Omroep Zwart en Ongehoord Nederland (ON) moeten een plek krijgen bij de publieke omroep. Dat adviseert de Raad voor Cultuur aan minister Slob voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media.
Slob moet uiteindelijk de beslissing nemen of de kandidaat-omroepen ook daadwerkelijk worden toegelaten. Eind vorig jaar voldeden beide al aan de eis van 50.000 betalende leden.
In het advies zegt de Raad dat zowel Zwart als ON van “toegevoegde waarde” is. Dat is een van de eisen voor toelating van nieuwe omroepen.
De raad waarschuwt wel dat wat de kijker en luisteraar in praktijk krijgt voorgeschoteld minder pluriform is, dan je op basis van de plannen zou verwachten. Ook viel op dat de plannen van de omroepen nogal verschillen; met name waar het de uitwerking en de mate van concreetheid betreft.
De huidige aspirant-omroepen PowNed, WNL en HUMAN, hebben volgens de raad de afgelopen erkenningsperiode hun toegevoegde waarde bewezen. In de nieuwe periode moeten zij een samenwerkingsomroep vormen met een van de zes reeds erkende omroepen: AVROTROS, KRO-NCRV, BNNVARA, EO, MAX en VPRO.
Volgens de raad komt de houdbaarheid van het huidige omroepbestel onherroepelijk in het geding als er geen duidelijkere criteria komen voor toe- en uittreding. De huidige criteria kunnen leiden tot versplintering van het aanbod. Het moet volgens de raad ook mogelijk zijn om naar het bestel als geheel te kijken en van daaruit afwegingen te maken. De raad wees hier al eerder op. Ook de politiek ziet inmiddels de urgentie hiervan in, maar dat heeft nog niet tot een oplossing geleid, constateert de raad.
De raad waarschuwt dat de waarden van de Publieke Omroep beschermd moeten worden. Met urgentie moet worden onderzocht hoe de borging hiervan kan worden versterkt. De raad denkt hierbij zowel aan aanscherping van de Mediawet als bijvoorbeeld aan een verplichting voor omroepen om de Raad voor Journalistiek te erkennen en verplichting voor omroepen om een meer toegespitste journalistieke code te onderschrijven.
Naast de Raad voor Cultuur brengen ook het Commissariaat voor de Media en de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) een advies uit. Het Commissariaat voor de Media toetst daarbij de ledeneis. Mede op basis van deze adviezen besluit minister Slob vóór 1 augustus 2021 welke omroepen een erkenning of voorlopige erkenning krijgen.
Als je de omroepen als geheel vergelijkt met een taart, pizza of pannenkoek, kun je het totaal niet tot in het oneindige blijven opdelen. Doe je dat wel, dan houd je uiteindelijk een onverteerbaar bord vol kruimels over met ingrediënten, die absoluut niet met elkaar combineren. Met “Omroep Zwart” en “Ongehoord Nederland” haal je bovendien twee monochrome extremen binnen, die de polarisatie alleen maar versterken. Ik zie er geen toegevoegde waarde of kwaliteit in.