Visuele beperkingen lijken voor multi-talent Vincent Bijlo geen handicap. Hij is al jaren een zeer bekende Nederlandse cabaretier, schrijver en columnist. Door zijn blindheid luisterde hij al vanaf zijn jeugd naar alles wat los en vast zat op de radio en begon zelf als piraat uit te zenden vanuit Bussum. Radio-DJ Patrick Kicken vroeg Bijlo naar de stand van zaken van de Nederlandse radio.
Bijlo geeft in het interview aan zeer sceptisch te over de landelijke radiostations. Bijlo: ‘Het jammere van de huidige radio is dat dj’s vaak niets van de playlist weten en waarom deze in een bepaalde volgorde staan. Het wordt bepaald door een muziekredactie.’ Als voorbeeld van een goede uitzondering noemt hij Jeroen van Inkel, die zijn eigen playlist voor de uitzending kan maken. ‘Zijn muziek is een wezenlijk onderdeel van de show’, aldus Bijlo. Hij maakt zich zorgen over de lineaire radio. ‘De kracht van lineaire radio is dat je wordt verrast. En dat verdwijnt steeds meer’.
“Radio is in wezen een veel meer beeldend medium dan televisie.”
Bezemkast
Hij vindt Nederlandse radio ‘klinisch’, doordat natuurlijke omgevingsgeluiden in de professionele 
studio’s niet meer te horen zijn. Bijlo: ‘Het wordt doorgaans in een bezemkast gemaakt’. Met zijn visuele handicap ziet hij juist de meerwaarde van radio. ‘Ik maak nooit beelden in mijn hoofd, maar sferen. Radio is in wezen een veel meer beeldend medium dan televisie. Bij televisie worden de beelden immers op een presenteerblaadje aangereikt en hoef je ze alleen te consumeren. Bij radio moet je deze beelden zelf maken. Radio is daarmee heel sfeervol en direct. Daar zouden radiomakers ook veel meer gebruik van moeten maken’.
Radio
De radio is een stokoud medium, maar toch ziet Vincent Bijlo regelmatig vernieuwingen. Hij vindt het mooi dat bijvoorbeeld John de Mol het tv-programma The Voice tegenwoordig ook op Radio 538 uitzendt. Hij heeft nooit begrepen waarom tv-programma’s, zoals Jinek of Barend en Van Dorp ook niet gewoon op de radio worden uitgezonden. Volgens hem heb je bij deze programma’s helemaal geen beeld nodig. Er mag volgens hem nog veel meer op de radio worden geëxperimenteerd.
“Vroeger liet Giel Beelen op de radio publiek pijpen. Tegenwoordig zou de Minister het bonnetje van de dame in kwestie opvragen.”
Lange tenen
Bijlo: ‘Veel makers uit Hilversum hebben lange tenen. Als ik eens een kritische column over een radioprogramma schrijf, dan krijg ik direct tien boze emails binnen.’ Hij bemerkt ook dat er steeds minder kan in Hilversum. ‘Vroeger liet Giel Beelen op de radio publiek pijpen. Tegenwoordig zou de Minister het bonnetje van de dame in kwestie opvragen.’ Bijlo vindt dat kritiek van luisteraars op radioprogramma’s serieus genomen moet worden, maar is ook van mening dat negatieve kritiek de overhand krijgt en mensen die wel tevreden zijn beperkt aan bod komen.
De Slimste Mens
Vincent Bijlo is tegenwoordig met zijn radio-columns een stuk minder te lezen in het Algemeen Dagblad. Door de populariteit van Angela de Jong na haar optreden in ‘De Slimste Mens’ schrijft ze tegenwoordig vijf maal per week over tv, ten koste van de radiocolumns van Bijlo. Hij hoop zelf ook nog eens voor het programma gevraagd te worden. ‘Er wordt weinig in gedrukte media over radio geschreven. Veel te weinig, vind ik. Het is altijd een medium geweest waar een schijntje heengaat ten opzichte van televisie. Radio is iets wat er altijd gewoon is en dat maakt het lastig om daar iets over te schrijven. Ik wil met mijn columns laten zien wat er allemaal is op de radio te horen is. Vooral omdat veel luisteraars conservatief zijn en maar naar een radiozender luisteren. Ik schrijf vaak ook over andere stations dan alleen radio 1, zoals online radiozenders over de grand prix of tennis. Op je telefoon kun je tegenwoordig naar tienduizenden streams luisteren.
538
Bijlo kan niet voorspellen hoe het zal gaan met 538 nu radio-icoon Evers vertrekt. ‘Frank Dane moet zijn eigen ding gaan doen, dat bij de huidige tijd past. Een opvolger werkt namelijk niet. Dat hebben we gezien bij Brinkman als opvolger van Lubbers en Wouter Bos, die Kok moest opvolgen’, aldus Bijlo.
Lege zuilen
Bijlo heeft ook een mening over het publieke bestel. ‘Na de tweede wereldoorlog wilden ze van het verzuilde bestel af. Dat is toen niet gelukt. Tegenwoordig hebben we zuilen die leeg zijn. De KRO is samen met de NCRV en de EO zendt tegenwoordig zelfs op zondag uit. Bij de VARA zit geen arbeider meer; die zijn allemaal naar SBS6 overgestapt. Het slaat nergens op dat die omroepen nog bestaan. Het zijn lege zuilen, die ‘speerpunten’ hebben toebedeeld, maar het is een volkomen kunstmatige vulling van de oude zuilen. Het oude omroepsysteem moet echt afgeschaft worden.’.
“Er zou onderzoek gedaan moeten worden of luisteraars het verschil kunnen horen tussen Radio 2 en de commerciële zenders.”
Radio 2
Het medialandschap verandert in razend tempo. Netflix en Youtube trekken steeds meer aandacht en de publieke omroep hebben moeite om jongeren te trekken. Bijlo: ‘Het is zonde dat er zoveel onderlinge oorlogen tussen omroepen worden uitgevochten. Dat kost veel energie. En die energie zouden ze eigenlijk moeten besteden aan de kijkers en luisteraars. Wij betalen het. En niet om vetes uit te vechten. De publieke omroep moet zich ook bezinnen op haar taak, die is ontwikkeld in een tijd dat er naast de publieke omroep niets anders was. Eigenlijk heeft de publieke omroep tegenwoordig alleen de taak om in het gat te springen wat de commerciëlen niet willen doen.’ Hij is ook kritisch op wat de NPO als publieke taak op radio doet: ‘Er zou onderzoek gedaan moeten worden of luisteraars het verschil kunnen horen tussen Radio 2 en de commerciële zenders. Ik denk niet dat ze dat horen.’
Het gehoor van Vincent Bijlo gaat steeds meer achteruit. Door betere gehoorapparatuur hoort hij echter beter dan vijf jaar geleden. Zou hij nog willen leven als hij naast zijn blindheid ook niets meer kan horen? Bijlo: ‘Nee, ik ga dan alleen een andere levensfase in, waarbij ik alleen nog zou gaan dichten, schrijven, bierdrinken, wijndrinken en seks hebben.’
Kijk of beluister het gehele anderhalf durende interview op Radio.nl of de Spreekbuis.nl podcast.
Bron: Radio.nl
1 Trackback / Pingback