Interview met Burgemeester van Hilversum Gerhard van den Top: “Verwantschap met omroepburgemeester Joost Boot”

Door Peter Schavemaker

Het interview begint op 21 oktober 1961, de geboortedag van Gerhard van den Top, in Bennekom (gemeente Ede). In Ede was tussen 1 oktober 1946 en 1 oktober 1951 Joost Boot burgemeester. Deze Boot zou vanaf 1951 tot en met 1 januari 1968 burgemeester zijn van Hilversum, en geldt als dé burgemeester die de omroep naar Hilversum haalde. Hij kocht in 1954 bijvoorbeeld het terrein waar het huidige Mediapark is gevestigd en troefde Bussum, als plaats waar de eerste televisie-uitzendingen vandaag kwamen, af als omroepstad door de omroepen wel de ruimte te bieden om hun gebouwen te laten bouwen. Op 4 december 1956 werd in een geheime raadsvergadering, onder voorzitterschap van Boot, besloten tot het zogenoemde Radio-City Plan, dat als bedoeling had om alle activiteiten op het gebied van radio, televisie en de Wereldomroep te concentreren op het huidige Mediapark-terrein.

Gerhard van den Top noemt zijn voorganger Boot ‘integrerend’. “Het voelt als een verwantschap. Boot was ook een burgemeester die naar mijn gevoel grote invloed heeft gehad op de ontwikkeling van Hilversum als Mediastad, bijvoorbeeld bij de totstandkoming van het Mediapark zoals dat er nu is. Ik heb de indruk dat hij een belangrijke rol heeft gespeeld op kritieke momenten in de geschiedenis van onze gemeente. Hij verdient een plaats in de geschiedenis van onze gemeente, die ik nader wil onderzoeken.” 

Een ander startpunt van het gesprek met Van den Top is het boek 100 jaar Hilversum Mediastad. Daarin beschrijf ik dat de Hilversumse burgemeester Paul Reijmer (1922-1929) in 1928 in de raad van 10 januari over de komst van omroep het volgende zegt: (letterlijke tekst) ‘De toekomst zal dus moeten leeren of in hoeverre uitbreiding deze industrie voor de gemeente een onverdeeld gemeentebelang is te noemen.’  Tijdens zijn speech aan het Award Dinner van de 2023-editie (3 oktober 2023) van Dutch Media Week, 95 jaar later dan Reijmer, zei burgemeester Van den Top: ‘In de afgelopen 100 jaar is de dominante factor in de ontwikkeling van onze gemeente geweest de geboorte van de radio, gevolgd door de omroepen, televisie en daarna het Mediapark.’ Gerhard van den Top in het interview: “De media zitten inmiddels al 100 jaar in het DNA van onze gemeente. Radio, televisie, streamingsdiensten, Beeld en Geluid en gaming. De rest van Hilversum heeft hier veel baat bij. Het Mediapark is voor de werkgelegenheid (25% van de Hilversumse inwoners werkt in de media, red.) en identiteit heel belangrijk. Het is de vruchtbare grond waarop de gemeente inmiddels al 100 jaar heel erg mooi is gaan bloeien. Daar moeten we vooral heel erg zuinig op zijn en verder willen brengen in de komende jaren.”

Burgemeester van den Top praat in ons interview ook uitgebreid over de ‘uitdaging’ van de veiligheidssituatie van het Mediapark en hoe hij omging met de demonstranten die omgekeerde Nederlandse vlaggen daar toonde. “Wie aan de journalistiek komt heeft een probleem,” zegt Van den Top. “Ik ben dan niet zo zeer bezig met de beschadiging  van het imago van de Mediastad, maar vooral bezig met de veiligheid van de mensen die daar werken.” De burgemeester gaat in het interview kort in op de plannen voor een toekomstig extra depot van Beeld en Geluid in het centrum van Hilversum, waarvoor de gemeente recent € 200.000 aan startsubsidie beschikbaar heeft gesteld voor het uitwerken van een huisvestingsplan. “We zijn aan het investeren in de verbinding tussen ons centrum en onze media-identiteit. Je wilt het in de stad ook zien dat we Mediastad zijn.”

Gerhard van den Top is sinds 16 februari 2022 burgemeester en fietst graag in de stad. “Ik denk niet dat ik het mediagevoel overal voel, maar fietsen op de ’s Gravelandseweg en de Emmastraat is voor mij magisch. Het oude AVRO gebouw is een verstilt monument waar in het verleden prachtige programma’s zijn gemaakt. Je komt daar in de kleedkamer waar de sterren vroeger werden klaargestoomd voor de uitzending. Al mijn helden hebben destijds opgetreden in Toppop met Ad Visser. Maar dat is mijn verhaal; een jonge 60-jarige man. Maar er is een hele generatie op komst die dat gevoel bij die oude media helemaal niet heeft. We moeten oud en nieuw met elkaar verbinden. Dat doen we in Hilversum met gaming, FIFA competities en Esports (MBO College Hilversum, aan de Arena, red.). “AI geeft een heel ander beeld dan Mies Bouwman en Toppop. De media zijn zo centraal onderdeel van ons leven, van ’s ochtends tot ’s avonds laat kijk je op je telefoon naar Facebook, X, Instagram en TikTok. Hilversum is de plek waar veel van die virtuele dingen bij elkaar komen. Ik zou het heel mooi vinden als in Hilversum het denken over de effecten van die media meer over wordt nagedacht; hoe het met ons gaat, met ons denken, onze mening vormen en politiek. Bijvoorbeeld in een opleidingsinstituut waar je echt kan nadenken wat AI doet met feit en fictie. En wat doen games en social media met kanalen en hoe ga je op zoek naar jouw feiten? Wat zijn de gevolgen van deze ontwikkeling voor de samenleving. Hilversum zou hierin het centrum moeten worden, wat betreft de Nederlandse mediawereld.”

Het volledige interview is beluisteren als podcast op Spotify

Fotocredit: Burgemeester Boot aan zijn bureau in de burgemeesterskamer van het Hilversumse raadhuis, 1957. Collectie Jacques Stevens/Streekarchief Gooi en Vechtstreek, Hilversum