Mooie verhalen bij de radio blijven verborgen voor de luisteraar, soms maar beter ook maar soms ook jammer, ter lering ende, vooral, vermaak. Het zijn de verhalen van programmamakers en technici die zich achter de kuchknop afspelen in de studio en op locatie. Elke maand een nieuw bericht van achter die knop, mogelijk door de tijd niet meer geheel accuraat, licht aangesterkt of afgezwakt. En genoemde namen zijn niet altijd overeenkomstig de werkelijkheid.
“Ladies & gentleman, to story you are about to read is true, only the names have been changed to protect the privacy” (vrij naar de Amerikaanse serie ‘Dragnet’).
Dit verhaal speelt zich af begin van deze eeuw in het Verbindingscentrum Radio. Vanuit dit knooppunt van de NPO-zenders (“Het Hart van de Nederlandse Radio!”) worden alle inkomende verbindingen, van ANWB t/m een willekeurige verslagever vanuit Londen, Parijs of Kloetinge doorgezet naar elke gewenste studio voor een live-bijdrage of opname. In die tijd waren de zenders nog niet ondergebracht in het Radiohuis op het Mediapark maar verspreid over verschillende locaties in Hilversum. Radio 1 in het NOS-gebouw, radio 2 en 5 in de AKN, hitradio 4 eerst in het toenmalige TROS-gebouw en later in het VARA-pand.
Een van de dagelijkse klusjes voor de technici in het VC was het verzenden van de STER-lijsten, een praktisch A-viertje met per zender voor de hele dag een overzicht van lengte en starttijden van de reclameblokken. Niet alleen naar al die studio’s maar ook naar redacties en presentatoren ter eerdere glorie en voorbereiding van een komend programma. het versturen van de STER-lijsten ging toen nog per fax, snel & betrouwbaar. Wel een uitgebreid klusje, er was veel belangstelling voor deze overzichten.
Het werd hoog tijd voor een nieuwe fax, met de mogelijkheid alle eindbestemmingen in presets onder te brengen, dat scheelde een hoop werk. Twee radiotechnici met kennis & kunde van uitpakken en aansluiten van apparatuur namen deze klus op zich. Uiteraard verdeden zij geen tijd aan RTFM*. Na gedegen spitwerk in de vele menu’s werd een lange rij faxnummers opgeslagen en presets aangemaakt. Preset 1 voor radio 1, 2 voor radio 2 en zo door. Zo kon heel faxminnend Hilversum vol vreugd start- en stoptijden verwerken in draaiboeken en Eela STER-klokken.
Tijd voor de test, A-viertje onder de klep, preset 1, verwachtingvol turen naar een uitgebreide display. Maar helaas, deze gaf al gauw de melding ‘storing’. Nieuw apparaat? Nu al storing het zal toch niet? Even het apparaat uit- en aan. Nieuwe kansen nieuw formulier, dan nu met preset 2, maar ook nu weer: ‘storing’. Nog steeds niemand die de F. Manual ter hand nam. Op dat moment kwam Auke binnen, destijds het technische geweten van de afdeling Radio. “Zo mannen, lukt het een beetje?” Nee dus, storing. “Oh ja, mooi is dat, dit apparaat geeft aan dat na invoeren van een formulier het eerst wordt opgeslagen in een geheugen voordat het verstuurd wordt!” Menu 63 (taalinstellingen) stond nog op Engelstalig, en storing betekent in het Engels: opslaan.
(*Gekende afkorting onder eigenwijze technici).
Mei 2022, volgende maand weer een nieuwe Kuchknop.
Bijdragen, mag anoniem (“ to protect…”) zijn welkom: sybrand.verwer@gmail.com
Oud radio technicus Ruud Klxxxx riep altijd eerst als ie naar het AVVC belde voor een lijn :”hoi audiootjooo doe effe een lijnjte naar”…………………
Leuk verhaal Juul, had ik zeker niet willen missen…plaatje maar weer!