Nu de Tweede Kamer maar weinig onderwerpen controversieel heeft verklaard kan het debat over de Visiebrief van staatssecretaris Uslu op 5 oktober gewoon doorgaan. Haar brief gaat expliciet over de lokale omroepen, maar Jan Müller, bestuurder van de RPO (Regionale Publieke Omroep), hoopt dat de Kamer de discussie breder trekt. ‘Laat de samenwerking tussen de lagen in het hele publieke bestel een prikkel blijven.’
Op 5 oktober debatteert de Tweede Kamer over de Visiebrief van staatssecretaris Uslu, die alleen de lokale omroepen betreft. De brief gaat onder meer over de (verdere) professionalisering van de lokale omroepen, die hoofdzakelijk op vrijwilligers draaien, en de financiering van de omroepen. Uitstekend, vindt Müller, maar kijk vooral breder. ‘Een visie op alleen de lokale omroepen is te beperkt. Het bestel kent drie lagen: een landelijke, een regionale en een lokale. Die staan niet los van elkaar, die moet je in samenhang zien.’
Dat is de afgelopen jaren ook meer en meer gebeurd en de onderlinge samenwerking tussen de drie lagen heeft volgens Müller goede resultaten opgeleverd. ‘Bureau Regio <, dat wij als regionale omroepen samen met de NOS hebben opgezet, is echt een succes. Tot het einde van dit jaar loopt verder nog de pilot ‘versterking lokale journalistiek door samenwerking’. We hebben gezamenlijk – NOS, RPO en NLPO – meer dan 60 journalisten kunnen werven en opleiden, waardoor we de nieuwsvoorziening tot in de haarvaten van het land hebben verbeterd. Het heeft tal van verhalen opgeleverd, die anders niet waren gemaakt.’
Samenhang
Versterking en professionalisering van de lokale omroepen juicht Müller toe. ‘De lokale omroepen zijn een belangrijke partner in het bestel, als ze extra geld krijgen en daardoor sterker worden is dat ook voor ons goed. Maar in de brief van staatssecretaris mis ik een visie op wat professionalisering van de lokale omroepen betekent voor het gehele bestel. Er staat erg weinig in over de onderlinge samenwerking. Dat is jammer. Laat de samenwerking tussen de lagen in het hele publieke bestel een prikkel blijven, want samen kom je verder dan in je eentje. Dat is belangrijk, want het moet gaan over de journalistiek, we moeten investeren in de kwaliteit daarvan, dat moet voorop staan.’
Publiek Journalistiek Huis
‘Wij praten met de NOS en de NLPO over het zogenaamde Publiek Journalistiek Huis: het resultaat van onze gezamenlijk gevoelde urgentie om intensiever samen te werken in de drie lagen van de Nederlandse publiek journalistieke infrastructuur.
Dat virtuele huis is eigenlijk een vervolg op de pilot. Samen bouwen we aan een stelsel dat de journalistiek versterkt. Met een focus op de inhoud, op journalistieke slagkracht. Daarvoor blijven extra journalisten nodig. De pilot loopt aan het eind van dit jaar af. Een deel van de ruim 60 journalisten die dankzij de pilot zijn geworven, heeft een plek kunnen vinden in de organisaties, maar niet iedereen. Het vervolg kunnen we deels uit onze begrotingen financieren, maar niet volledig. Het is goed dat het ministerie van OCW ons daarbij ondersteunt.’
Samenwerking met lokale omroepen
Intussen werkt de RPO door aan tal van projecten, in eigen kring maar ook samen met de NLPO. Müller: ‘We zijn bezig samen met de NLPO een samenwerking op te zetten zoals we die in de vorm van Bureau Regio, onze regionale redactie op de vloer van de NOS-nieuwsredactie, al hebben. Zo’n samenwerking met de lokale omroepen, we noemen dat dan de Bureaus Lokaal, heeft grote voordelen: we komen samen dieper in het land, dichter bij de burger, en de lokale omroepen kunnen via samenwerking met de regionale omroepen ons netwerk en onze faciliteiten benutten. Onze studio’s staan er al, die kunnen daarvoor worden ingezet.’
Digitale transformatie
De regionale omroepen werken ook aan hun digitale transformatie, vertelt Müller. ‘In het kader van het brede overheidsprogramma ‘Werk aan Uitvoering’, dat gericht is op het verbeteren van de communicatie tussen overheid en burgers hebben wij hiervoor een subsidie gekregen. Contact met de burger is onze core business, maar om ook in de toekomst relevant te blijven en te kunnen zorgen voor onafhankelijke, betrouwbare journalistiek, moeten we een rol in het digitale domein kunnen spelen. Daar zit de burger al steeds meer, maar straks vollédig. Om die reden hebben we bijvoorbeeld vanuit de 13 omroepen een datateam gevormd. We willen beter snappen hoe onze doelgroep eruitziet, waar die in het digitale domein zit en hoe we die kunnen bereiken. Wat willen ze, wat hebben ze nodig? We zijn er voor alle inwoners van Nederland, maar kennen we ze goed genoeg? En kunnen we nieuwe groepen bereiken? Met behulp van onderzoek en data-analyse gaan we daarmee aan de slag.’
Communities
De RPO heeft ook een zogenaamd Transformatieteam samengesteld. Een team dat is gerecruteerd vanuit de 13 omroepen en de RPO. Regio-collega’s met een achtergrond in, ervaring met of een voorliefde voor ‘digitaal’ die op regelmatige basis bij elkaar komen en het afgelopen jaar hebben gewerkt aan het opstellen van een gezamenlijke innovatiekalender. Door het op die manier te organiseren, en met hulp van partners als de NPO, geven de regionale omroepen en de RPO gezamenlijk inhoud aan de digitale transformatie. Müller noemt een aantal voorbeelden. ‘Samen met de Nationale Jeugdraad hebben we een jongerenpanel ingericht. Alle omroepen worstelen bijvoorbeeld met de vraag hoe ze jongeren kunnen vinden en aan zich binden. We willen ze beter leren kennen en begrijpen, we moeten naar hen luisteren, hun taal leren spreken en we geven jongeren een podium. Verder gaan we meer denken in communities. Ik verwacht dat verbindingen tussen onze omroepen en het publiek in de toekomst meer verloopt via die lijn: gemeenschappen met een bepaalde smaak of interesse. We starten bijvoorbeeld een pilot die gericht is op plattelandsjongeren, van noordoost Groningen tot de Achterhoek, om te zien welke content mensen daar aanspreekt. Als je voor de samenleving relevant wilt blijven, moet je begrijpen waar mensen behoefte aan hebben en ook waarom ze afhaken.’
Samenwerken binnen het bestel
‘Na de kaalslag die eerder heeft plaatsgevonden en de verschraling van de regionale en lokale journalistiek als gevolg daarvan, zijn we nu weer aan het opbouwen. Juist daarvoor is het van belang dat de staatssecretaris haar blik, die in de visiebrief nu vooral gericht is op de versterking van lokale omroepen, over het héle publieke omroepbestel laat gaan. Wat we in de pilot met de NOS, RPO en de NLPO die eind dit jaar afloopt, gezamenlijk hebben opgebouwd, moet je niet weggooien. Door samen te werken kunnen we journalistieke verhalen vertellen die anders niet verteld zouden worden. Het zou zonde zijn als de investeringen in het aantrekken, opleiden en begeleiden van extra journalisten, de samenwerkingsverbanden die zijn ontstaan én de vruchten die dat in journalistieke zin heeft afgeworpen verloren zouden gaan. Ik hoop daarom dat de staatssecretaris en de Tweede Kamer niet eendimensionaal naar één laag in het bestel kijken, maar het geheel in samenhang bezien. En de regio is daarbij van belang. Omdat er regionaal steeds meer zaken spelen. Denk aan woningbouw, windmolens, maar bijvoorbeeld ook stikstof. Deze zaken overstijgen vaak de gemeente en worden op provinciaal niveau in samenspraak met de landelijke overheid en de gemeenten uitgedacht en uitgewerkt. Het toegenomen belang van ‘de regio’ maakt ook onze rol van belang.
2 Trackbacks / Pingbacks