Jan Vos overleden

Jan Vos (1946-2020)

Jan Willem Vos werd in 1946 in Hengelo (Ov.) geboren. Na zijn studie politiek en sociale wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam kwam hij begin jaren zeventig van de vorige eeuw in dienst bij de publieke omroep. Samen met collega’s Harrie Vossen, Piet Tullenaar en Sal Witteboon vormde hij het Historisch Archief. Deze NOS-afdeling had tot doel om aanwezig plaat- en beeldmateriaal voor programmamakers te ontsluiten voor hergebruik. Men was aangesteld om een bepaald specialisme te vertegenwoordigen. Zo werd Jan ingezet voor politiek, Piet voor onder andere actualiteiten en Harry bijvoorbeeld voor literatuur. Aansluitend volgde zijn benoeming tot waarnemend chef Fonotheek. Jan werd vervolgens voorzitter van de NOS-OR, vrijgesteld als vertegenwoordiger van Fonotheek en Historisch Archief. Hierdoor vocht hij menig ‘robbertje’ uit met onder andere NOS-voorzitter Erik Jurgens.

Na twee jaar werkzaamheden voor Personeelszaken maakte hij een nieuwe carrièreswitch. Als gevolg van een reorganisatie ontstond de nieuwe afdeling Dienst Uitvoerende Kunstenaars (DUK), het grootste muziekcentrum van Europa met wel 500 medewerkers. Jan werd eerst benoemd tot interimmanager later omgezet in een vaste functie. Of zoals Jan dat in de wandelgangen noemde ‘chef koren en orkesten’. In die hoedanigheid gaf hij leiding aan medewerkers en kwam hij in contact met diverse dirigenten. Zijn voorliefde voor klassieke muziek was alom bekend. De autoradio stond altijd aan net als bij de Britse inspecteur Morse. In een ver verleden hield hij kennelijk ook van popmuziek, gezien zijn betrokkenheid als mede-organisator bij de Easy Beat Club in Hotel Deters in Hengelo. Menig muziekuitvoering heeft hij gevolgd. Soms zelfs een concert in het buitenland (Spanje). Ook stond Vos in 1986/87 aan de wieg van het tijdschrift Concertpodium, met Renso van Bergen voor de journalistieke ondersteuning. Hij was degene die in 1989 Edo de Waart als chefdirigent van het Radio Filharmonisch Orkest aantrok.

Een jaar eerder was de verzelfstandiging van de NOS een feit door het Facilitair Bedrijf af te splitsen in het NOB (Nederlands Omroepproduktie Bedrijf). Van 1989-1990 was hij hoofd Interne Mobiliteit NOB. Later zag hij op deze turbulente periode terug als ‘chef ontslag’. Aansluitend volgde in 1990 zijn benoeming tot directeur van het Audio Visueel Archief Centrum (AVAC). Hierdoor viel onder andere ook het Film- en Beeldbandarchief onder zijn leiding. Dit bedrijfsonderdeel vormde samen met een drietal andere organisaties sinds 1997 het Nederlands Audiovisueel Archief (NAA).

In 1991 verving hij onbezoldigd museumdirecteur Kees Cabout. Cabout was een van de initiatoren van het historisch kwartaalschrift Aether. De grootste verdienste van Vos was de totstandkoming van een nieuwe behuizing van het Nederlands Omroepmuseum aan de Oude Amersfoortseweg. Deze behuizing van circa 3000 m2 – samen met de collectie van het voormalig Fonografisch Museum – werd in 1993 betrokken. De opening werd verricht door Hedy d’ Ancona, minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Talloze museumbezoekers wisten de weg naar Hilversum te vinden. Met de activiteiten van het Omroepmuseum legde Vos de ‘fundering’ van het huidige Beeld en Geluid. Na de sluiting van het museum eind 2002 moest de stichting Vrienden van het Omroepmuseum omgezet worden in de stichting Omroephistorie. Jan verrichtte secretariële ondersteuning. Deze organisatie was niet alleen verantwoordelijk voor de opzet en uitgifte van het kwartaalschrift. Enige jaren eerder verscheen ook de introductie en jaarlijkse uitgifte op grammofoonplaat van Stemmen des tijds, later ook leverbaar op cd. Bovendien verzorgde Vos jarenlang, ook na zijn pensionering, de notulen van de redactievergaderingen van Aether.

Slechts bij uitzondering verschenen redactionele bijdragen van zijn hand. Bijvoorbeeld over de sluiting van het museum (66/13) of ‘ontwerp nieuwbouw aangepast’ (64/23). In het boek Hilversum en de omroep t.g.v. het 20-jarig bestaan van de Hilversumse Historische Kring Albertus Perk verscheen zijn bijdrage ‘het muzikaalste dorp ter wereld’ (1993). Hoogtepunten van Aether: een dik nummer bij de opening Beeld en Geluid (2007) en het 100^ste nummer (2011), een prestatie van formaat t.g.v. het 25-jarig bestaan. In januari 2016 ontving hij voor zijn verdiensten voor de mediastad uit handen van wethouder Wimar Jaeger ‘De Mediakorrel’. Kortom een bescheiden doch strijdbare man op de achtergrond met gevoel voor droge humor, die alleen als manager Divisie Muziek NOB en als directeur van het Nederlands Omroep Museum zichtbaar was. Vermoedelijk vanwege zijn sociale achtergrond als Woodbrooker voelde Vos zich aangetrokken tot het ‘vakbondswerk’. Ondanks dat de laatste periode van zijn leven zich kenmerkte door ziekte bleef hij optimistisch.

Jan Vos is op 74-jarige leeftijd overleden.