Nederlandse versie War of the Worlds op Radio 100 Jaar

Woensdag 6 novemeber maakt het online station Radio 100 Jaar de hele dag live radio vanuit Hilversum én Scheveningen met veel bekende radiohelden. De 100ste verjaardag van de radio sluit het station af met De Nederlandse versie van War of the Worlds uit 1978.

Deze versie werd ingesproken door Jan van Veen, Patricia Paay, Peter Koelewijn en Willem Duyn. Het Veronica-hoorspel werd gemaakt door Ad Bouman en Bart van Leeuwen.

War of the Worlds is het voorbeeld wat voor impact radio kan hebben. In 1938 werd het hoorspel uitgezonden als aflevering van het Amerikaanse radioprogramma Mercury Theatre on the Air. Het hoorspel is berucht geworden door de enorme massahysterie die de uitzending in de VS veroorzaakte. Veel luisteraars misten of negeerden de intro van het hoorspel, waarin duidelijk werd uitgelegd dat het om een verzonnen verhaal ging. De dreiging van de aankomende Tweede Wereldoorlog maakten dat veel mensen dachten dat de nieuwsberichten echt waren. Volgens nieuwsberichten die later werden verspreid vluchtte men massaal weg uit de steden. Veel mensen meenden al de lichtflitsen van de hittestralen te zien of de zwarte rook te ruiken. Sommigen meldden dat zij de invasie met eigen ogen hadden gezien.

Latere studies suggereren dat de paniek veel minder groot was dan nieuwsberichten destijds deden vermoeden. De reden dat er paniek ontstond was niet geheel te wijten aan naïviteit; hoewel veel van de acteurs herkend werden van eerdere hoorspelen of radioprogramma’s, was een hoorspel zoals The War of the Worlds nog nooit eerder uitgevoerd in de Verenigde Staten. Mensen waren gewend om nieuwsberichten voor waar aan te nemen. In de nasleep van de paniek ontstond er grote woede op CBS en de uitzending. CBS herinnerde er echter aan dat de luisteraars meerdere malen werden gewaarschuwd dat het slechts om een fictief verhaal ging. Welles en Mercury Theatre ontsnapten zo aan juridische vervolging. Wel moest CBS beloven nooit meer een dergelijk hoorspel uit te zenden. Eind jaren ’70 maakte Veronica een Nederlandse versie van het hoorspel.

De uitzending zal op 6 november tussen 22:00 en 23-30 te beluisteren zijn op Radio 100 Jaar.