Documentaire Brandmeester: je vak centraal stellen is ouwe lullen taal

KIJKTIP:De documentaire Brandmeester(Omroep Human)

Bevelvoerder Gerrie Koning van de Amsterdamse brandweer heeft met zijn optreden in de documentaire Brandmeester van de Human mijn hart gestolen. Gerrie is een gepassioneerde leidinggevende, een niet-lullen-maar-poetsen vakman die zijn taak serieus opvat. Ruim dertig jaar zit hij in het vak, branden effectief bestrijden ziet hij als hoofdopdracht voor zijn unit. Hij is een empathisch leidinggevende. Hij zorgt voor een goede sfeer onder zijn manschappen en is toegewijd coach van Joyce, een van de vrouwen in zijn team die hij helpt om een van de eerste vrouwelijke bevelvoerders te worden. ‘Joyce is iemand die nooit opgeeft’, schrijft hij in een liefdevolle aanbeveling. Ze wordt verlegen van het compliment. Hij is trots omdat ze alle praktische proeven met succes aflegt. So far so good. Tot ze zich voor een college wijze mannen van kantoor moet verantwoorden.Die wijzen haar af omdat ze de tijdgeest niet heeft begrepen. Met de tranen in de ogen hoort ze het oordeel aan, Gerrie is verbijsterd. Ben jij wel de goede coach voor Joyce?, vraagt de adviseur aan Gerrie. Het oordeel ligt al in die vraag besloten.

Het gaat allang niet meer om het blussen van branden.

Het gaat allang niet meer om het blussen van branden, het gaat om het implementeren van politieke doelen. Om haar beleid kracht bij te zetten komt de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema op bezoek. Ze kiest haar joviale pose. Geeft de jongens en meisjes van de unit een hand. Als die willen uitleggen dat ze niet seksisme en racisme als grootste probleem ervaren bij de uitoefening van hun functie, maar het feit dat bijvoorbeeld de huisvesting tekortschiet (een van de vrouwen probeert uit te leggen; ‘onze kazerne trekt als een schoorsteen’) staat Femke midden in een zin abrupt op, verontschuldigt zich voor het feit dat ze een volgende dringende afspraak moet halen en is alweer op weg naar de uitgang. ‘Een andere keer moeten we verder praten’, roept ze op een manier die je het gevoel geeft dat die andere keer er wel nooit zal komen.

Bevelvoerder Gerrie is goudeerlijk

In de documentaire vertelt een van de mannen dat hij de werkplaats mist, waar hij wat kon knutselen. ‘Na een ernstig ongeluk met bloed wil ik graag wat met mijn handen doen, als afleiding’. De hoogste baas vindt het maar onzin. Die werkplaats komt echt niet meer terug, zegt hij. Je moet je afvragen -als je zoiets nodig hebt- of je dan wel geschikt bent voor dit werk. Bevelvoerder Gerrie is goudeerlijk, hij heeft niet zoveel met de nieuwe strategie (meer diversiteit, het aanstellen van vrouwen, het bestrijden van racisme en het oplossen van het personeelstekort). Daarmee blus je geen brand, vindt hij. En bovendien die softe doelen jagen het personeel juist weg. ‘Iedereen is hier welkom’, zegt hij. ‘Daar sta ik voor in’! Onder één voorwaarde: sollicitanten moeten deugen voor hun vak. Er worden nu mensen aangenomen om een andere reden. De hoge bazen vinden het ouwe lullen taal.

In de loop van de documentaire zie je gepassioneerde Gerrie verschrompelen van een zelfverzekerde vakman tot een geslagen hondje. Een mevrouw van de interne begeleiding vraagt hem wat hij nodig heeft om op een fijne manier zijn pensioen te halen. ‘Wat wil je achterlaten als je legacy, Gerrie’? Er valt een pauze. Die vraag is niet zo gemakkelijk te beantwoorden, zegt Gerrie. Als kijker voel ik me dan al zo ongemakkelijk dat ik begin te verlangen naar het einde van dit document.  Zelden heb ik een grotere afstand gevoeld tussen leiding en werkvloer dan in deze prachtige documentaire van Human. En ik hoop dat als mijn huis ooit in de fik staat, Gerrie komt blussen.

Deze documentaire van harte aanbevolen.