Blog Ton Verlind: ‘Strategie publieke omroep loopt achter op de feiten’

Zo’n negenhonderduizend euro gaf de NPO volgens het financiële jaarverslag uit aan strategieontwikkeling. Echt trots zijn ze bij de publieken niet op het resultaat want informatie over die nieuwe roadmap-naar-de -toekomst komt maar mondjesmaat naar buiten. Je zou verwachten dat, als je na maanden heimelijk vergaderen in werkgroepen de gouden graal hebt ontdekt, je de resultaten van al dat denkwerk van de daken zou schreeuwen.

De publieke omroep vreest vooral, zo blijkt, de opkomst van de bigtech-bedrijven en maakt zich zorgen over het feit dat het eigen aanbod in het geweld van de Netflixen steeds onzichtbaarder wordt. De podcasts van de publieke omroep zijn nu al nauwelijks terug te vinden op Spotify. De oplossing wordt gevonden in het ontwikkelen van eigen platforms en het plaatsen van publieke content op die plekken waar het publiek zich bevindt namelijk op socials als Tiktok en Instagram. Daarnaast is voorzitter Frederieke Leeflang van de Raad van Bestuur geporteerd van samenwerking met de commerciële omroepen. 

Korte termijn
Het zijn pragmatische en vooral defensieve korte termijn oplossingen. Ze verhullen dat een inhoudelijk visie op de toekomst ontbreekt. De publieke omroep teert nog steeds op een zendcultuur: het is een gemeenschap van informatieverschaffers die – goede uitzonderingen daargelaten- in hun eigen bubbel leven en vandaar hun informatie de wereld insturen. Maar het gat tussen de Hilversumse werkelijkheid en het echte leven wordt met de dag groter. Echte interactie met de samenleving is beperkt. Op discussies rond doel en functie van de publieke omroep op social media wordt nauwelijks gereageerd, journalisten zijn afwezig in het publieke debat over hun eigen rol , de top van de meeste omroepen horen we niet en de voorzitter van de Raad van Bestuur beperkt zich op linkedin tot het aanmoedigen en complimenteren van de eigen medewerkers. Zo overheerst het beeld van een gezellige familie die meer met zichzelf bezig is dan de wereld buiten het Gooi. Wat Hilversum daardoor ontgaat is dat de tijd van omroepen in traditionele zin voorbij is.

De nieuwe informatiesamenleving is niet gebaseerd op organisaties, maar bestaat uit ménsen, persoonlijke brands,  influencers met een sterke opinie die in direct contact staan met hun volgers die samen een community vormen waarvan de betekenis afgeleid kan worden uit de omvang van die community en het bereik. Zodra er een basis van vertrouwen is tussen influencer en  achterban ontstaat er een krachtenveld met maatschappelijke betekenis. Een visie op de samenleving staat daarbij voorop, het maken van podcasts, het organiseren van theatertours, het uitgeven van boeken en het maken van televisie zijn geen doel maar een middel om in het debat te participeren.  Die community’s vinden, afhankelijk van hun betekenis, als vanzelf hun weg naar de buitenwereld. Ze zijn groot of klein, maar bij elkaar opgeteld vormen ze de nieuwe toekomst en winnen ze aan betekenis.

Onafhankelijk
De waarde van deze ontwikkeling zit hem in de onafhankelijkheid: geen regels, geen overheidscontrole, geen conventies waaraan men zich hoort te houden. Steun of tegenspraak komen uit de samenleving zelf.  We hebben het vaak over de nadelen van deze ontwikkeling: de grote stroom fakenieuws. Maar we hebben het zelden over de positieve kant, namelijk dat zo op internet een nieuwe informatiegemeenschap ontstaat, gedomineerd door sterke persoonlijkheden die zich vastbijten in de discussie, kritische experts aan zich binden die je in de talkshows niet tegenkomt,  en de discussies voert waar de publieke omroep zich goeddeels aan onttrekt.

De manier waarop de publieke omroep is gestructureerd staat het volgen van deze transitie in de opiniering in de weg. Het bestel is steeds meer gaan functioneren binnen kaders die door de overheid worden vastgesteld. Er is geen directe controle, maar het wakende oog van Den Haag leidt tot vormen van zelfcensuur. Er zitten teveel ex-politici in de top, invloedrijke ex-adviseurs van de overheid in toezichthoudende organen, er bestaat een tendens om journalistieke regels die ooit zijn ontworpen als zelfcontrole (hetgeen betekent dat je er ook van af kunt wijken) een juridische basis te geven wat voor de journalistieke onafhankelijkheid in de toekomst een gevaar kan zijn. Zelfcontrole heeft een nuttige functie maar staat -indien voorzien van sancties- het verkennen van grenzen in de weg. Waarom zou je een informatieverschaffer die zo is ingebed in gevestigde belangen nog langer vertrouwen, lijken steeds meer critici zich af te vragen.

De uitdaging, de jeux is uit het bestel weggeorganiseerd. In die omgeving van gecontroleerde programmering heeft de moderne informatie-consument niets te zoeken. Wat de publieke omroep vertegenwoordigt staat haaks op wat de digitale omgeving aan behoefte laat zien. De nieuwe informatiesamenleving bestaat niet uit in regels gevangen instituten, maar uit ménsen,  onafhankelijke opiniemakers die het vertrouwen hebben en op basis daarvan steun krijgen, een rol die ooit de omroepen vervulden. Het doel staat voorop, de vindbaarheid regelt zich vanzelf. De NPO draait het om en stelt in de strategie het probleem van de vindbaarheid centraal, maar is vergeten het doel opnieuw te definiëren en zal daardoor de glijdende schaal waarin dit bestel zich bevindt niet kunnen stoppen.

TON VERLIND

 

15 Comments

  1. Kan iemand mij wat namen noemen van kritische geesten, experts op de sociale media met een brede achterban die ik zou kunnen volgen? Haatpredikers vallen af. En kan iemand mij wat recente voorbeelden geven van de geschetste grote hoeveelheid nepnieuws? Tv kijk ik niet. Saai.

    • Kom op zeg. Je wilt toch niet zeggen dat je zelf niet in staat bent om op de socials het kaf van het koren te scheiden en de weg te vinden?

      • Wat is kaf en wat is koren? Enzo Knol heeft een pittige achterban en invloed? Weet ik niet.
        Sander Schimmelpenink heeft ook invloed, zet discussie op scherp maar draagt ook bij aan polarisatie. Geldt ook voor zijn geliefde onderwerp Wierd Duk.
        Maar ik ben het eens, NPO blijft hangen in de zuilencultuur waar 30- niet meer in geintresseerd is. En een kanaal op tiktok is wel effectief maar dan rol je mee in een trend zonder je publiek te begrijpen. Waarom verkiezen zij Tiktok boven npo..

        Misschien zouden in de raad van bestuur meer Enzo Knols moeten zitten. Sta niet boven deze generatie maar leer er van.
        En ook eens wb de politieke achtergrond van bestuurders. Ervaring en toekomst visie is meer van belang.

        Nog een vraag:
        Quote;
        “Daarnaast is voorzitter Frederieke Leeflang van de Raad van Bestuur geporteerd van samenwerking met de commerciële omroepen.”
        Geporteerd? Ik begrijp de zin niet.

        Heeft Frederieke u nooit gevraagd als adviseur?

      • Zonder ironie kan ik niet echt namen noemen. Er zijn een handvol usual linkse ‘influencers’ als Dolf Jansen, of Frans Timmermans (Sander Schimmelpenninck en vele met hem zijn van X verdwenen), maar die schrijven korte tweets. Voor meer uitgediepte meningen, commentaren en achtergronden heb ik de kranten, maar niet de sociale media. En in hoeverre kan de NPO meedoen aan succesvolle uitingen op sociale media? Ik kan Tim Hofman noemen en Arjen Lubach met fragmenten uit z’n avondshow op YouTube. Valt dat op grote schaal uit te breiden? Ik denk het niet. De NPO is goed in televisie-maken en vooral dat moeten ze blijven doen. En het is allemaal terug te kijken.

        Hier wil iedereen 3FM opheffen en moet het maar verhuizen naar een online platform. Maar dan voorspel ik dat er nog minder mensen, jongeren gaan luisteren, dan maar geld uitgeven wat er nu is. En wat is duur? Een Leopardtank en een F16, die zijn duur. Maar ik vind ’t allemaal best hoor, ook NPO 3 mogen ze van mij schrappen. Maar dat de NPO als ze hun best maar doen breed succesvol kan worden op de sociale media, daar geloof ik niet in.

        • 3FM moet niet zomaar naar online gaan maar opgaan in een nieuw op te zetten online platform voor jongeren bij de NPO. Eén heel breed platform waar 3FM een onderdeel van is. Een platform waar de NPO met andere diensten en socials die jongeren massaal gebruiken gaat samenwerken of waar deze diensten en socials ook een plek op krijgen. Dan gaat de NPO jongeren bereiken.

  2. Ik ben het echt waar grotendeels eens met Verlind. Influencers enzo vind ik geen maatstaf want zo vluchtig als terpentine. Probleem is Ton dat het sterft van de onkunde en dat heeft niets te maken met de zuilen. Dat is nou eenmaal het systeem wat we hebben. Niet goed dan stoppen we daarmee en ik wens je veel sterkte bij het beantwoorden van de e-mail van bv Huisjes,Kuipers en die van de EO die kan er ook wat van. Ander probleem is de laffe inhoud van het gros van de programma’s waar particuliere meningen worden geverifieerd en de sturing vanuit de npo waar genre managers zitten die geen idee hebben. Ga niet weer het debacle vertellen van de opvolger van De Joodse raad een mooi voorbeeld van incompetente medewerkers en daar is de marmergroeve mee volgestopt. Over bestuur zullen we het maar niet hebben want ik moet niet de nieuwe werkplekken van uitgerangeerde politici in gevaar brengen. Over kwaliteit gesproken. Ik vind ton dat je er wel wat harder in had kunnen gaan. Ik merk ook iets van voorzichtigheid geeft niet hè. Keek om wat te leren even op YouTube naar Amerikaanse video’s van programma’s en kijk even hoe daar wordt gepresenteerd en hoe daar dingen worden verteld en gezegd dat hier tot kamerdebatten zou leiden. Dingen moeten gezegd worden zeker als het nieuws betreft. Nu in Duitsland grote problemen bij Volkswagen. Wat in Duitsland heb op economisch gebied is voor ons belangrijk toch Ton?Heb jij iets gezien bij het nos journaal onder leiding van talent Cann. Dat ton in symptomatisch voor de hele publieke omroep.
    Er is maar een oplossing Ton en dat weet jij net zo goed als ik of misschien nog beter dat de onkunde en inconsistentie te groot is. Moet ik weer kijken naar een journalistiek biased item over de situatie Israël met gedode gegijzelden in plaats van Ton daar komt tie VERMOORDE GEGIJZELDEN DOOR HAMAS Ton dat is het probleem. Medewerkers kunnen en krijgen ook de ruimte hún particuliere mening op de buis te slingeren. Er zijn te veel sprekende voorbeelden om dat te onderbouwen.
    Bewaar de publieke omroep maar zuiver het van incompetentie en onkunde. We gaan het niet hebben over de onzuivere oorlog van Huisjes en kuipers een beetje tegen ON en die kale maar daar kun je zien hoe corrupt zeker het hogere management is van publieke omroep.

    • Gisteravond bij die Eva. Onderwerpen over nepnieuws door “ Russen” gelanceerd om d3 Amerikaanse verkiezingen in een gewenste richting te krijgen. Gasten” modderkolk Amerika deskundige nitwit en Joost vulling.
      Joost zat erbij en keek ernaar. Modderkolk met de gebruikelijke anti trumpet en Amerika retoriek en Jinek maar vragen stellen. Ze hadden geen enkel,ik herhaal geen enkel voorbeeld op video or whatever. Niet maar heel Amerika werd overspoeld met mis,desinformatie uit Rusland. Dat vind ik journalistieke eindredactionele armoede maar we hebben weer even trump en consorten met verf overgoten. Ver incompetentie gesproken. Dit zijn voorbeelden Tin waar de aarde niet van zal vergaan maar ik mis in jou artikel voorbeelden en eigenlijk ook namen waar het volgens jou mis gaat. Dat zet zoden aan de dijk en je zult heus niet alleen komen te staan.alhoewel?

  3. Wat ik mis op de npo:

    Wat gebeurt er als de de dollar valt.
    Mag op de npo er niet over gepraat worden, want dat is de goden verzoeken.
    Trump vertelt nu zelf op X dat hij de sancties tegen Rusland en Iran wil opheffen. Als de dollar geen wereldmunt meer is wordt de vs een derde wereldland.
    Klinkt plausibel. Brics heeft als 50% van de wereldeconomie in handen en dit is stijgende. Europa wordt een openluchtmuseum volgens kenners op X. De-industrialisatie van Duitsland heeft zich al ingezet.
    Economie van Rusland is weer gegroeid.
    Global South richt zich meer op China en Rusland
    Ik heb de indruk dat we in Nederland leven in een situatie van kleren van de keizer

    https://x.com/Jingjing_Li/status/1831514599243567350

    • Ik zoek naar de link tussen jouw reactie en de column van Ton. Help me TV kijker?
      Maar toch effe over de Dollar. Stel dat wat jij zegt waar is… zeg maar dag tegen je pensioentje. Toch? Als de economie in elkaar stort daar denk jij niet dat dat vr ons geen gevolgen heeft.

      Dan is Hongarije een goede optie omdat dat veel goedkoper wonen is.

    • Hear hear exact wat er aan mankeert bij de actualiteitenprogramma’s van de publieke omroep en dat heeft te maken met onkunde en incapabel personeel want die denken ik werk bij de PO en kan derhalve alles zeggen wat ik vind onder steun van incapabele en onkundige eindredacteuren en directies. Als ze maar hun politieke kleur promoten.Ga ik niet te ver? Ik vind van niet.
      Nog even en een onvertogen woord op tv en of Twitter of Facebook,whatsapp en je staat met je handjes op het hekje voor de neutrale rechter. Kijk goed naar Amerika en luister naar wat de zwarte Harris heeft gezegd: Twitter en faebook en daarmee alle socials moeten aan de lijn gelegd worden wat wel en wat niet mag. In aan Engeland al wet. Let op mijn woorden dat gaat gronenslinks en andere kwaliteits partijen mee komen. Dat heet communisme. Ik denk dat wil de PO overleven zij daar ver van weg moet blijven.

  4. Ik blijf nog hier om jordey te stangen. Als ik mijn pensioen heb verhuis ik naar Hongarije. Eu lid maar geen woke. Hongarije eerst, slim handel drijven met zowel eu als China. Zou Nederland wat van kunnen leren.

  5. Ja, grotendeels eens. Tegelijkertijd worden er wel stappen gezet. Ik nodig je van harte uit om eens bij ons (EenVandaag) te komen kijken, hoe we werk maken van interactie met de kijker, wat dat ons oplevert en hoe onze journalistiek daardoor verbetert!

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*