Afgelopen vrijdag meldde senator Esther-Mirjam Sent van de PvdA op NPORadio1 dat ze moeite heeft met de visie op amusement in de Mediawet. Daarin staan stringente regels voor wat wel en niet mag worden uitgezonden op de publieke televisie. De publieke omroepen er namelijk niet zijn om “dunnetjes over te doen wat je bij de commerciëlen ook al voorbij ziet komen”, stelt Dekker die eerder niet naliet om enkele voorbeelden te noemen: Bananasplit, Ranking the stars en De slechtste chauffeur van Nederland. Dekker komt daarom met een streng toetsingskader: amusement op de publieke omroep is voortaan alleen toegestaan als het een cultureel, informatief of educatief doel dient. Senator Sent plaatst hier terecht vraagtekens bij.
Laten we eerst eens het argument analyseren dat de publieke omroep niet over moet doen wat de commerciëlen al doen. De commerciële omroepen kunnen zich hier zeker in vinden. Tijdens een workshop van de Raad van Cultuur maakte een vertegenwoordiger van RTL er geen geheim dat wat haar betreft de publieke omroep geen amusement zou mogen uitzenden, want “dat doet RTL al prima”. Het argument ligt in lijn met dat van de staatssecretaris. De redenering is echter uitermate inconsequent doorgevoerd. Want als de publieke omroep ‘niet mag overdoen wat de commerciëlen al doen’. Wat blijft er dan over? Zo maakt RTL een uitstekend nieuwsprogramma. Betekent dit dan dat we de NOS ook maar moeten afschaffen? En RTL ontving afgelopen jaar de Machiavelliprijs omdat de zender thema’s als schulden, obesitas en armoede op de kaart zette. U voelt hem al aankomen. Er blijft weinig meer voor de publieke omroep over. Behalve dan tv-programma’s waar absoluut geen geld mee te verdienen is. Denk aan opera, klassieke films, moeilijke documentaires, etc. Een beetje de programmering van het Franse ARTE. Problematisch is dat deze zender zo’n laag bereik heeft dat de maatschappelijke relevantie ook nihil is… behalve dan voor een kleine elite. Daar iedereen meebetaalt aan de publieke omroep kan dat toch niet het doel zijn?
We kunnen amusement dus moeilijk uitsluiten op basis van het argument dat de commerciëlen het al doen. Het andere (functionele) argument van Dekker is dat veel amusement geen maatschappelijk nut heeft, terwijl de programma’s van de publieke omroep juist een doel behoren te hebben. Een terechte constatering, vind ik.
Maar ik zou het om willen keren. Veel programma’s die door criticasters – en Dekker – worden weggezet als amusement hebben dienen juist als geen ander een maatschappelijk doel. Alleen waar de een in Nederland iets van opsteekt, kan voor de ander gesneden koek zijn. Omroepverenigingen geven invulling aan al die verschillende geluiden en wensen van mensen in Nederland.
Zo vindt KRO-NCRV een zorgzame samenleving belangrijk waarin we oog voor elkaar hebben. En daarom zendt zij Boer zoekt vrouw uit. Omdat KRO-NCRV gelooft dat het programma een positief maatschappelijk effect heeft. Het is Haagse betutteling en arbitrair om titels van programma’s te noemen die wel of geen amusement zouden zijn of wel of niet door middel van amusement een maatschappelijk doel dienen. Laat dat over aan programmamakers en laat het publiek dat beoordelen.
Taco Rijssemus is mediadirecteur van KRO-NCRV
Geef als eerste een reactie