Er is volgens Autoriteit Consument & Markt (ACM) een diepgaand onderzoek nodig naar de fusie van RTL met Talpa. Uit het eerste onderzoek door ACM blijkt dat de fusie van deze twee grote media-organisaties negatieve gevolgen kan hebben voor prijs, kwaliteit en innovatie. Het vervolgonderzoek gaat onder andere over de gevolgen voor adverteerders, voor producenten van televisieprogramma’s, voor distributeurs van televisiekanalen en uiteindelijk voor de consument.
Het inkopen en produceren van televisieprogramma’s, het samenstellen en verspreiden van televisiekanalen en de verkoop van advertenties op die kanalen zijn nauw met elkaar verweven. RTL en Talpa concurreren met elkaar op al deze gebieden. RTL en Talpa hebben samen een groot aantal commerciële televisiekanalen en verschillende productiemaatschappijen die televisieprogramma’s maken en verkopen. Samen zijn RTL en Talpa ook veruit de grootste aanbieder van zendtijd voor televisieadvertenties.
Waarover is diepgaand onderzoek nodig?
Een van de vragen is of de combinatie RTL/Talpa in staat zal zijn om de prijs van televisieadvertenties te verhogen als gevolg van de sterke positie die zij zullen krijgen. Adverteerders maken zich hier zorgen over en geven aan dat adverteren op televisie een unieke manier is om consumenten te bereiken. Zij verwachten dat dit de komende jaren ook zo blijft, ondanks de opkomst van online-advertenties.
Daarnaast krijgen distributeurs van televisiekanalen zoals VodafoneZiggo en KPN bij hun onderhandelingen straks te maken met één grote aanbieder, in plaats van twee. Onderzoek door ACM moet uitwijzen of RTL/Talpa daardoor hogere prijzen kan afdwingen. Dat kan er uiteindelijk toe leiden dat consumenten meer moeten betalen voor televisie.
RTL en Talpa kopen programma’s in bij andere producenten en maken zelf programma’s. Ook daar is meer onderzoek naar nodig. Een vraag is of RTL/Talpa na de overname meer zelf gaat produceren, waardoor andere producenten minder kansen krijgen. Dat kan leiden tot minder investeringen door die producenten en verschraling van het aanbod van televisieprogramma’s in het nadeel van de consument.
Bovendien wordt de marktpositie van RTL/Talpa na de overname sterker bij het inkopen van programma’s van andere producenten Hierdoor kan RTL/Talpa mogelijk lagere prijzen bedingen. Dat kan ook leiden tot minder investeringen in nieuwe producties en verschraling van de kwaliteit en variatie van het aanbod van televisieprogramma’s.
RTL en Talpa gaan nu een vergunning aanvragen. Daarna gaat de ACM verder met haar onderzoek. Voor dit onderzoek gaat de ACM onder andere een diepgaande data-analyse doen van de prijseffecten van de fusie op de advertentiemarkt. Ook wordt onderzoek gedaan naar de effecten van deze fusie op de kwaliteit van het aanbod van programma’s en de doorgifte van televisiekanalen. Daarbij gaat de ACM ook uitgebreider spreken met producenten van TV-programma’s, advertentiebedrijven en distributeurs die deze kanalen aan de consument aanbieden.
Die fusie gaat er niet komen dus. Moge duidelijk zijn.
Misschien niet direct, maar het zou naïef zijn om te denken dat er niet naar andere oplossingen wordt gezocht.
Als RTL en Talpa hun belangen in Ad Alliance en Media Solutions verkopen én als bijvoorbeeld zowel aan RTL als Talpa-zijde twee zenders verkocht worden, is er nog een kans dat die fusie doorgaat. Vraag is alleen of – met alles wat we nu weten – die fusie wel verstandig is. Sowieso lijkt het me zaak pas op de plaats te maken met die fusie tot alles rond TVOH onderzocht is.
Als RTL en Talpa beide 2 tv-zenders verkopen, dan schieten ze (de “markt”) er niks mee op. Ze hebben dan samen een stuk of 5 à 6 tv-zenders over en er komt een nieuwe concurrent met 4 tv-zenders bij. Wat is dan het verschil met nu?
Volgens mij krijgt Erwin gelijk.
Als RTL en Talpa samen mogen gaan, komt er een bijna monopolist voor commerciële TV in Nederland, een bijna monopolist voor verkoop van tv-reclamezendtijd, een bijna monopolist voor tv-programma’s op de commerciële tv. Kan niet goed zijn.
En het argument?
Google, Facebook (Meta), Apple, Amazon en Microsoft rollen toch wel over die bijna monopolist heen. Er gaat nu al meer reclamegeld naar online diensten dan naar radio + tv samen.
De gedachte dat je samen sterker staat is al net zo vreemd als toen de Nederlandse overheid dacht dat KPN Telecom zo’n enorme marktmacht had. Nou die enorme telecom operator is bijna in zijn geheel opgekocht door partijen waar wij hier nog nooit van gehoord hadden.
Nederland is te klein om weerstand te bieden tegen de grote Amerikaanse en Chinese bedrijven. Dat kan alleen met goede wetgeving en dat heeft zelfs de EU nog niet voor elkaar.