Blog Sybrand Verwer: Achter de kuchknop (deel 28, april 2024)

Sommige verhalen bij de radio blijven verborgen voor de luisteraar, soms maar beter, soms ook jammer ter lering ende, vooral, vermaak. Het zijn de verhalen van programmamakers en technici die zich achter de kuchknop afspelen in de studio en op locatie. Elke maand een nieuw bericht van achter die knop, mogelijk door de tijd niet meer geheel accuraat, licht aangesterkt of afgezwakt.

Camera’s in een radiostudio, tegenwoordig niet meer weg te denken. Zelfs in de studio van NPO-radio 5 zijn die volop aanwezig terwijl de beelden daarvan niet zichtbaar zijn voor de luisteraar. Behalve dan voor bezoekers van het Radiohuis op het Mediapark, want intern zijn die beelden wel te begluren. Volgens welingelichte kringen (leuke naam voor een radioprogramma…) mogen maar van vier NPO-radiokanalen de beelden tot de luisteraars komen. Dit kwartet bestaat uit radio 1, radio 2, 3FM en NPO Klassiek. Het heeft wel even geduurd voor alle presentatoren eraan gewend waren. Bij radio 1 was er zelfs een nieuwslezer die, voordat zij in de cel naast de presentator aanschoof, de technicus er vriendelijk maar vooral dringend op wees dat zij absoluut buiten beeld wilde blijven. En zo geschiedde in die dagen. De dame in kwestie is inmiddels met pensioen dus dat scheelt. Er is nog wel een zender waarbij op bepaalde momenten de camera uitgeschakeld wordt. Bij NPO-radio 4, herstel NPO Klassiek, wordt regelmatig een plaatje in beeld geschoven met een stukje duiding van gespeelde muziek.

Er waren, we gaan nu wel ruim 15 jaar terug in de tijd, ook technici die weerstand boden tegen het visuele aspect bij de radio. Bij sommigen ging dit zelfs zover dat ze bij hun leidinggevende aangaven alleen nog in het Verbindingscentrum Radio (VC) te willen werken omdat het daar vrij van camera’s was. Het liep tegen april, een technicus vond samen met een creatieve collega dat het tijd werd voor een 1 april grap.

Laatstgenoemde verzorgde wekelijks een interne nieuwsbrief, bestemd voor alle technici, met berichten over nieuwe apparatuur, speciale schakelingen, iets met toegangspasjes, wijzigingen in het programmaschema, aanpassing van dessert van het weekmenu in het restaurant en wat verder ter tafel kwam. Dit schrijven werd tot aan de leiding van het bedrijf meegelezen. In dit krantje werd beschreven dat men meer camera’s wilde gaan plaatsen en dat er ook een in het Verbindingscentrum zou komen. Destijds grensde deze ruimte aan de grote nieuwsvloer van de NOS. Dit wekte de indruk dat de NOS betrokken was bij deze plannen. Er zou dus een camera komen die naar de nieuwsvloer keek en ook de verrichtingen van de technicus in beeld zouden brengen. Aan het slot stond dat men tot een bepaalde dag bezwaar kon maken, niet geheel toevallig het begin van deze maand, maar dat drong op dat moment niet tot iedereen door. Reacties in de trant van “zijn ze nou helemaal gek geworden” of “wat is dit nu weer” en ook “dit ga ik aankaarten bij de OR”. Zelfs het management van het bedrijf roerde zich en vroeg zich af waar dit vandaan kwam. Groot succes dus totdat een collega die het doorhad een bericht stuurde dat het met die naderende datum te maken had. Dat je in je reactie schrijft dat je het doorhebt, geeft natuurlijk niet, maar in dit geval was het erg jammer dat hij dit in een cc naar iedereen stuurde. Kortom hiermee was de grap gesmoord, hestek beetje jammer.

Het VC is inmiddels intern verhuisd naar een verdieping lager en in die ruimte staat nog steeds geen camera. Wel een groot scherm waarop alle radiostudio’s zichtbaar zijn, inclusief NPO-radio 5.

Met dank aan Paul Raaijman.

Volgende maand een nieuwe Kuchknop, dan het verhaal van een regisseur die het liefst meer knoppen onder handbereik had dan de technicus.

Bijdragen blijven welkom: sybrand.verwer@gmail.com