Als de leeftijd vordert, gaat het gezichtsvermogen vaak steeds iets verder achteruit. Veel mensen merken dat bijvoorbeeld tijdens het tv-kijken. Een veelgehoorde klacht is dat het lezen van de ondertiteling in de loop der tijd lastiger wordt.
Dankzij de slimme VO-box van het Delftse technologiebedrijf Solutions Radio wordt de ondertiteling met een druk op de knop realtime vergroot en in een andere kleurstelling geplaatst. Hierdoor is de ondertiteling ook op afstand weer goed leesbaar. Om dit realtime mogelijk te maken heeft Solutions Radio als eerste ter wereld verschillende hele innovatieve technologieën gecombineerd.
Wie slechter gaat zien, krijgt vaak moeite met het lezen van de ondertiteling op het televisiescherm. De letters zijn te klein en de zinnen lijken steeds sneller te verdwijnen. Lastig, want zo mis je al gauw een deel van het programma en bovendien kun je door al dat turen ook nog eens last krijgen van vermoeide ogen of hoofdpijn. Een grotere televisie helpt niet en dichterbij het toestel gaan zitten, is ook geen goed idee.
Solutions Radio ontwierp een oplossing: een slimme, kleine box die de ondertiteling vergroot. Achter de VO-box (VO staat voor Vergroting Ondertiteling) zit een vrij complexe techniek. Om de ondertiteling te kunnen vergroten, moet de software eerst de ondertiteling uit het bewegende beeld kunnen ‘lezen’. Het is belangrijk dat dat snel en nauwkeurig gebeurt: de ondertiteling moet direct en foutloos worden uitgelezen en vergroot omdat deze anders niet meer gelijk loopt met de bijbehorende beelden.
Om die snelheid te kunnen garanderen, wordt een speciale, zelfontworpen OCR-oplossing (Optical Character Recognition) toegepast. Voor de nauwkeurigheid is het belangrijk dat eventuele herkenningsproblemen worden opgelost. Zo kan het voorkomen dat de software de witte letters op een witte achtergrond niet kan ontcijferen. Dat probleem wordt ondervangen door teksten met ontbrekende letters realtime te controleren met een ingebouwd woordenboek. De missende letters worden dan alsnog aangevuld. Vervolgens wordt de ondertiteling met behulp van speciale software vergroot en op een donkere ondergrond geprojecteerd, waarna het geheel in het bewegende beeld wordt teruggeplaatst.
De VO-box kan de ondertiteling tot twee keer zo groot weergeven op het scherm. Bovendien kan de kijker het contrast zelf aanpassen door de kleur van de letters en/of de achtergrond te wijzigen. Daardoor zijn de ondertitels nog eenvoudiger te onderscheiden en sneller te lezen.
De VO-box wordt met behulp van een HDMI-kabel aangesloten tussen de decoder en de televisie. Ook voor Netflix, Videoland en NLZIET of andere on-demand programma’s die via een HDMI-signaal worden uitgezonden, wordt de ondertiteling vergroot en in het gekozen contrast weergegeven.
Het vergroten van de ondertiteling is dé manier om weer moeiteloos en met meer plezier televisie te kijken. Mocht het zicht echter verder verslechteren, dan is de GO-box (GO staat voor Gesproken Ondertitels). De software van de VO-box krijgt in dat geval een upgrade naar de GO-versie, waarmee alle ondertiteling wordt voorgelezen.
Wat een onjournalistiek reclameverhaal, de Spreekbuis onwaardig. Heeft de dienstdoende redacteur ook even gepraat met TV-ondertitelaars in Hilversum? Die hadden nuttig tegengas kunnen geven tegen dit reclamepraatje van de makers van de VO-box. Als oud-NOB- en Available-ondertitelaar wil ik hier toch even op reageren.
“… en de zinnen lijken steeds sneller te verdwijnen.” Jammer, maar kan zo’n mooie box niks aan veranderen, want het verschijnen en verdwijnen van de ondertitels volgt de inhoud van de gesproken tekst. De snelheid van de gesproken zinnen blijft hetzelfde, dus het projectietempo van de ondertitels ook. Iedere ondertitel blijft overigens minstens twee seconden in beeld, en meestal langer.
“Zo kan het voorkomen dat de software de witte letters op een witte achtergrond niet kan ontcijferen.” Hoezo? Witte ondertitel-letters tegen een witte achtergrond worden automatisch voorzien van zwarte contouren. Dat geldt niet altijd voor naamtitels en soortgelijke ’titelkaarten’ die over het beeld worden geprojecteerd.
“Een grotere televisie helpt niet.” Waarom niet? Dan zijn de titelletters toch ook groter?
De box projecteert de ondertitels groter op het scherm. Normaal nemen ze de onderste 20% van het beeldscherm in beslag; nog groter betekent dat een nog groter deel van het beeld bedekt wordt door tekst. Dan mis je nog meer van het programma.
En verder wordt nergens gedefinieerd over welke ondertitelingen het eigenlijk gaat. Allleen de witte tweeregelige vertalingen? Of ook de Teletekst-ondertitels waar o.a. slechthorenden gebruik van maken? En de titelkaarten met namen van sprekers en zo? En tekst in infographics, wat gebeurt daar eigenlijk mee, die zijn voor dezelfde doelgroep toch ook moeilijk leesbaar?
Was nou maar naar Specsavers gegaan…
Beste Rob Kievit
Ik heb de indruk dat jij niet echt onder de indruk bent van de VO-box en ik zoek voor een vriend 86 jaar oud toch een manier om op een duidelijke manier een kastje te vinden die wel gebruiksvriendelijk is voor hem,mijn vraag weet jij misschien een kastje wat wel naar behoren werkt?
Met Vriendelijke Groet
Rob Entius
Nou wat joj roept is absoluut niet correct. Witte ondertiteling tegen witte achtergrond past zich van zelf aan????? Nou echt NUET
Ben het niet met het commentaar eens. De letters zijn voor mij idd vaak te klein en het gebeurd idd vaak dat witte letters op een te lichte ondergrond worden weergegeven.
Er zijn voor mij een aantal grote ergernissen bij ondertitels:
(1) ondertitels die links zijn uitgelijnd i.p.v. gecentreerd staan. Dit komt met name bij commerciële zenders zoals History channel e.d. nog wel eens voor en is een beginnersfout eerste klas.
(2) ondertitels op UHD blu-ray schijven die 100% wit zijn. Dat is in combinatie met HDR (High Dynamic Range) veel te fel. Datzelfde probleem gaan we mogelijk ook krijgen als de reguliere omroepen eens van hun luie stoel komen en EINDELIJK eens in 4K met HLG uit gaan zenden, oftewel de broadcast-versie van HDR. Bij dit soort uitzendingen moet de helderheid van de ondertitels een tikje teruggeschroefd worden en iets meer grijs bevatten. Veel rustiger aan de ogen. Bij Netlix, waar ze al wel in de 21ste eeuw zijn aanbeland en volop UHD met HDR en zelfs Dolby Vision aanbod hebben gaat dit wel goed.
(3) ondertitels die niet synchroon lopen
(4) ondertitels die niet goed vertaald zijn, meestal gaat het dan om uitdrukkingen en gezegden die door de vertaler niet opgepikt zijn.
(5) ondertitels die de verkeerde lettergrootte hebben. Bij sommige programma’s zie je af ten toe hele kleine ondertitels. Omgekeerd bij de ondertitels bij bepaalde niet-Engelstalige programma’s op de BBC dan weer belachelijk groot.
Het goede nieuws is: over het algemeen zijn de bovengenoemde zaken de uitzondering op de regel. Ondertitelaars hebben een wat ondankbaar beroep: doen ze hun werk perfect (wat nagenoeg altijd het geval is!) valt niemand het op; maar maken ze een foutje dan steekt het meteen af.
Bij Aircrash Investigation National geographic is de meest gemaakte fout dat dreigende mislukte landing een rondje gemaakt wordt (go around)
Soms is de vertaler eigenwijs en daar waar over fuel wordt gesproken maakt die er kerosine van, ook bij oude propellorvliegtuigen….
In het commentaar van die vertaler komt bij al zijn punten duidelijk naar voren dat hij niet begrijpt wat slechtzienden wel en niet zien?
Als ik geld heb gespaard koop ik zeker een vo-box want nu staak ik het tv kijkdn maar vaak of ik val in slaap omdat ik het niet meer kan volgen….
Waarom zo moeilijk doen!
Als NPO en RTL enz. standaard hun ondertiteling (zacht-)geel zouden maken zijn we klaar!
Geen kosten voor de consument en toch het echte probleem van bijna de helft van de kijkers opgelost. Netflix doet dat toch ook niet voor de grap?
Werk aan de winkel voor “Hilversum”. De traditionele kijker is er nu nog.
Helemaal mee eens, direct invoeren
Ik ben het met Dick eens. De letters gewoon een gele kleur geven, dan zijn ze beter leesbaar. Ook in de natuur is de gele kleur het meest opvallend, denk aan de gele narcissen, gele boterbloem, en ander geel ‘onkruid’ dat in het voorjaar het eerst buiten te zien is en vooral goed te zien is.
Teletekst vergroten, bestaat dat ook? Onze vorige TV had de mogelijkheid om teletext berichten in een bovenste en onderste deel te verdelen. De letters waren dan goed leesbaar vergroot. Bestaat dat nog???
Ik las net en probeerde het uit: even op de menu knop drukken
Bovenstaande personen hebben zeker nog nooit naar de ondertiteling van RTL gekeken. Die is om te huilen, vaak is het zo slecht dat het een totaal ander verhaal wordt. Hele stukken worden niet vertaald of ze worden afgemaakt door een computer als de vertaler niet snel genoeg is dan krijg je raarste woorden en zinnen.
De beste ondertiteling is bij de Belgische tv, wat dan ook een verademing is!
Nederland loopt hopeloos achter. Triest voor ons ouderen.
Niet alleen dat de Belgen beter vertalen, maar de letters zijn ook een stuk groter. Waarom niet automatisch bij witte letters en bijv. een wit overhemd, een zwart balkje.
Ben al geruime tijd naar het het zoeken van de v box uit delft,wil grote en kleurrijke ondertiteling, wie kan mij helpen?
Als je slechtziend bent, helpen alle kleine beetjes. Dus grotere letters, contrast (witte letters in een donkere balk op lichte achtergrond) en een andere kleur.
Natuurlijk verdwijnt daarmee een deel van het beeld waardoor dat minder mooi wordt, maar als slechtziende neem je dat wel voor lief. Maak het zo, dat je als kijker kunt kiezen. En inderdaad: de Belgen hebben grotere letters en maken wel gebruik van een donkere balk in geval van wit op wit. Veel rustiger.
Ik wil graaf zo ding hebben waar kan ik die kopen zit met mijn ogen is nog niet slecht maar onder titels kan ik niet goed zien wit op lichter achtergrond en hoe duur is zo apperaat
Even op internet zoeken naar VO -box bedrijf zit in Delft…
Kosten: ca 550 euro!