Vier afleveringen van de populaire jeugdserie Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? zijn teruggevonden. Een unieke vondst van historische waarde, want hiermee is de serie weer compleet en veilig gesteld voor de toekomst. De gevonden afleveringen worden momenteel door Beeld & Geluid gedigitaliseerd. Op zondag 26 mei organiseert Beeld & Geluid een zaalprogramma rondom Hamelen en wordt een van de gevonden en gedigitaliseerde afleveringen vertoond.
Beeld & Geluid ontving vorig jaar het archief van technicus Barry van der Sluis. In zijn archief bleken de opnamebanden te zitten die Harrie Geelen, de schrijver van de serie, gemaakt heeft op een Akai VT100 (een portable zwart-wit videosysteem). Na overzetting van de Akai-banden op VHS, eind jaren 80, gingen de Akai-banden naar Barry van der Sluis. Van de vier afleveringen op Akai-band, die nu zijn opgedoken, zijn nooit VHS-kopieën gemaakt en werden dus altijd als verloren gewaand. Beeld & Geluid gaat, naast de vier ‘nieuwe afleveringen’, de komende tijd alle andere Akai-banden digitaliseren, zodat de serie na 50 jaar weer compleet is. Van de 5 seizoenen met in totaal 45 afleveringen, die door de KRO werden uitgezonden tussen 1972-1976, zijn slechts 6 afleveringen en 2 compilaties bewaard. Deze liggen in het archief van Beeld & Geluid. Net als Ja Zuster Nee Zuster werd de serie opgenomen op Ampex-banden die, vanwege de hoge kosten, vaak werden hergebruikt, met als resultaat dat er veel materiaal verloren is gegaan. De teruggevonden afleveringen zijn:Aflevering 16 Het Waternix Schandaal: 22 december 1973Aflevering 17 Looie Det van Kalkedot: 19 januari 1974Aflevering 18 De Poppen van Sijs: 16 februari 1974Aflevering 30 Joringel van Jor: 8 maart 1975
Over de serie
Hamelen was een ongelooflijk populaire jeugdserie met muziek (meer dan 100 liedjes) van Joop Stokkermans. Naast de vaste hoofdcast met onder andere Rob de Nijs, Ida Bons, Loeki Knol, Ab Hofstee en Martin Brozius speelde een keur aan (grote) Nederlandse acteurs een of meerdere gastrollen in de serie, waaronder John Lanting, Leen Jongewaard, Hetty Blok, Berend Boudewijn en Rita Corita. Het verhaal begint bij het beroemde Duitse sprookje over de rattenvanger van Hamelen. De stad had last van ratten, die door de rattenvanger werden verjaagd met een fluit. De rattenvanger kreeg niet betaald en lokte daarom als wraak alle kinderen van de stad mee. Het originele sprookje houdt hier op, maar Harrie Geelen schreef het verhaal over wat er met die kinderen (en 4 volwassenen) gebeurde op hun zoektocht terug naar Hamelen.
Beeld & Geluid spoelt terug op 25 en 26 mei
In het weekend van 25 & 26 mei vindt de eerste editie van Beeld & Geluid Spoelt Terug plaats. Tijdens deze archiefdagen is er een speciaal programma, waarin tv-nostalgie en het populaire TV-programma Nederland op Film van MAX centraal staan. Op zondag 26 mei vindt er een zaalprogramma plaats rondom Hamelen. Harm Edens gaat in gesprek met onder andere schrijver Harrie Geelen, actrice Loeki Knol en Stanley Stokkermans (zoon van Joop Stokkermans). Een deel van het kinderkoor komt tijdens het programma zingen. Een van de gevonden afleveringen zal na afloop vertoond worden.
Op YouTube is dit verhaal geplaatst waar dieper wordt ingegaan op de serie en de gevonden afleveringen.
| Foto: Aflevering 18 met vlnr Loeki Knol, Will van Selst, Rob de Nijs, Martin Brozius, Ab Hofstee en het kinderkoor |
Mooi verhaal!
Er zijn veel meer afleveringen bewaard. Deze staan op de al jaren geleden verschenen dvdbox van de serie.
Zou leuk zijn als een filmmaatschappij/streamingdienst een nieuwe versie van deze serie zou maken. Met alle technieken van nu kan dit echt een hele mooie en spannende serie of filmreeks worden. Is het vervolg op het sprookje De Rattenvanger van Hamelen. Wereldwijd is dit sprookje bekend en dus zou de serie/filmreeks makkelijk verkoopbaar zijn aan het buitenland. Misschien kan in deze nieuwe versie ook de originele sprookje worden meegenomen in het gehele verhaal.
Ze zoeken nog een hoofd drama bij de AVRO/TROS, iets voor jou?
Nee niets voor mij hoofd drama maar, het idee tot een remake is een heel goed idee.
Blijkbaar geloof je nog in sprookjes.
Nu maar hopen dat de Akai bandjes op een goed afgeregelde maschine worden afgespeeld. Met een goede technicus die het systeem kent. Ze zijn zeldzaam.
Het is een beperkt systeem inderdaad ontworpen voor portable gebruik op 1/4 inch speciale bandjes die leken op gewone geluidsbanden.
Ter vergelijking Ampex is 2 inch breed,8x zoveel dus,ook met hogere laterale en kopsnelheid.
Duimen Ruud.
Jij blijven duimen dat de bezuinigingen mee gaan vallen voor de omroepen en de NPO he. En ook blijven duimen dat Nederland niet nog rechtser gaat stemmen de volgende keer.
@Ruud Wat kan er tegen zijn om een nieuwe serie of film van dit verhaal te maken? Heeft niets met wel of niet van sprookjes houden te maken.
Blijf jij gewoon lekker door zeiken over die Akai bandjes.
In het artikel ontbreekt een naam van een van de hoofdrolspelers, Will van Selst. Leeft ook niet meer.
Er post helaas ook iemand anders onder mijn naam hier.
Dat van die droom was dus niet van mij.
Vervelend dat het hier mogelijk is dat meerdere mensen onder dezelfde naam kunnen posten.
Ik had ooit zo’n machine. Knap bedacht door Akai, maar het systeem had inderdaad z’n tekortkomingen. Philips VCR 1500 e.v. was beeldtechnisch gesproken wat stabieler. Zou me rot lachen als zou blijken dat die Akai recorder via via bij dat bedrijf terecht is gekomen dat die digitalisatie heeft gedaan.
Vreemd overigens dat de omroep indertijd alvorens de dure Ampex banden te hergebruiken de inhoud niet even zelf kopieerde op goedkopere systemen zoals de Sony CV Reel to reel, of zelfs maar op het Philips 1 inch (EL 3400) systeem dat al sinds de jaren 60 bestond. In de jaren 70 kwam het Sony AV reel to reel systeem waarbij ook een kleuren versie was. Werkte op 1/2 inch tape.
Zelfs de U matic van Sony was er al sinds ca 1970, in kleur. 1e cassettesysteem.
Heb met allen gewerkt.
De norm was indertijd ‘professioneel of niet’. Vrij rigide, maar niet helemaal onterecht. Er werd -technisch gesproken- in hoge kwaliteitsnormen gedacht en gewerkt. Er was in die dagen geld genoeg bij de publieke omroep, maar creatief denken zat er niet in.
Verder was Hamelen een kinderprogramma. Daar werd (en wordt!) altijd minder waarde aan gehecht dan aan programma’s voor volwassenen. Dat veel volwassenen naar Hamelen meekeken deed er blijkbaar niet toe. Had de KRO indertijd voldoende waarde aan de serie toegekend, dan had e v e n t u e e l een kopie op film (telerecording) kunnen worden overwogen. Een dure grap, ga het aantal delen maar na. Ik snap wel dat ze dat niet deden. Daar was de tijdgeest niet naar.
Homevideo (lees: video kopen/huren) was, zoals je ongetwijfeld weet, non existent. Bovendien was de algemene opvatting dat het audiovisueel archief een bedrijfsarchief was, waarvan de inhoud hergebruikt moest kunnen worden voor andere producties. Dat gold dus ook voor materiaal, waarvan het uit de film/band lichten van een fragment voor een terugblik bij een jubileum o.i.d. eigenlijk wel voldeed. In dat plaatje paste niet het bewaren van een volledige serie en al helemaal geen kinderserie.
Ook een reden: het ging er indertijd in Hilversum behoorlijk ambtelijk aan toe. Als de kopstukken (no pun intended) tot vernietiging hadden besloten, dan had het lager echelon dat gewoon maar uit te voeren.
Reproduceerbaarheid was daarbij een norm: als de decortekeningen, scripts en partituren er maar waren, dan kon die serie eventueel toch nog weleens worden gereproduceerd? Op dat punt kwam de prijs van een videoband ook om de hoek kijken. De 1 inchbanden waren prijzig en het was juist de introductie van de video opnametechniek die de omroepbazen op de stoelen kreeg, omdat die als herbruikbaar en kostenefficiënt werd aangeprezen; in tegenstelling tot het gebruik van dure filmstock. Het papierwerk en de foto’s bewaren was stukken goedkoper.
Hoewel ik daar nooit bewijs voor heb gevonden, heb ik nog steeds de indruk dat indertijd op het punt van reproduceerbaarheid behoorlijk ouderwets werd gedacht. Hetzelfde gold bijvoorbeeld ook voor archivering van radioprogramma’s op Hilversum III: zo’n discjockey en die plaatjes… hoogst reproduceerbaar. Je zet er een andere vent op die dezelfde plaatjes draait en je hebt hetzelfde effect.
Dat achteraf bekeken die discjockeys toch aparte radiopersoonlijkheden met fans zouden worden werd indertijd niet ingezien. Dat had ook met een zeker dedain te maken: popmuziek werd tot vrij laat in de beginjaren zeventig in Hilversum als derderangs amusement gezien. Schreeuwende discjockeys idem dito.
Er is dus een zekere context aan het ‘bewaarbeleid’ van Hilversum toe te kennen die je op het eerste gezicht niet zou verwachten. Het werd ook niet echt interessant gevonden: geconditioneerde opslag van masters en productie-elementen was in dat pand aan de Sumatrastraat ‘unheard of…’.
Legendarisch vond ik de stunt die werd uitgehaald voor het NOS Journaal, waarin een technicus van het archief voor een beeldscherm werd gezet en de ruis van een lege band werd vertoond. ,,Tja.. die beeldinformatie vervaagt en dan krijg je dus dít resultaat”, wees de jokkebrok naar het beeldscherm.
Ook een manier om subsidie los te krijgen. Succesvol, maar niet zonder jokkebrok natuurlijk. Enfin: daar hebben wij uiteindelijk Beeld & Geluid aan te danken.
Doe er uw voordeel mee…
Dit artikel spreekt zichzelf tegen. In de kop staat dat met deze vier teruggevonden afleveringen ‘de serie weer compleet is’. Dat wordt nog eens bevestigd in de eerste alinea. Vervolgens staat er dat van de 45 afleveringen er slechts 6 (en 2 compilaties) bewaard zijn omdat de Ampex banden zijn hergebruikt.
Wat is het nu? Zijn dan destijds van alle Ampexbanden kopieën gemaakt op Akai? Want het artikel maakt dat niet duidelijk.
Ik zal ’t je uitleggen. Harry Geelen had alle afleveringen op Akai-bandjes opgenomen. Eind jaren 80 zijn die naar VHS overgezet en was dat het complete overzicht van de serie, maar daar ontbraken vier afleveringen. Maar in het archief van Barry van der Sluis vonden ze alsnog die vier afleveringen op Akai. En nu compleet. Wat er niet staat is dat het voormalige Hamelen-archief uit die VHS-banden bestond en pas nu gaan ze alles van Akai digitaliseren.
PS. En in Beeld & Geluid lagen altijd al 6 afleveringen in de originele kwaliteit, dus ook in kleur. De rest is nu zwart-wit.
Wat een prima keuze is. Scheelt een aanmerkelijke hoeveelheid kopieerverlies.
De serie is nog steeds incompleet. Er staan geen volledige afleveringen op de banden, omdat om de 20 minuten van band moest worden gewisseld. Ik ken die recorders. Als je snel bent, dan mis je pakweg driekwart minuut sowieso door het wisselen van een band. Die stukken zullen voor altijd ontbreken, tenzij zich ergens anders nog een vroege videovogel meldt die ineens een vondst doet op de zolder van een overleden opa of oudoom die ooit een vroeg model videorecorder had.