Hoewel velen weinig tot geen succes zien in de toekomst van het radiolandschap is Barry Paf, voormalig radio-dj bij 538, van het tegenovergestelde overtuigd. Radio is en blijft volgens hem een belangrijk medium. Barry is fulltime dj bij zijn eigen gelijknamige bedrijf Barry Paf Productions en maakt samen met radiomaker Menno de Boer de RadioRave. Een interactief deejay concept waarbij elk kwartier een andere muziekstijl wordt gedraaid, afgaand op het applaus van het publiek.
Hoe heb je je tijd als radio-dj ervaren?
‘Dat was een te gekke tijd. Als kleine jongen wilde ik al bij de radio, mede omdat mijn moeder non-stop naar Veronica luisterde. Dit stond vanaf het moment dat ik opstond totdat ik naar bed ging aan. Daar ben ik erg door beïnvloed. Met radio kon je iets vertellen, muziek draaien en zo een sfeer maken. Mensen konden genieten en tegelijkertijd wat anders doen. Het leuke was dat het niet al je aandacht consumeerde. Ik ging al heel jong via de lokale radio bij 538 werken, terwijl al mijn vrienden toen net gingen studeren. Ik werd goed begeleid door 538 en kreeg trainingen in onder meer Engels, communicatie en interviewen. Radio is sinds die tijd zo veranderd. Toen ik begon hadden we nét een systeem waarmee we audio konden draaien, maar gebruiken nog veelal cd’s. Ook kwamen berichten aan met fax en hadden we geen webcams. Later is dat natuurlijk helemaal geautomatiseerd.’
‘Radio blijft toch in je bloed zitten.’
Mis je het maken van radio?
‘In het begin wel. Ik heb altijd elke avond tegen een muur gekletst in een studio, wat dus vaak een heel solistisch beroep was. Ik was veelal alleen bezig of samen met een producer. Nu ben ik met veel projecten bezig en spreek ik elke dag wel weer met mensen af, zo ben ik ambassadeur van Dance4Life. Ik word daar heel bij van. Maar goed, we zijn nu weer anderhalf jaar verder en het begint weer een beetje te kriebelen. Radio blijft toch in je bloed zitten.’
Zit je in de toekomst wellicht weer in de studio?
‘Het landelijke radiolandschap is, hoe je het ook wendt of keer, best wel traditioneel. Alle andere sectoren ontwikkelen zich als een malle. Het enige verschil bij de radio is dat het nu digitaal aangeleverd wordt, maar de productie is hetzelfde. Dat komt ook omdat het zo’n makkelijk product is. Je klikt het aan, gaat iets doen en mensen luisteren ernaar. Daar valt minder aan te innoveren. De FM-frequenties lopen over een jaar of vijf af, we gaan digitale radio maken en hebben veel meer internetbeluistering. De vraag is dus een beetje waar het naar toe gaat. Ik vind het heel interessant om bij radio te kijken waar dat naar toe gaat. Het zou top zijn als je zelf selecteert wat je wilt horen, maar de content van de dj’s dat ertussen zit is enigszins gelijk, zodat je wel mee kan praten over de waan van de dag. Dat is ook wel het ding van radio: je luistert allemaal tegelijk naar hetzelfde, dus je kan het daarna met zijn alle collectief over iets hebben. Dat is iets wat radio, en ook televisie, gaat redden. On Demand is handig voor programma’s die je voorkeur hebben, maar er zal altijd lineaire radio en televisie blijven voor nieuws dat we allemaal tegelijkertijd willen horen, op het moment dat het gebeurt.’
Is radio nog een belangrijk medium?
‘Ja dat zal altijd blijven. Toen bijvoorbeeld de kleurentelevisie kwam, werd er ook gezegd dat radio weg zal gaan. Ik heb al zo vaak in boeken gelezen dat radio het niet overleeft. Het is er nog steeds en er luisteren nog steeds heel veel mensen naar. Alleen de manier van hoe je het medium consumeert is gewoon anders. Wordt het FM, DAB+, On Demand of een podcast? De kracht van radio is dat je het kan luisteren, terwijl je wat anders aan het doen bent. Eigenlijk is de meest voorkomende manier van het consumeren van radio tijdens het autorijden. Op andere momenten is er veel meer concurrentie, door de grote hoeveelheid aan prikkels: Snapchat, Spotify, alle pushnotificaties op je telefoon. Dat merken radiomakers ook. Radio wordt daarom ook al op een hele andere manier gemaakt: compacter, meer to the point en niet te lange verhalen. Ik denk dus dat radio wel blijft bestaan, maar het wordt onderdeel van een groter mediaplan. Er zullen niet méér mensen naar radio gaan luisteren, maar er blijft altijd een groep dat naar gesproken woord of radio wil luisteren.’
‘Ferry Maat van de Soulshow is een grootheid’
Tegenwoordig is het vrij makkelijk je eigen radiostation op te zetten. Wat vind jij van die nieuwe manier van radio maken?
‘Ferry Maat van de Soulshow is een grootheid, die man is zo goed. Hij heeft nog steeds een oor voor te gekke tracks, een goede stem en onwijze kennis. Bijvoorbeeld de oud oprichter van 538 Lex Harding heeft ook een DAB+ kanaal met alleen zijn favoriete platen, echt top om naar te luisteren. Wat ik zie dat het heel erg niche blijft, dus met kleine doelgroepen. Kijk naar het maken van podcasts, ook een nieuwe vorm van radio. Het probleem bij dit soort dingen is simpelweg geld. De technische middelen zijn er en zijn makkelijk te gebruiken. Het kost heel veel geld om iets uit te zenden, daar loopt het op vast. De kosten die je moet betalen per stream, zijn wel te betalen. Maar zo gauw je een groot kanaal wil opzetten, kom dan maar met een schip met geld. Het is echt heel duur. Podcasts in Nederland zijn ook gewoon heel klein; dat heeft allemaal met rechten te maken. Zodra je muziek gebruikt in een podcast, wil de rechthebbende daar (terecht) geld voor hebben. Alleen die tarieven zijn zo uit proportie, waardoor uiteindelijk de podcasts die er nu zijn alleen maar gesproken woord bevatten. Ik zou het juist met muziek willen maken, nieuwe hits. Dat is bijna niet te doen.’
In de voetbalwereld was het lange tijd voor veel spelers een grote stap om homosexualiteit te uiten. Hoe is dat in de radiowereld?
‘Het was apart om uit de kast te komen in het radiolandschap. Ik werkte al bij 538 toen ik uit de kast kwam. De producer was bijvoorbeeld een héle erge macho man; die praatte de hele dag over vrouwen. De radiowereld is wel echt een mannenwereld, allemaal dure auto’s en een grote bek. Toen ik mijn haar had geblondeerd, zeiden ze: ‘Nu weten we het zeker.’ Ik koos ervoor om mijn geaardheid publiekelijk bekend te maken. Dit deed ik door middel van een artikel in het magazine van het COC, zes pagina’s lang en precies zoals ik het wilde vertellen. Dat is pas vijf jaar later geweest. Ik had voor mezelf al een manier gevonden om er omheen te praten; op een gegeven moment vond ik het tijd om het te vertellen. De nieuwslezer zei later tegen me dat ik op de teletekstpagina 101 kijken. ‘Radio-dj Barry Paf heeft een relatie met een man’, stond er toen zo. Ik was toen gewoon hot news. Blijkbaar was het een groot ding dat ik uit de kast kwam. Ik moest er wel heel hard om lachen. Ik stond zelfs in de lokale krant, vertelde mijn moeder me.’
Geef als eerste een reactie