Blog Ton Verlind: ‘Angela had kritischer moeten zijn’

Stilstaand water gaat op een gegeven moment stinken. Daarom krijgen managers steeds vaker een houdbaarheidsdatum opgeprikt, ook bij de publieke omroep waar de zittingsduur inmiddels is beperkt tot twee maal vier jaar. Zo voorkom je beroepsblindheid die leidt tot tunnelvisie, gebrek aan reflectie en ongelukken. Het nut van een houdbaarheidsdatum: ik moest er aan denken bij het optreden van AD-columnist Angela de Jong in de talkshow Renze van woensdag 29 mei 2024. Daar zat ook Wout Morra, de advocaat van Voice-muzikant en partner van Linda de Mol (ha, daar is ie weer: de machtspositie!) Jeroen Rietbergen triomfantelijk de overwinning te vieren van zijn cliënt. Zijn zaak, die te maken had met vermeend sexueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice is door justitie geseponeerd wegens gebrek aan bewijs. Dat ‘vieren’ had niet bepaald een chique karakter want het ging frontaal over de rug van Nienke Wijnhoven, het meisje dat de aanklacht tegen Rietbergen heeft ingediend maar wier advocaat niét aan tafel zat

Ze had gelogen, betoogde de man

Deze zaak is niet zozeer geseponeerd omdat de grensoverschrijding niet heeft plaatsgevonden, maar omdat waterdichte bewijzen dat het tegen haar wil zou zijn ontbreken. Morra bracht een paar keer zeer nadrukkelijk in de discussie dat justitie tot seponeren heeft besloten om het slachtoffer in kwestie een min of meer ‘eervolle aftocht te gunnen’. Een diskwalificatie die de presentator met gemak lieten passeren. Ze had gelogen, zo betoogde de man. Dat wordt bevestigd in een verslag van de rechtszaak van de hand van de immer in balans verkerende rechtbankverslaggever Saskia Belleman: sommige handelingen hebben wél plaatsgevonden, maar kennelijk met instemming. Seponeren betekent niet dat je onschuldig bent, bracht Saskia te berde, het betekent dat bewijzen ontbreken.

Angela had kritischer moeten zijn

Het was AD-recensent Angela de Jong die in deze uitzending van de advocaat van Rietbergen de volle laag kreeg. En hoe onsympathiek ik het optreden van deze ratelende, zelfingenomen zendmast ook vond (dat Rietbergen deze man tot advocaat koos zegt veel over het gebrek aan fijngevoeligheid bij de muzikant) : hij had een punt. Het was Angela de Jong die het kwetsbare meisje in de talkshow van Beau had gestimuleerd, misschien ook geprest, om aangifte te doen. Je had kritischer moeten zijn, vond de advocaat. Je had moeten vragen of haar verhaal wel klopte. Ze had als journalist niet in de emoties van het moment mee moeten gaan want nu werd het kwetsbare slachtoffer voor een miljoenenpubliek sterk onder druk gezet om, misschien, haar verhaal ietjes meer aan te dikken dan de omstandigheden rechtvaardigden. Zonder deze publicitaire druk en de hoge verwachtingen die eruit voortkwamen zou de hele zaak veel sneller tot een afwikkeling zijn gekomen, zo betoogde Morra.

Scoren over de rug van slachtoffers

We weten hoe dat gaat: wie wat heeft meegemaakt wordt door de televisie op het schild gehesen, aan de vergetelheid ontrukt. Er is een luisterend oor voor tranentrekkende verhalen. Er moet gescoord worden, desnoods over de rug van de in barensnood verkerende slachtoffers. En wees dan maar eens sterk genoeg om te zoeken naar de balans, terwijl Angela de Jong aan de ene kant van de bascule ook nog haar volle gewicht (ha, daar hebben we hem weer; de machtspositie!) in de strijd wierp door Nienke Wijnhoven te stimuleren naar de politie te stappen. Op zich was dat een terecht advies, vond Morra, maar ga dan niet eerst in een talkshow zitten. Wat Angela deed -haar emoties de vrije baan laten- is óók een vorm van grensoverschrijdend gedrag. Althans zo is de visie van deze advocaat samen te vatten.

Ga je als slachtoffer onder de druk van televisie te ver dan kun je niet meer terug

Het is heel goed mogelijk dat het slachtoffer in het volle licht van de schijnwerper haar verhaal heeft overdreven. ‘Als ik een beetje mijn best doe, dan kan ik hem wel krijgen’, schijnt ze volgens het verslag van Belleman tegen mensen in haar omgeving gezegd te hebben. Dat praat geenszins goed dat Rietbergen zich tegen die avances onvoldoende wapende. Na haar optreden bij Beau was er voor Nienke geen weg meer terug.

Ik schrok van het verwrongen gezicht van Angela tijdens de publieke oorwassing. Incasseren is niet haar best ontwikkelde kwaliteit. Het vertelde me dat ze in haar journalistieke rol is vastgelopen. Als recensent staat ze niet meer bóven de televisie, maar ze maakt er nu deel van uit (ha, daar hebben we die met televisie verbonden egotripperij weer!) en daarmee is ze afgegleden naar de rol van deelnemer, in plaats van kritisch beschouwer. Advocaat Morra, de meedogenloze belangenbehartiger van Rietbergen, scoorde met zijn kritiek op Angela helaas voor open doel. En zo is Angela in de volgende fase van haar carrière beland: ze is nu zelf het nieuws geworden. Dan is het tijd om het stokje over te dragen.

TON VERLIND