Wie Bartje zegt, zegt automatisch ook ‘ik bid niet veur bruune bonen’. Dit jaar is het 50 jaar geleden dat de iconische Drentse tv-serie voor het eerst op de nationale beeldbuis te zien was. Het verhaal vertelt het leven van de familie Bartels, een arm Drents landarbeidersgezin. Om het 50-jarig tv-jubileum van Bartje te vieren, maakte RTV Drenthe-verslaggever Tom Meijers een documentaire over de serie. De documentaire is op vrijdag 30 december te zien op TV Drenthe.
Bartje neemt ons mee naar precies honderd jaar geleden. Het verhaal van Anne de Vries – die het schreef in de winter van 1934-1935 – speelt zich af in 1922. In 1972 komt er een televisieserie van het boek. Bartje wordt ‘wereldberoemd in Nederland’ en groeit uit tot hét symbool van Drenthe.
Jan Krol
Bartje Bartels werd gespeeld door Jan Krol. Hij vat het moraal van het verhaal in de documentaire als volgt samen: ‘Hoe een jongen op het Drentse platteland volwassen wordt en zijn idealen niet verliest.’ Het gezin wordt door een streek van Bartje en zijn broer ‘stotter’ Arie uiteindelijk uit huis gezet, waardoor zij verhuizen naar het ‘Armhoes’ en vader zijn baan bij de boer verliest. ‘Je ziet Bartje opgroeien van jong gluuperdie naar volwassen kerel, die samen met vriendin en geit de wijde wereld in gaat’, zegt Krol.
Reünie
‘Deze aflevering heet ‘Bartje: De Reünie’, zegt Meijers lachend. De vader van een oude schoolvriend van Meijers is Hans Jalving, die in de serie Bartjes broer Arie speelde. ‘Ik vroeg hem begin dit jaar of het niet een leuk idee was om vijftig jaar na dato de acteurs weer bij elkaar te brengen, voor een reünie. Tot mijn grote verbazing zei hij dat er al een reünie gepland stond, die afgelopen 14 mei heeft plaatsgevonden. Daar hebben we de documentaire om laten draaien.’
De documentaire volgt de weg van Jan Krol en Jaap Schadenberg – die respectievelijk de jonge en oude versie van Bartje speelden – Hans Jalving en Ina Dekker (Lammechien), in aanloop naar de reünie. ‘Voorafgaand hebben we interviews opgenomen met deze vier hoofdrolspelers. Ook hebben we natuurlijk tijdens de reünie gefilmd.’
Slow TV
De documentaire is een mix van oude Bartje-beelden, de interviews en de reünie. ‘In voorbereiding op de draaidagen heb ik natuurlijk de hele serie weer teruggekeken’ ,zegt Meijers, die met zijn 28 jaar de populariteit van de serie in de jaren zeventig niet bewust heeft meegemaakt.
Maar ook beseft Meijers dat we de serie in de tijdgeest van toen moeten zien. Qua verhaal, maar ook zeker qua manier van tv maken. ‘Het is wel écht slow television. Af en toe dacht ik: ‘Waar zit ik naar te kijken?’. Maar als Jan vervolgens het moraal van het verhaal uitlegt, dan is dat spot on. En dan blijft dat ook hangen.’
De documentaire Bartje: De Reünie wordt uitgezonden op vrijdag 30 decemberop TV Drenthe en is ook (terug) te zien via de RTV Drenthe-app, website en YouTube.
Scene uit Bartje (1972):
Even een weetje:: Weet je dat de jongste speler mijn DOCHTER IS. Ze heet RUTH en is nu 50 jaar. Woont in Den Haag. Wij woonden destiijds in Borger en de regiseuse zocht een zogend kind. Ze had gezocht o.a. bij het thuiszorg kantoor maar zo kwam ze bij ons op een vrijdagavond Het kind dat ze had voor de opname wilde niet drinken bij mevr.Weurding Nu wij wilden wel meewerken. Dus zateredagmiddag naar Odoornerveen.Prachtig weer en de cameraman (Kruis ?) nam tussendoor nog wat opnames van de mooie locatie Weurding legde Ruth aan de borst en die begon direct te zuigen. Ze kreeg natuurlijk niets!!!De oppname werd 2 maal gedaan zo vlot ging het.Daarna mocht ze aan de échte borst !! Het was een mooie belevenis.
W woonden destijds in het Hunzedal. ( kregen 8 kinderen en verhuisden naar Gass.n mond.)
Goeten van hier
Ik ben Baukje en ik heb ook meegespeeld in de schooltelevisie ik was de moeder van het gezin