Patrick Kicken: Als je sidekick je baas wordt

[BLOG] De kogel is door de kerk. Interim opperbaas van Radio Veronica Florent Luyckx pakt z’n biezen en wordt opgevolgd door een nieuwe interim radiodirecteur, te weten Niels van Baarlen. Twintig jaar terug begon hij op de salesafdeling van 538 en werd daarna wereldberoemd in Nederland als een van de twee vaste sidekicks van ‘jawel!’ Edwin Evers. Nu is hij een van de twee bij Wilfred Genee, in zijn dagelijkse radioshow. Hoe is dat als je sidekick ineens je baas wordt?

Ik wilde het eigenlijk aan Genee zelf vragen maar die zit net als de rest van Nederland de hele week opgescheept met z’n kinderen en moet op maandag- en vrijdagavond van zijn opperbaas koste wat kost een voetbalprogramma maken, zonder voetbal, dus dat laten we maar even achterwege. Ik kan me zo voorstellen dat je denkt ‘Goh, Kicken heeft ook weer wat gevonden om over te mekkeren’ maar ik vraag het me gewoon oprecht af. Ineens doe je een radioshow samen met je direct leidinggevende. Nu heeft Wilfred natuurlijk wel een positie die tegen een stootje kan maar toch, het doet iets met de dynamiek.

Stel je nou eens voor dat Niels tijdens Veronica Inside oppert dat het beter is om even twee plaatjes achter elkaar te draaien. En Wilfred doet dat niet. Volgende dag oppert Genee dat hij koste wat kost Johan Vlemmix wil laten optreden. Niels zit hoofdschuddend achter z’n beeldscherm. Dat doet iets met je als presentator, als je baas erbij zit. Er zijn verhalen bekend van ooit QMusic radiochef Iwan Reuvekamp die zelfs met een notitieblok in de studio erbij kwam zitten tijdens de ochtendshow. Killing. Net als een radiostudio die uitkijkt op het kantoor van je stationmanager. Doe je net een leuke phoner, zie je hem verwijtend de studio in kijken. Lekker voor je zelfvertrouwen.

Een goede radiomaker moet hier allemaal tegen kunnen. Ja hoor, er zijn er zat die hier tegen kunnen. Maar dat zijn de jocks die gewoon hun ‘shift’ doen, geen show presenteren. Op hun gemakkie door het draaiboek gaan, handvaten genoeg, het ene sleetse item na het andere en hoppatee de drie uurtjes zijn weer voorbij, faktuurtje zit al in de mail en met piepende bandjes naar de volgende (inspreek) klus. De Amerikaanse radiocoach Tracy Johnson verwijst hier mooi naar in zijn nieuwe blog. Als je trouwens slim bent (en dat ben je, anders lees je dit niet) bestel daar dan wat e-books van hem voor een habbekrats. En voordat je het weet durf je ineens veel meer op de radio, gooi je je zijwieltjes af en maak ook jij een show in plaats van een shift. En nee, dat zit hem niet in ineens veel meer praten of boeren laten.

Terug naar Genee die nu dus samen met zijn baas een radioshow doet. Kan natuurlijk ook goed uitpakken. Want hij krijgt dagelijks twee uur lang mee wat je doet. En als de budgetten of de mankracht verdeeld moet worden dan zal het programma toch een streepje voor hebben. Toch is het voor iedereen die radio maakt een belangrijk gegeven: met wie zit je daar in de studio. Al die gedwongen radiohuwelijken die op voorhand al dreigen te stranden. Ik hou m’n hart nu ook weer vast bij het dagelijkse duo Frank & Eva op 3FM. Heel wat anders dan samen een stukkie wandelen, een dagelijkse radioshow. Hebben ze daar werkelijk zelf voor gekozen? Prima. Maar als je ooit de keuze krijgt een sidekick of producer die je baas je toewijst of helemaal geen sidekick of producer, kies dan voor het laatste. Niets erger dan iedere dag zoiets intiems als een radioshow te moeten doen met iemand naast je die alleen maar de nagels zit te vijlen (waargebeurd), zit te appen, roken, met een vriendin zit te bellen en vraagt of de muziek wat zachter kan (ook waargebeurd) of iemand waarvan je gewoon in alle vezels van je lijf voelt dat hij of zij je niet mag, jaloers is op je salaris en alleen maar lacht als het stilvalt op de zender of je je verspreekt.

Een van de voornaamste redenen dat ik nu geen radio meer doe en het ook niet mis is het gebrek aan goede, gedegen producers in radioland die ook echt getraind en opgeleid zijn in het vak radio. Ze zijn er amper. Ja harde werkers genoeg, maar verstaan ze ook het vak? Snappen ze het verschil tussen een shift en een show? Hebben ze zich verdiept in rotaties, virals, content swapping, diverse manieren een phoner te editen en alle 101 andere dingen die je van een goede producer mag verwachten? Hebben ze een netwerkje aan journalisten die ze kunnen tippen bij een interessante uitspraak van een BN’er on-air? Zelfde geldt eigenlijk ook voor sidekicks, co-hosts en jocks zelf natuurlijk. Ik weet dat ik chargeer als ik ze allemaal over een kam scheer, maar het blijft me toch verbazen hoe weinig je eigenlijk hoeft te kunnen of hoeft te hebben gestudeerd over het radiovak voordat je het mag gaan doen. ‘Radio leer je niet uit een boekje’ zeggen ze dan. ‘Hij/zij ligt zo lekker in de groep, dan kon wel eens wat worden..’

Hopelijk weet Van Baarlen het weer vlot te trekken bij het ooit zo geile merk Veronica. En heeft hij alle boeken die er ooit over radio geschreven zijn minimaal één keer gelezen. Alle materiaal beluisterd. Want de wetten van de radio hoor je niet in de wandelgangen, die voel je niet in je onderbuik, die lees je toch echt in een studieboek, hoor je bij een seminar en leer je van de mensen die de radioschool hebben afgemaakt. En nee daar word je geen robotdeejay van, dat word je juist doordat je de basisregels mist en je maar vasthoudt aan het oude, vertrouwde wat je al jaren hoort en zelf doet.

Patrick Kicken