Nieuwsuur wint Zilveren Nipkowschijf

Nederlandse Top 40 wint Ere Reissmicrofoon

Vandaag is in Het Ketelhuis te Amsterdam de Zilveren Nipkowschijf aan Nieuwsuur (NOS/NTR) uitgereikt door Renate van der Bas, juryvoorzitter van de Stichting Nipkow. Het programma werd geroemd als een programma dat dagelijks met liefde zijn verantwoordelijkheid neemt voor het controleren van de macht en het faciliteren van het publieke debat in Nederland. De reeks lijsttrekkersinterviews bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen was er een uitgelezen voorbeeld van.

De andere genomineerden voor de Zilveren Nipkowschijf 2021 waren: de satirische show Even Tot Hier (BNNVARA), en de documentaire reeks Srebrenica – De Machteloze missie van Dutchbat (BNNVARA). Een speciale vermelding ging naar de vijfdelige documentaireserie De Wasstraat (Human). Een Ere Zilveren Nipkowschijf was voor Het Sinterklaasjournaal (NTR). De aanwezige makers ontvingen vandaag de awards. De complete juryrapporten zijn hier te lezen.

Vincent Bijlo maakte de drie nominaties voor de Zilveren Reissmicrofoon 2021 bekend. De drie genomineerden zijn: NRC podcasts, Opium en KINK. De Ere Zilveren Reissmicrofoon is voor de Top 40 en de speciale vermelding gaat naar Sorry voor mijn broertje vanSjoerd Litjens en Jan Paul de Bondt (NPO 3FM, KRO-NCRV). Op vrijdag 10 september wordt de winnaar bekend tijdens een symposium bij Beeld en Geluid in Hilversum.

Over de NRC podcasts
In een paar jaar tijd is NRC dé uitgever geworden van informatieve en goed gemaakte podcasts. Waar BNR een voorsprong had, de NPO heel laat aanhaakte, is uitgever Mediahuis van die NRC vroeg gaan investeren in audio. NRC Vandaag is één van de beste beluisterde podcasts van Nederland en meteen een typisch visitekaartje van NRC Audio. De podcast is ter zake kundig, goed verzorgd opgenomen en gemonteerd, met eigen herkenbare vormgeving. Het kan dus wél, je met relevante inhoud onderscheiden in een markt vol keukentafel klets podcasts. Ook uniek is hoeveel jonge mensen je hier inhoudelijk hoort zijn. Niet alleen de redacteuren en makers achter de microfoon zijn geregeld jong, ruim twee derde van de luisteraars is jonger dan 35 jaar. Het is niets minder dan een audio revolutie, want informatieve zenders als NPO Radio 1 en BNR hebben een gemiddelde luisteraar van ruim boven de 60 jaar.

Over Opium
Programma’s als Opium zijn er te weinig. Ze doen wat radio moet doen. Ze nemen ons mee naar musea en bioscopen en we ontdekken schrijvers, dichters en componisten waar we nog nooit van gehoord hebben. Opium verrijkt ons leven.
Dit jaar bestaat Opium, het kunst- en cultuurprogramma van AVROTROS, (voorheen AVRO) 30 jaar. Het begon als een wekelijks magazine, uitgezonden vanuit diverse cafés in Amsterdam, waaronder Spanjer & van Twist, De Smoeshaan en Desmet. Petra Possel, Matthijs van Nieuwkerk, Tonco Dop en Harmke Pijpers… het programma heeft behoorlijk wat presentatoren van naam en faam gekend. De sfeer was, en is nog steeds, ontspannen maar zeker niet oppervlakkig. Hier wordt met geest maar toch luchtig gesproken.

Over KINK
KINK bestaat sinds 1 februari 2019. Het is de opvolger van Kink FM, dat tussen 1995 en 2011 bestond. Het commerciële station zendt online en via DAB+ uit. Het zou graag op de FM uitzenden, maar er zijn de komende tijd geen frequenties beschikbaar. KINK is compromisloos in zijn muziekkeuze. Geen alternatieve muziek verpakt in hits, we horen uitsluitend ‘alternative tracks’.

Een Ere Zilveren Reissmicrofoon kent de jury dit jaar niet toe aan een radioprogramma, een radiostation of programmamaker. De prijs gaat naar een instituut/format dat te horen is geweest op vele radiostations, van Radio Veronica, Hilversum 3, Radio 538 tot en met Q-music. Gepresenteerd door meerdere disc-jockeys, onder wie Joost den Draaijer (Willem van Kooten), Lex Harding, Erik de Zwart en nu Domien Verschuuren; De Nederlandse Top 40. De jury meent dat deze hitlijst een onuitwisbare indruk heeft gemaakt op de radio in Nederland. Het initiatief was van de toenmalige programmaleider van Radio Veronica, Joost den Draaijer, en de eerste uitzending vond plaats op 2 januari 1965. Nu, 56 jaar later, is de lijst nog steeds een succes, en baseren de succesvolste radiostations in Nederland hun formats als vanouds mede op de gegevens van de top 40.

Een speciale vermelding is voor de podcast Sorry voor mijn broertje / Verklaring omtrent gedrag van Sjoerd Litjens en Jan Paul de Bondt (NPO 3FM, KRO-NCRV, Hogeschool Utrecht: Lectoraat Kennisanalyse Sociale Veiligheid; mede mogelijk gemaakt door Stichting Vrienden van Oldekotte). Het criminologische audioproject Verklaring omtrent gedrag van het Utrechtse Lectoraat Kennisanalyse Sociale Veiligheid mondde uit in de scherp gefocuste podcastreeks Sorry voor mijn broertje die door toon, vormgeving en inhoud de perfecte aansluiting vindt op het merk en de doelgroep van 3FM.

Jury’s
De Zilveren Nipkowschijf en de Zilveren Reissmicrofoon worden sinds respectievelijk 1961 en 1966 toegekend door jury’s van tv- en radiocritici en mediajournalisten.

De jury van de Zilveren Nipkowschijf bestaat dit jaar uit – voorzitter – Renate van der Bas en Maaike Bos (beiden Trouw), Arjen Fortuin en Wilfred Takken (NRC), Dennis Jansen en Angela de Jong (Algemeen Dagblad), Bernice Breure en Patricia Cortie (De Telegraaf), Yasmina Aboutaleb en Arno Haijtema (De Volkskrant), Roelf Jan Duin (Het Parool), Walter van der Kooi (De Groene Amsterdammer) en Ron Vergouwen (mediajournalist, onder andere voor NPO Radio 1).

De jury van de Zilveren Reissmicrofoon staat onder leiding van Vincent Bijlo (radiocommentator NRC) en bestaat daarnaast uit Rutger Boxhoorn (radiodocent Hogeschool InHolland), Sagid Carter (dj/ radiomaker), Jan Emous (oud-radiomaker en blogger), Frederique de Jong (journalist bij onder andere Follow the Money), Paul van der Lugt (oud-directeur RTV Utrecht), Arjan Snijders (mediajournalist), Iris Verhulsdonk (redacteur en podcastmaker NRC), Edwin Wendt (freelance muziekjournalist), Roeland van Zeijst (freelance mediajournalist). Vanwege zijn persoonlijke betrokkenheid bij NRC stemt Vincent Bijlo niet mee bij de verkiezing van de uiteindelijke winnaar van de Zilveren Reissmicrofoon 2021. Verhulsdonk is om die reden alleen als jurylid betrokken bij de Ere Reissmicrofoon en de bijzondere vermelding.

De activiteiten van de overkoepelende Stichting Nipkow zijn mogelijk dankzij financiële en organisatorische steun van stichting VEVAM Fonds, Lira Fonds, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, NLZIET en Het Ketelhuis Westergasfabriek.