[COLUMN] Ik had een enge droom vannacht. Ik droomde dat één man in Nederland vier grote TV stations in handen had plus de vier grootste landelijke commerciële radiozenders. Ook had hij een vinger in de pap bij twee andere landelijke stations, een groot youtubeplatform, een handvol goed gelezen tijdschriften en de nieuwsdienst ANP. Hij bediende daarmee een flink deel van de Nederlandse bevolking en kon ze dus naast reclame ook bestoken met andere ideeën.
Ik schrok wakker in 2019. En het bleek geen enge droom ze zijn, maar werkelijkheid. In een land waar vrijheid van meningsuiting een van de belangrijkste waarden is heeft de regering, door een hoop gelobby, toch toegestaan dat één commerciële partij meer dan twee FM pakketten in bezit heeft. Met als resultaat een verlamde radiobusiness met bange medewerkers en één partij die markt bepaalt. Maar wat als deze man het nou ineens in zijn bol krijgt en het hele land onder zijn duim wil krijgen?!
Stel je dit scenario eens voor: John de Mol gaat uit eten bij de Chinees. En zijn Foe Yong Hai is koud. De Babi Pangang niet te vreten zo taai. Bij het dessert zitten er maar twee lychees in zijn grote coupe met vanille ijs. En ze zijn de slagroom vergeten. Een normaal mens zou dan gewoon geen fooi geven en nooit meer bij dat restaurant gaan eten. Maar als je zo stinkend rijk bent als De Mol en zo ontzettend veel mediakracht in je achterzak, zou het dan niet mogelijk zijn, dat hij, in een moment van teleurstelling denkt ‘dit zet ik jullie betaald!’.
Hij begint als hij thuiskomt van dit restaurantdebacle de playlists van Radio 10, Radio Veronica, Radio 538 en Sky Radio te bekijken. ‘Alles wat ook maar iets te maken heeft met China, eruit!’. Chinese producers, tekstschrijvers, artiesten. ‘China in your hand’ van T’Pau, op hold. En owee als iemand nog ‘China Girl’ van David Bowie durft te draaien! roept John nog tegen zijn mobiel als hij ophangt met de muziekdirecteur van Radio 10.
Heel even voelt ie zich opgelucht. Maar dat duurt niet lang, als John ineens last krijgt van zijn darmen door de niet gare Babi Pangang. Na een vluchtig toiletbezoekje belt hij het hoofd van de nieuwsdienst ANP: ‘Zet eens heel gauw een bericht op de telex dat Chinezen hun handen nooit wassen. Verzin er maar een onderzoek omheen!’. Verder broedt Ome John nog op een list. Wacht, we plaatsen een oude Chinees in ‘Ik hou van Holland’ en die zetten we een koptelefoon op zodat het publiek hem kan uitlachen als hij met een liedje meezingt!
Dan de redactie van ‘Man Bijt Hond’. “Ja met John, ik wil graag een terugkerend item waarin jullie onverwachts bij Chinese restaurants binnenvallen met jullie camera, laten zien hoe slecht Nederlands die mensen praten. En vraag Rob Geus terug, die kan mooi mee de keuken in om te laten zien wat voor smerige janboel het daar is!’. De buik van John de Mol is inmiddels wat rustiger geworden en hij gaat met een tevreden gevoel slapen.
Een dag later zit het hem nog steeds niet lekker. Hoeveel Chinezen heb ik eigenlijk op de payroll staan, vraagt hij zicht af? Hij belt met zijn HR manager die hem belooft voor twaalf uur de lijst met medewerkers te sturen. Het blijkt bij de hele Talpagroep om 85 Chinezen te gaan. ‘Eruit ermee, hef hun functie maar op!’ is de zin die de HR manager per e-mail terugkrijgt. De hoofdredacteur van Hart van Nederland zit op de gang te wachten en wordt met een wenk naar binnengewuifd. ‘Kun jij eens een item gaan draaien hoeveel Nederlanders eigenlijk last hebben van hun Chinese buren? Stankoverlast, hard gepraat, luid geluid van de Chinese staatstelevisie, dat soort dingen’. ‘Komt voor de bakker John’.
Coen en Sander krijgen ook lucht van het ‘Foe Yong Hai incident’ en doen er, om hun contract veilig te stellen, nog een schepje bovenop en bellen iedere dag in hun show op 538 een Chinees op die ze voor de gek gaan houden met Chinese scheldwoorden. Het tijdschrift LINDA pakt een maand later groot uit met de volgende kop: ‘Wat ik allemaal tekort kwam toen ik getrouwd was met een Chinese man’. En de muziektak van Talpa, Talpa Music, heeft inmiddels alle Chinese danceproducers on hold gezet en rapper Boef ingehuurd die binnen no time op nummer 1 staat in de 538 Top 50, door volop airplay van zijn nummer ‘Kut Chinees’. Bij Net5 gaat het in de nieuwe talkshow van Merel Westrik over een verbod op de beroemde loempiakraampjes. Dat schijnen volgens ‘ingewijde bronnen’ terroristische cellen te zijn die overal in ons land op het punt staan te ontploffen, bij drukbezochte winkelcentra.
Er gaat een half jaartje voorbij, het grootste deel van de Chinezen in Nederland wordt inmiddels met de nek aangekeken en ineens is het verkiezingstijd in Nederland. John de Mol is lijsttrekker van het Forum voor Democratie, na het vertrek van Thierry Baudet. Dankzij het anti-Chinese geluid en volop aandacht op al zijn websites plus radio- en tvzenders wint FvD glorieus de Tweede Kamerverkiezingen. En levert dus ook de Minister-President. Mark Rutte kan vertrekken en John de Mol neemt zijn positie in. Heel Chinees Nederland houdt zijn adem in. Zou John het incident met de koude Foe Yong Hai inmiddels zijn vergeten?
Het antwoord is nee. In het regeerakkoord met het CDA heeft De Mol laten vastleggen dat er geen nieuwe Chinese restaurants of loempiakraampjes meer geopend mogen worden en de huidige streng onder de loupe worden genomen. Weer een half jaar later discussieert de Tweede Kamer hevig over het voorstel van het Forum voor Democratie om alle Chinezen het land uit te zetten en op Schiphol geen bami meer te verkopen zodat er geen enkele Chinees meer overstapt. De paar Talpa medewerkers die verkering hadden met een Chinese jongedame hebben hun verkering uit voorzorg maar verbroken..
Natuurlijk is dit een belachelijk scenario. Maar het zou zomaar kunnen! De geschiedenis wijst uit dat wie de media in zijn achterzak heeft, een groot deel van de publieke opinie kan beïnvloeden en daarmee een land een bepaalde richting uit kan duwen. Zie Poetin in Rusland en Netanyahu in Israël. Om maar te zwijgen wat het doet met de mondigheid van de werknemers en de salarissen waarvoor ze hun kunstje moeten komen vertonen. De Nederlandse media en zeker de Nederlandse radiowereld zou er bij gebaat zijn als de boel weer opgesplitst en aan verschillende partijen verkocht werd. Zelfs onze dierbare democratie. Alvast een oproep aan álle Chinese restauranthouders in Nederland: als iemand van de Familie de Mol bij je komt eten, geef hem, haar of hun dan de grootste VIP behandeling die je maar kunt verzinnen! Je weet maar nooit..
Patrick Kicken
twitter.com/kicken
Goed geschleven, Patlick.
Dankewel. Sambal bij? 😉
Amen. En laten we Ziggo en KPN ook opknippen in kleine stukjes. De groepen die meerdere kranten bezitten. AH bezit gewoon een substantieel deel van alle supermarkten (da’s toch niet normaal!!), Bol.com en coolblue sluiten, omzet moet terug naar de winkel op de hoek.
Toch bizar dat de man die ik al sinds de jaren ’90 volg zelf daar een beetje in is blijven hangen. Kus, Erik!
Niks mis met de krachten bundelen Erik, wel iets mis met één man die met zoveel mediakracht in zijn achterzak de markt bepaalt en de publieke opinie kan beïnvloeden.
John de Mol, de Sylvio Berlusconi van de Lage Landen? Ik geloof wel dat als het puntje bij paaltje komt, de mediamagnaat een klein burgerlijke, conservatieve, modale moraal met overigens neoliberale consumptiedwang best wil onderschrijven en bevorderen. Maar of hij zijn monopolie op de mediamarkt zal misbruiken om menselijke en maatschappelijke frustraties om te zetten in politiek potentaatvertoon, waag ik toch te betwijfelen. Corruptie past in de Italiaanse cultuur als Parmazaanse kaas op spaghetti Bolognaise. Ik heb toch voldoende vertrouwen in de Hollandse context, dat wij dat ons niet laten gebeuren. Niettemin behoren we inderdaad wel op te letten, dat geld en winstbejag niet de enige drijfveren van omroeporganisaties en mediaondernemers mogen zijn. De waarden van onafhankelijkheid, pluriformiteit, kritisch zijn, opkomen voor minderheden, zwakkeren en benadeelden, verdienen ondersteuning tegen de harde wetten en mechanismen van de vrije markteconomie. Daarvoor lijkt de overheid de aangewezen partij als hoeder van het gemeenschappelijk of algemeen belang. De publieke omroep blijft een beleidsterrein voor het landsbestuur. Maar soms bekruipt me ook twijfel: wie zijn de beste bewakers van vrijheid, democratie en eerlijkheid? De staat of de supporters van autonome nieuwsgaring, ongebonden verslaggeving, ongeremde creativiteit en gedurfde experimenten? De spanning tussen populaire en “culinaire” cultuur blijft lastig. Het eerste VERDIENT, het tweede VERDEELT. Een sterke publieke omroep is meer dan ooit nodig. Daar is het onderhoud van de gemeenschap voor nodig. Dan maar een stukje concurrentievervalsing, hoor! ‘Fuck the freedom of mediamarket’
Mooi omschreven Paul. Altijd blij met je heldere toevoegingen!
Fijn om te zien en te horen (ik ben echt een ouderwets radiomens!). Ik geloof wel dat je wezenlijke punten raakt, maar ja, de druk van de markt, de maatschappij, de MASSA?. Ik denk wel dat ik me een keer moet laten bijscholen op het gebied van moderne, digitale media, want ik schijn toch wel veel te missen op dat terrein, tegenwoordig! Koudwatervrees wellicht, onhandigheid ook, maar tevens argwaan en aarzeling tegenover de exploitanten van emoties, ijdelheid en waarde vervagend winstbejag. Echter: zolang we hierover in vrijheid kunnen debatteren, valt het met de virtuele verdoving, verslaving en verwording misschien ook nog wel weer mee.
Ik snap wel waarom bijna niemand dit kritisch durft te benaderen uit de omroepwereld, toch zou het goed zijn als er eens een aflevering van VPRO/HUMAN Argos kwam over de (te grote) macht van twee mannen in Hilversum: John de Mol en Jurre Bosman.
Maar Patrick Kicken dit is toch al lang aan de gang bij de publieke omroep, maar dan op politiek gebied.
De PO is deels afhankelijk van subsidie gelden uit Den Haag, en daar gaat het knijpen.
Wij weten allemaal wel dat links Nederland de PO op handen draagt en rechts Nederland de PO liever kwijt dan rijk is.
Wat gebeurt er in de uitzendingen juist bepaalde partijen en clubjes en mensen krijgen meer aandacht dan anderen wat een totaal scheef beeld geeft.
Links Nederland krijgt dus meer aandacht op een mannier dat zij positief zijn voor Nederland krijgen veel airplay worden niet in hoekjes gedrukt etc.
Nu nemen we rechts Nederland zij worden wellis waar uitgenodigd in Hilversum, maar bij veel van gesprekken met hun proberen de programma makers hun toch wel in een bepaalde hoek te drijven waar de uitgenodigde mensen niet naar toe willen, en de presentatoren probeert rechts nederland ook te kijk te zetten van kijk zij zijn fout etc en dat ten voor dele van links Nederland.
En dat puur om de PO maar in stand te houden en hun duur betaalde salarissen te behouden.
Ik vindt dat dit ook eens aan de kaak gesteld moet worden, de invloed van politiek op de PO, ze zeggen dat die er niet is en de PO onafhankelijk is, maar achter de schermen heeft de politiek wel degelijk invloed.
Denk dat jij als insider dar ook wel een een collumn over kan maken.
Jaap: wat een onzin! Populistisch rechts is gewoon meestal te LAF om te verschijnen, omdat zij inhoudelijk onmiddellijk door de mand vallen bij de eerste de beste kritische vraag. Wat jij “links” noemt is simpel onafhankelijke, zelfstandige, kritische journalistiek. Politici ter linker zijde worden door de NPO net zo hard aangepakt als al die verzuurde, verbitterde, rancuneuze, afgunstige verliezers van PVV en FVD. Die laatsten nemen dat risico niet eens, omdat ze weten dat ze valse volksmenners zijn en hun reactionaire nummertje niet kunnen maken.
Gefrustreerde leeghoofden zijn het! Je afzetten tegen nog zwakkeren geeft een illusie dat je, als mislukkeling, toch nog iets voorstelt. Sommigen kunnen zich slechts verheffen door anderen te vernederen. BAH!
Je hebt gelijk Jaap, dank voor de toevoeging. Ik duik er eens in.
Patrick, ik vond de macht van De Mol cs al bijzonder beangstigend, maar met dit artikel maak je het wel heel duidelijk. Jammer dat onze overheid dit niet in wil zien. Bedankt voor het schrijven!
Graag gedaan Bob. Dan delen we die angst inderdaad. Wie weet wordt er eens iemand wakker.
Was het niet zo dat door een verandering in de mediawet de zenderovernames via een slimme deal met TMG niet bij ACM te hoeven worden aangemeld? En dat ACM nog steeds bezig is met een verkennend onderzoek naar het machtsblok op de radiomarkt?
P.s. leuk stuk in Nieuwe revu, alleen iemand uit ’t Harde is not amused op zijn Instagram-account 😉
Kijk, dat soort dingen mis ik nou weer, vanwege het feit dat mijn digitale ophaalbrug nog steeds omhoog staat.
Je bedoelt Rick van Velthuysen? Iets in mij zegt dat hij wel met me eens is dat hij veel beter verdient dan midden in de nacht vanaf 02u zijn kunsten te mogen vertonen..
Goed stuk Patrick. Het ergste is nog: als John er mee stopt, welke (buitenlandse) investeerder krijgt het dan in handen?
P.S. Patrick,stop nou niet met radio.
Dankjewel voor je sympathiek reactie Daniël, maar zo’n John de Mol is nou precies de reden waarom ik overweeg te stoppen met radio. Zulke bemoeienis van bovenaf is dodelijk voor de creativiteit en teamspirit op de vloer.
Wil/kun je ons uitleggen welke bemoeienis van bovenaf John de Mol precies uitoefent om jou en je medewerkers het leven en werk zuur te maken? Is hij een vormfetisjist, wil hij “makkelijk scoren”, let hij alleen op economisch nut & rendement, duldt hij geen kritiek of tegenspraak, kortom: is hij gewoon een ijdele machtswellusteling??
Je geeft zelf al het antwoord.. ☑️👍
Helaas … Het is lang niet altijd leuk om gelijk te hebben of te krijgen. 24 jaar geleden heb ik iets vergelijkbaars meegemaakt aan de universiteit, ben ik bang. Voor mij restte toen niet veel meer dan erkend arbeidsongeschikte te worden. Ze hadden me best een leuke, aangepaste functie kunnen aanbieden, zodat ook ZIJ nog iets aan mij gehad zouden hebben. Ze waren mij echter liever kwijt dan rijk. Ik was nogal onafhankelijk, kritisch, intellectueel, verbaal en sociaal scherp. Kortom ik was LASTIG. De WAO was gunstiger dan de WW, want dan zou ik binnen 3 jaar kansloos in de bijstand zijn beland. Dan zou het leven helemaal niet leuk meer zijn en ik ALLES verloren hebben. Maar ik zou gewild hebben, dat ik, net zoals jij, toch wat meer LEF had gehad.
Ik leed “gelukkig” wel aan drie, vervelende, maar behandelbare, chronische nare kwalen, die samen ernstig genoeg waren voor de kwalificatie “duurzaam/voorgoed ongeschikt voor alle vormen van gangbare arbeid.” Mijn restverdiencapaciteit viel onder de 20%, zodat ik recht kon doen gelden op een volledige WAO-uitkering van 80-100%. Ik heb echter geen fraaie afscheidsbonus gekregen zoals commissarissen in RvB-en van banken, particuliere verzekeringsmaatschappijen, de industriele of bestuurlijke sector. Ik heb wel alle bedreigende en angstwekkende bezuinigingsronden in de sociale zekerheid weten te overleven, waar ik flink voor heb moeten vechten. (Op gevaar af dat ze tegen je zeggen: “Nou meneer, als u zo weerbaar bent, kunt u ook best werken, hoor!”). Ik heb gelukkig een alternatief loopbaantje in de lokale media en journalistiek mogen meemaken. Maar op een gegeven moment raakte die bron eveneens opgedroogd wegens bezuinigingen en beleidswijzigingen.