Achter de kuchknop (deel 3)

Mooie verhalen bij de radio blijven verborgen voor de luisteraar, soms maar beter ook maar soms ook jammer, ter lering ende, vooral, vermaak. Het zijn de verhalen van programmamakers en technici die zich achter de kuchknop afspelen in de studio en op locatie. Elke maand een nieuw bericht vanachter die knop, mogelijk door de tijd niet meer geheel accuraat, licht aangesterkt of afgezwakt. En genoemde namen zijn niet altijd overeenkomstig de werkelijkheid. 

“Ladies & gentleman, to story you are about to read is true, only the names have been changed to protect the privacy”(vrij naar de Amerikaanse serie ‘Dragnet’).

Dit verhaal speelt zich af in de oude ECK (Eind Controle Kamer) van de KRO aan de Emmastraat in Hilversum.Tegenwoordig hangen er in een radiostudio meer tv-schermen dan microfoons. Vroeger was dat anders in een ECK was geen kijkbuis te vinden, want “Zis is redio men!”. In een ECK zat ook altijd een technicus vooral in de avonduren soms moederziel alleen. Veel programma’s kwamen van band, daarvoor stonden in die ruimte vier betrouwbare Telefunkenbandmachines. En in combinatie met een betrouwbare technicus ging dat meestal goed. Maar niet altijd… Als een programma van band kwam was dat meestal een combinatievan twee banden, band 1 te starten na het nieuws of STER en op enig moment diende de betrouwbare technicus van dienst aan te sluiten met band 2 om het uur vol te maken. Kwestie van opletten, klokkijken en op het juiste moment de juisteschuif openen. “Van je af is harder!”, ook nu nog van toepassing. Maar een betrouwbare technicus is ook maar een mens, maakt wel eens een foutje. En het was in die dagen dat technici wat te vaak mens waren. Dus kwamen er klachten. Een band werd te laat gestart of een verkeerde band of geen band. Een chef ging op onderzoek uit en ontdekte dat met name in de avonduren de avonturen van bandprogramma’s onbedoeld in de mist verdwenen. Hoe kwam dat zo? Achter in de ECK stond een grote kast met daarin onder meer een draagbaar tv-toestel. De betrouwbare technicus zette die ’s avonds in de ECK voor een stukje aangename afleiding tijdens zijn solodienst. En had dan meer oog voor het beeld van Nederland 1, 2 of 3 want ‘RTL 4 bestond nog nie…’ (vrij naar Herman van Veen) dan oor voor de lopende radio-uitzending. Chefs zijn er om te reguleren en verordonneren, dus ging er een bericht uit naar alle technici dat het verboden was, op straffe van iets met ontslag, een tv in de ECK te plaatsen. Maar dan was er Paul, een geweldige technicus, inmiddels niet meer onder ons. Paul kleurde graag een beetje buiten de lijntjes, nooit en te nimmer ten nadele van collega’s of programmamakers maar tegenover zijn meerdere hanteerde hij andere kleurtjes. Paul liep in de studio altijd op sokken en maakte zelden een fout. Kon in de ECK rustig tv kijken en de juiste band foutloos richting luisteraar sturen. Maar de schriftelijk waarschuwing betrof alle technici, dus ook Paul. Zijn oplossing was simpel, vanuit de ECK kijk je naar de spreekcel, een aparte ruimte achter dubbel glas en dubbele deur. Daar waar de omroeper van dienst programma’s kon aan- en afkondigen. Paul zette de tv in die cel voor het glas, het geluid uit dat toestel via een patchkabeltje hoorbaar in de ECK. Paul keek tv, maar geen toestel in de ECK want in de cel, toch een leuke avond. En na afloop: Wilhelmus op zender, tv in de kast, schoenen aan en naar huis.

Maart 2022.

Volgende maand een nieuwe Kuchknop. 

Bijdragen, mag anoniem (“ to protect…”) zijn welkom: sybrand.verwer@gmail.com