Achter de kuchknop (deel 10, oktober 2022)

Sommige verhalen bij de radio blijven verborgen voor de luisteraar, soms beter maar soms ook jammer ter lering ende, vooral, vermaak. Het zijn de verhalen van programmamakers en technici die zich achter de kuchknop afspelen in de studio en op locatie. Elke maand een nieuw bericht van achter die knop, mogelijk door de tijd niet meer geheel accuraat, licht aangesterkt of afgezwakt. Radiotechnici zijn creatief en zeer betrokken bij programmamakers. Maar ook altijd in voor een praktische grap (practical joke). Drie voorbeelden die mij afgelopen maanden werden
aangereikt.

‘A Forrest’ van The Cure, een fijne plaat, wordt nog steeds op vele zenders gedraaid. De technicus in de Eindregie kende deze plaat goed dus ook het slotje van die plaat, het geluid van een snorrende bas die enkele noten herhaalde. Dat is mooi en op maat in een loop te zetten. Terwijl de dj van dienst de plaat draaide, monteerde de technicus flux dat laatste stukje als rondloper. En startte dit exact in de maat na het slot van de plaat gedraaid door de dj. Die begon met zijn afkondiging en werd volledig verrast. Op zijn Omniplayer scherm recht voor zijn neus draaide niets meer. Voor de zekerheid trok hij alle faders, behalve die van zijn microfoon, dicht. Maar de bassist van de Cure plukte vrolijk verder. De technicus keek vooral de andere kant op. Het duurde nog even voordat de presentator het door had.

De kuchknop, handig voor een presentator om even een kuchje weg te werken. Ergens in de jaren ’90 had een creatieve technicus die knop verbonden met een jinglespeler, dus op het moment dat de kuchknop werd ingedrukt kreeg het jingleapparaat een puls. Op een jinglecassette werd een kort kuchje opgenomen. En het hoorbaar resultaat op zender: elke keer als de kuchknop werd bepoteld door de presentator, was er een kort kuchje hoorbaar. Jolijt alom! Was er nog wel een bijkomend probleem, tijdens het draaien van een plaat of band wordt de kuchknop ook veel ingedrukt als intercom naar regie en techniek, de kuchknop is vaak gecombineerd met een intercom. Dus na een groot aantal kuchjes op zender werd de cart uit het apparaat verwijderd. Evengoed grap geslaagd. En dan een uit begin jaren ’80, de eerste stereo dj-tafel van Hilversum 3 was nog in gebruik. Deze had wel 6 stevige faders met faderstart voor de draaitafels. En het mooie aan die tafel was dat vele onderdelen met een minimaal gebruik van gereedschap eruit gehaald konden worden. Het was het begin van een nachtdienst op 1 april van dat jaar. Dan kan je moeilijk een grap laten liggen. De technicus van dienst was ruim voordat de nacht-dj verscheen al aanwezig om de installatie te testen, want: wat je niet getest hebt, werkt niet. Hij haalde twee faders van dj-tafel los, die van de linker- en rechter draaitafel en bevestigde aan de onderzijde van elke fader een stevig elastiek. Na het nieuws van middernacht startte de dj met de linker schuif de eerste plaat, want van je af is harder. Maar net zo snel kwam die fader horizontaal terug in de beginstand. Hij had nog een fader die voor de rechter draaitafel, dan die maar. Maar, je verwacht het niet, ook die fader knalde aangedreven door het elastiek aan de onderkant in volle vaart weer richting de presentator. Dj volledig van slag, maar werd gered door de technicus aan de andere kant van de ruit. Hij had voor de zekerheid een plaat scherp gezet. Vervolgens de elastieken in de dj-tafel weer netjes verwijderd. 1 april, grap geslaagd!

Volgende maand een nieuwe Kuchknop.
Bijdragen zijn welkom: sybrand.verwer@gmail.com