkse formele brief aan de bewindspersoon waarin we als Commissariaat voor de Media ook het veld duidelijk maken waar wij in 2016 voor staan. Het geeft aan waarom ons toezicht er is en we maken in de brief duidelijk waar we in 2016 extra op gaan letten bij omroepen en audiovisuele media.”
Voor 2016 staan de strategische thema’s ‘beschermen’ en ‘vooruitkijken’ centraal, waarbij het Commissariaat meer dan voorheen vooruit zal kijken.
“Als Commissariaat voor de Media kijken we natuurlijk altijd vooruit. Komend jaar is een essentieel jaar, Europees gezien want de Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten (Europese mediawet, red.) wordt aangepast. We verwachten medio 2016 hiervan het eerste voorstel van de Commissie. Vanuit onze rol als voorzitter van ERGA (het Europese samenwerkingsverband voor toezichthouders in de mediasector, red.) kunnen wij invloed uitoefenen en dus helpen om die richtlijn beter te maken, iets dat goed is voor Nederland en heel Europa.
Met beter bedoel ik met name toekomstbestendiger. In Europees verband is het verder relevant dat, juist omdat de regelgeving altijd iets achter de technologische ontwikkeling in de media aanloopt, de rol van toezichthouders steeds belangrijk wordt. Als toezichthouders moeten we steeds duidelijker lijnen uitzetten en toekomstbestendig nadenken. Hierbij zijn de kernwaarden waarop wij ons toezicht inrichten zeer belangrijk.”
In de brief staat dat er een ‘permanente uitdaging’ is rond die snelheid waarin de mediaontwikkelingen elkaar opvolgen. Hoe up to date zal de nieuwe Europese richtlijn straks zijn? Of is dat onmogelijk?
“Dat ligt aan de manier waarop de richtlijn wordt opgesteld. Deze kan op detailniveau worden geformuleerd of meer op high level blijven. Dat moeten we afwachten. Wanneer het meer high level wordt geregeld – meer de belangrijke kernwaarden beschrijft – zal de richtlijn meer toekomstbestendig zijn.”
Welke keuze neemt het Nederlandse Commissariaat voor de Media hierin?
“Het onderscheid dat nu wordt gemaakt tussen lineair en on demand is lang niet meer gerechtvaardigd. We kijken daarom naar de kernwaarden die we met het mediatoezicht willen beschermen: onafhankelijke media zodat kijkers hun keuzes eerlijk kunnen maken, of het nu om commercie of om politiek gaat. ”
In de Toezichtbrief wordt ook geschreven over het toekomstbestendig maken van het Europese mediatoezicht en mediabeleid. Actueel is hierbij de situatie in Polen, waar de regering een wet wil doorvoeren waarbij de overheid meer greep krijgt op de staatsmedia. Hierbij krijgt de regering de bevoegdheid de directeuren van staatszenders, zowel radio als televisie, te benoemen en te ontslaan. Welke consequenties heeft deze Poolse mediawet voor de toekomstbestendigheid voor de Europese mediaregelgeving?
“Ik vind dat een lastige vraag. Die toekomstbestendigheid van de Europese regelgeving zelf staat hier natuurlijk los van wat deze lidstaat doet. Het lijkt mij wel een extra reden om te zorgen voor een dwingende toekomstbestendige regelgeving op een essentieel aspect als onafhankelijkheid van media die in alle landen van de EU moet worden ingevoerd.”
Gaat het Commissariaat voor de Media Polen hier op aanspreken?
“Wij hebben een verklaring afgegeven. Op Europees niveau staat dit ook geagendeerd, maar daar kan ik nu nog even niks over zeggen.”
In de Toezichtbrief staat dat er in 2016 een herziening komt wat betreft de beleidsregels rondom sponsoring van publieke media instellingen en rondom publiek-private samenwerkingen. De brief beschrijft dat dit met name nodig is omdat de publieke omroep na de bezuinigingen vaker op zoek gaat naar nieuwe geldstromen.
“De regels voor de commerciële omroepen hebben we, rond dit onderwerp, in 2014 en 2015 herzien. In 2016 zal de focus liggen bij de publieke omroep, waarbij we als Commissariaat voor de Media de kwetsbaarheid realiseren voor beïnvloeding. Iets dat de programmamakers en kijkers niet willen. Je wilt bijvoorbeeld niet dat het financiële nieuws wordt gesponsord door een bank. Die kwetsbaarheid wordt inderdaad versterkt door de bezuinigingen bij de publieke omroepen, waarbij men op zoek gaat naar extra potjes geld. Voor een groot deel mag dit wel bij de categorieën culturele programma’s en sportevenementen mits je maar duidelijk maakt dat het om een gesponsord programma gaat, maar er mag op dit gebied wel aanmerkelijk minder bij de publieke omroep dan bij de commerciële omroep. Door voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren wordt aan programmamakers en omroepjuristen duidelijk gemaakt wat wel en niet mag. We hebben, in de afgelopen jaren, gelukkig al wel ontzettend veel vooruitgang en positieve mentaliteitsverandering gezien bij de publieke omroep. Maar we zijn er nog niet, af en toe is de verleiding nog groot. Wij snappen dat ook wel. Maar de publieke omroepen realiseren zich ook steeds meer waar ze voor staan, als onafhankelijke nieuwsvoorziening, in kritische berichtgeving, bij mooie programma’s en documentaires. Dat alles moeten worden beschermd in het belang van de kijker. Daar staan wij als Commissariaat voor.”
1 Trackback / Pingback