Patrick Kicken: De RadioRing 2.0

[BLOG] Het is zaterdagavond 26 januari, zo’n krap weekje voordat de Gouden Radioring, Zilveren Radioster en het Bronzen Radio Oortje (ja toch?) weer uitgereikt worden. En ik merk dat ik er eigenlijk helemaal niet benieuwd naar ben. Net als Ruud de Wild het genant vindt, al dat gebedel, ‘stem op mij’. Wat wel weer perfect past in het klimaat waar radiodeejays zich over het algemeen toch al in bevinden: ‘zie mij’. Maar hoe zou het dan moeten, zo’n verkiezing?

Ik heb er eens over na zitten denken en wat zou je van het volgende model vinden: laat zo’n verkiezing het hele jaar doorlopen. Maak een lijst van de belangrijkste radioprogramma’s (ochtendshows/middagshows) van de landelijke radiozenders. Zie het als een barometer voor hoe ze het doen bij de luisteraar. Doen ze iets gaafs, komen ze vaak en veel in het nieuws, dan stijgen ze op de ranglijst. Zeiken ze een luisteraar af, zijn ze vaak afwezig door ziekte of vakantie, dan zakken ze. Kappen ze een plaat af of breken ze juist een lans voor een artiest waardoor het een hit wordt: stijgen ze weer.

Dát zou een mooi democratisch model zijn en iets waar de luisteraar ook echt baat bij zou hebben. Net als met het ratingsysteem van een Uber chauffeur, de reviews van restaurants en de recensies van producten wordt het gewoon tijd voor een beoordelingsapp of site. Zodat je als luisteraar ook direct invloed kunt uitoefenen op wat de radiomaker zit te doen. Ja zoiets is natuurlijk gevoelig voor fraude. Ik kan me zo voorstellen dat concurrerende radiozenders de middagshow van station X even flink de grond in gaan schrijven. Daarom moet je vantevoren een select groepje luisteraars en radioprofessionals selecteren die toegang krijgen tot zo’n app. Bij voorkeur de core luisteraar natuurlijk. Het zou de makers ertoe bewegen heel secuur en professioneel te werk te gaan, want voordat je het weet zak je op de Radio Hitlijst. Een spannende en faire manier van beoordeeld worden.

Nu is het toch gewoon ‘wie het hardst schreeuwt die wint hem’. Allerlei kunst- en vliegwerk wordt er uitgehaald om dat ding te winnen. Terecht roept Wilfred Genee dat als Bram Krikke hem dit jaar weer wint, de RadioRing net zo goed opgedoekt kan worden. Wat ik een veel kwalijker zaak vind is dat het appels met peren vergelijken is. De luisteraar van Genee is natuurlijk een heel andere dan die van Krikke: jonge meiden waar Kaj van der Ree zijn vingers bij af zou likken. Dezelfde meiden die ook bij The Voice hun beltegoed er doorheen zitten te jagen, want veel gevoeliger voor ‘wij’ tegen ‘zij’. Nog heel erg op zoek naar identiteit dus hun eigen gevoel van zelfwaarde hangt er zelfs vanaf als hun held wel of niet wint. En zie je shows of jocks die zo’n ding gewonnen hebben er nou echt op vooruit gaan in luisteraantallen of een betere plek in de programmering? Zelden. Vaak vooral reden voor nóg meer ijdeltuiterij op Instagram en Facebook. En dus méér afstand tot de luisteraar in plaats van minder.

Even terug naar ons nieuwe model: op zo’n site en in zo’n app moet er natuurlijk ook ruimte zijn voor reacties van luisteraars. Discjockeys zijn supergevoelig voor feedback en kritiek, maar daar moeten ze nu maar eens aan wennen. Als jij die ochtend een topshow hebt gemaakt komen daar leuke reacties op, heb je er die week een puinhoop van gemaakt: niet zeuren, ook gewoon tot je nemen. Muziek wordt op deze manier natuurlijk ook getest. Misschien blijkt na een half jaar wel dat een radioshow totaal niet aanslaat, niet of nauwelijks besproken wordt: waardevolle info voor de programmaleider. Of dat de show die het eerst goed deed gezakt is in de ranglijst, reden? Saai en voorspelbaar geworden.

Ja dat kunnen we ook wel een beetje uit Twitter en Facebook afleiden, of de luistercijfers, maar die zijn toch vaak ook op ‘schijnluisteraars’ gebaseerd. Wie het meeste in de bus blaast met marketing wint. Zo’n focusgroep die 12 maanden per jaar feedback en waarderingscijfers geeft is in een tijd van Big Data eigenlijk onmisbaar. Nu (ver)kijken we ons veel te veel op (individuele) luistercijfers en snakken naar waardering door zo’n ring. Maar wat zegt het eigenlijk? Veel shows die de ring gewonnen hebben bestaan niet meer. En het is logisch dat iemand met een grote following meer kans maakt. Of zo’n following nou naar hem luistert of alleen z’n grappige video’s kijkt doet er dan niet toe. Ik zou zo graag eens willen horen van de mensen die iedere dag trouw naar hun favoriete show luisteren wat ze er van vinden, waarom ze luisteren of waarom ze zijn afgehaakt. Daar is achter te komen. Dat is ook waar je zo’n prijs op zou moeten baseren. Zie het als de Eredivisie Voetbal. Ook daar wordt niet jaarlijks de prijs voor de beste voetbalclub uitgereikt doordat alle fans moeten gaan stemmen, nee, die schaal wordt uitgereikt aan de club die dat jaar het betere voetbal heeft gespeeld en daardoor de meeste wedstrijden heeft gewonnen. Goede radio is topsport, geen Miss verkiezing waarbij de ijdelste wint.

Patrick Kicken