Op 20 april van dit jaar zond de VPRO de documentaire “My Brother’s Bomber” uit, een documentaire over de bomaanslag op Pan Am vlucht 103, boven Lockerbie. Associatief kwam ik door het programma op iets heel anders uit: Radio Nordsee International.
Het bedrijf achter Radio Nordsee International was Mebo Ltd, in het Zwitserse Thalwill. De naam MEBO werd gevormd door de twee eerste letters van de achternamen van de eigenaars achter elkaar te plakken: Erwin Meister en Edwin Bollier. Het bedrijf is in verband gebracht met de bomaanslag op de Pan Am vlucht, doordat de naam MEBO op een printplaat van de bom voorkomt. In verband hiermee zijn beide mannen verhoord door het Lockerbie Tribunaal in Zeist, maar voor zover mij bekend is het niet tot een veroordeling gekomen.
Rondom de start van Radio Nordsee International is altijd mist blijven hangen. Was het wel de bedoeling om met een muziekzender op de proppen te komen? Er blijft een verhaal circuleren, dat het zendschip oorspronkelijk bedoeld was voor een propagandazender voor de Republiek Biafra, een deel van Nigeria dat destijds in een rampzalige onafhankelijkheidsoorlog verwikkeld was. Natuurlijk zijn die verhalen geduldig, en inmiddels is internet een ideale bron voor geruchten, die zelden te verifiëren zijn. Eén ding is wel duidelijk: er is nooit een ontkenning of een bevestiging van dit verhaal gekomen.
Een ander verhaal is (en ik moet toegeven dat dit voor mij helemaal nieuw is, en ook hier: op internet kan iedereen, alles neerzetten): Mebo Ltd was bezig om een reli-zender voor de kust te brengen.
In eerste instantie werd gekeken naar de Galaxy, het voormalige zendschip van Radio London, dat sinds 1967 in de haven van Hamburg afgemeerd lag. Nauwelijks komt de geruchtenstroom over een tweede leven voor het zendschip op gang, of het schip zinkt.
Er komt een nieuw schip: de MEBO (later: de MEBO-I genoemd). En dan gebeurt er iets opmerkelijks: opeens blijkt de MEBO te klein te zijn, en wederom komt er een nieuw schip: de MEBO-II. Hoe aannemelijk is het dat de oorspronkelijke MEBO echt te klein was? Voor wie in samenzweringsverhalen gelooft: net op dat moment moet Biafra haar onafhankelijkheidstrijd staken (15-01-1970).
Op het moment dat dit zich afspeelt is er nog wat anders aan de hand: er wordt hard gewerkt om een ander zendschip in de lucht te brengen: Kol Hashalom / The Voice of Peace, voor de kust van Israël. Op verschillende plaatsen op internet is te lezen dat Mebo Ltd de zendmast, die bestemd was voor de MEBO, doneert aan The Voice of Peace. Nog geen 6 weken later vaart de MEBO-II naar de Noordzee, met een identieke zendmast voor de middengolf, als aan boord van The Voice of Peace. Stond Mebo Ltd op het punt om haar eigen project af te blazen, doneerde zij de zendmast, om vervolgens toch weer door te gaan, nu met de MEBO-II?
In ieder geval vaart de MEBO-II in februari 1970 naar haar ankerplaats voor de Nederlandse kust, en begint meteen met testuitzendingen op de FM en korte golf, vrij snel daarna komt de, voor een zeezender, enorm sterkte middengolfzender in de lucht.
Het “leuke” van Radio Nordsee International is, dat er altijd wel mist blijft hangen rondom het station, en het wordt er al niet heel veel helderder op, als in het najaar van 1970 de deal met Radio Veronica tot stand komt, en Radio Nordsee International haar uitzendingen staakt. In februari 1971 is RNI weer terug in de ether, volgt er een poging tot kaping van het schip, is er de beroemde bomaanslag (waarmee het einde van de zeezenders wordt ingeluid), en is daar het spionageverhaal voor de DDR, waarbij zelfs de toenmalige BVD argwaan zou hebben.
Als het in 1974 allemaal afgelopen is, vertrekt de MEBO-II naar een werf in Slikkerveer, om verbouwd te worden: nieuwe zendmast, nieuwe (en meer) studio’s. Maar het schip wordt in beslag genomen door de Radio Controle Dienst, om pas in 1976 weer vrij gegeven te worden.
En dan komt er een opvallend stukje tv, een stukje dat ook in “My Brother’s Bomber” wordt gebruikt. Wij zien Edwin Bollier, samen met zijn kinderen, op Schiphol aankomen, om de zojuist vrijgegeven MEBO-II weer in ontvangst te nemen. In het originele, veel langere item, zien wij vervolgens Edwin Bollier op de MEBO-II rondlopen, en later verklaren dat de MEBO-II verkocht is: aan Gambia. Enige weken later vaart de MEBO-II naar Libië.
Op de rede van Tripolis heeft de MEBO-II dienst gedaan als relay-station, op het moment dat MEBO Ltd bezig was om het zenderpark in Libië te vernieuwen.
En dan het laatste broodje-aap of niet over de MEBO-II. Het allerlaatste signaal dat vanaf de MEBO-II uitgezonden schijnt te zijn, is “Man of Action”, de Radio Nordsee International tune, door het Les Reed Orchestra.
Toen Radio Nordsee International haar uitzendingen in 1974 moest staken, draaide de Duitse dienst van Radio Luxemburg een hit helemaal grijs: “Das Schiff der grossen Illusionen” (van Christian Anders). Het had helemaal niks met de MEBO-II te maken, maar ik heb het nummer altijd aan RNI opgedragen. Wat het ook ooit echt geweest is: schitterende popzender of dekmantel, voor mij is RNI de mooiste radiozender ooit, vanaf dat schitterende schip, de MEBO-II.
Geef als eerste een reactie