Blog Sybrand Verwer: Achter de kuchknop (deel 29, mei 2024)

Sommige verhalen bij de radio blijven verborgen voor de luisteraar, soms maar beter, soms ook jammer ter lering ende, vooral, vermaak. Het zijn de verhalen van programmamakers en technici die zich achter de kuchknop afspelen in de studio en op locatie. Elke maand een nieuw bericht van achter die knop, mogelijk door de tijd niet meer geheel accuraat, licht aangesterkt of afgezwakt.

Er zijn technici en regisseurs die er dol op zijn: hoe meer schuiven, knoppen en schermen hoe beter. Maar er zijn er ook die menen dat het hoorbaar resultaat op de radio beter klinkt als de techniek beperkt is tot het hoogstnoodzakelijke. Onderstaand verhaal komt uit de jaren ‘70, het gaat over een regisseur die graag zoveel mogelijk knoppen binnen handbereik had. De titel van het programma: ‘Zoeklicht op Nederland’. Zeg maar, Van Gewest tot Gewest op de radio. Regisseur en eindbaas van het programma was Ben. Hij was een volgeling van Kees Buurman, die echt héél grote programma’s en evenementen bedacht en regisseerde.

Zoeklicht op Nederland werd uitgezonden op Hilversum 1, ergens in de middag live vanuit een aangename horecagelegenheid in een klein dorp. Met een presentator, verschillende gasten aan tafel en uiteraard een gastvrouw namens de omroep voor ontvangst van de gasten en belangrijker: de distributie van consumptiebonnen. Ook nog een verslaggever in de buurt, onderweg met een WZ (een draagbare zendontvanger). De uitzending werd geschoven vanuit een reportagewagen. Technicus en regisseur zaten naast elkaar, handig want zij konden beiden hetzelfde papieren draaiboek volgen. Laptops en andere praktische elektronische voorzieningen waren er nog niet in die tijd. De hele uitzending was in de wagen uitstekend te volgen via twee grijze Klein & Hummel speakers voor het beste resultaat. Als het kan,beoordeelt een technicus een uitzending liever via een set grote speakers dan een hoofdtelefoon, zo hou je ook contact met je omgeving. Bij het team hoorde ook een assistent-technicus die, gezeten achter een mengpaneel in het café, microfoons kon bijschuiven en het niveau van de luidsprekers regelt zodat het aanwezige publiek alles kon volgen. Als die assistent het volume van de speakers beperkt wist te houden,had zijn collega in de wagen daar minder last van, het blijft een vak tenslotte. De regisseur voornoemd wilde graag volledige controle over de uitzending, speciaal voor hem was er een uitgebreide regieset opgebouwd met een zogenaamde vierdraadskast. Zo kon hij afzonderlijk commanderen naar de presentator of de verslaggever ergens onderweg met de wandelzender of de assistent-technicus en hij kon al die bronnen ook uitluisteren. Onder het motto “wat je niet getest hebt, werkt niet” werd vooraf alles goed gecontroleerd: werken alle microfoons? Is er een goede ontvangst van de verslaggever in het veld? Assistent-technicus, ben jij daar? En kan iedereen ook even iets terugzeggen zodat ik ook iedereen gehoord heb? Alles werkt, prima, kan de uitzending beginnen. 

De regisseur was in zijn nopjes met al zijn knopjes maar er was nog één knopje over dat niet gebruikt werd en de Grote Kees Buurman gebruikte er toch altijd heel veel? Wacht even,de technicus die naast hem zat, had ook een hoofdtelefoon, daar kon dat laatste knopje mooi voor dienen. Zo gebeurde het dat Ben tijdens de uitzending de technicus naast hem even op de schouder tikte en de legendarische woorden sprak: “zet je hoofdtelefoon even op, ik moet je nog wat vertellen!” 

Volgende maand een nieuwe Kuchknopdeel 30Dan: hoe Felix Meurders bij de finale van het EK 88 in München een radiocrew zonder accreditatie het stadion wist binnen te loodsen.

Bijdragen blijven welkom: sybrand.verwer@gmail.com

3 Comments

  1. Volgens mij was het Ben Dingerdis !!! Geweldig leuke én aardige man, wereldberoemd dankzij het woensdagavond programma rond nieuwe technieken en geluiden via de korte golf…..zij eindigden altijd met ’n irritante piep-toon van zeker 1 minuut…….wij pestten Ben altijd met de woorden : “Bedankt Ben, wéér alle luisteraars voor Lang de Liujn weggejaagd”!!!! Ben glimlachte,,,,,,,,,,Heerlijke man !!!!

  2. Zeker, mooie verhalen van ver voor mijn tijd bij de radio.
    Zat in die genoemde tijd nog op school en dacht, als ik daar later eens zou kunnen komen werken.
    Mijn wens werd werkelijkheid in 1981.
    Maar dit alles ter zijde en minder van belang.
    Verhalen met betrekking tot de soms haperende techniek zijn er ook vele en soms hilarisch.
    Ga absoluut door Sybrand met al deze heerlijke anekdotes.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*