31 augustus is een memorabele datum in de media, zeker in 2024. Het is immers op die datum 50 jaar geleden dat de zeezenders moesten stoppen met uitzenden vanaf de Noordzee. Een besluit dat destijds werd genomen door de Nederlandse overheid en zorgde voor veel onbegrip en emoties maar mijns inziens tevens de voedingsbodem is geweest voor het ontstaan van het huidige commerciele radiolandschap in Nederland. Ter gelegenheid van het feit dat op 31 augustus 2024 het exact 50 jaar geleden was dat Radio Veronica en Radio Noordzee Internationaal haar uitzendingen stopten organiseerde 192 radio met een enthousiaste groep van vrijwilligers een week lang een terugblik naar 50 jaar geleden. Op zaterdag 31 augustus organiseerde men live radio vanaf het voormalig zendschip de Norderney, wat tegenwoordig aan de kade ligt in Amsterdam. 192 Radio is een online radiostation en is een audiostream van de Stichting Norderney. De Stichting Norderney stelt zich tot doel het culturele en historische erfgoed van Radio Veronica uit de periode 1959 – 1974 te conserveren en te beheren. Wil je meer weten over de geschiedenis van Radio Veronica in de zeezenderperiode: bezoek dan de website van de Stichting Norderney!
Een impressie van mijn bezoek aan de Norderney op zaterdagmiddag 31 augustus van 16:00 tot 18:30. Prachtig weer voor mooie foto’s en om de vele bezoekers te kunnen ontvangen op het terras aan de zuidkant van de Norderney en aan boord van het voormalig zendschip. Ik schat dat er zo’n 200 mensen aanwezig waren die keken naar live radio van Leo van der Goot, Rob Stenders, Tineke de Nooij en Ad Bouman. Veel bezoekers (inmiddels toch wel aardig op leeftijd…) ontmoetten aan boord de presentatoren van destijds: Tineke, Will Luikinga en o.a. Ad Bouman. Andere radiolegendes waren ook aan boord: Marc van Amstel, Leo van der Goot, Ad Roland, Herbert Visser, Ferry Eden en Rob Stenders. Ter plekke kon ik weinig van het programma horen omdat veel mensen met elkaar in gesprek waren en veel oude herinneringen ophaalden. Rond 17:00 werd het laatste uur van Radio Veronica uitgezonden. De originele band van destijds werd gestart door Ad Bouman op een Revox A77 bandrecorder. Veel mensen luisteren het uur beneden in de buik van het zendschip waar tijdelijk een complete radiostudio was gerealiseerd door een groep enthousiaste technici. De studio bestond uit een kleine Eela mengtafel en had o.a. 2 draaitafels en 2 jinglemachines. Veel carts van destijds waren ook aanwezig. Voor backup en herhaling van de diverse shows was Omniplayer ook zichtbaar in de studio.
NPO Radio 5 stond de hele dag in het teken van de z.g. zeezendersdag. Op de site van NPO Radio 5 kan je de meeste fragmenten terugluisterenwaaronder een interview van Bart van Leeuwen met Lex Harding. Tussen 16:00 en 18:00 was hij te gast in de studio in Hilversum. Het initiatief op het voormalig zendschip waar ook verslaggevers van NPO Radio 5 en NH Media aanwezig waren kwam tot stand door heel veel enthousiasme en werk van technici: Dennis van Benthem, Peter Kluyver, Niels Zack, Marcel Bouman, Sybrand Verwer en Melchior van Schuppen. Wellicht vergeet ik mensen te noemen. Aan boord kon merchandising van 192 Radio worden gekocht. De aanwezigen maakten veel foto’s en video opnames. Ongetwijfeld gaan we dat zien op de bekende websites voor de fans binnenkort.
Het programma wat vanaf de Norderney kwam werd ook uitgezonden op de lokale omroep voor het Gooi: NH Media editie Gooi. Ik sprak veel mensen en de meeste aanwezigen vonden het mooi om de programma’s afgelopen week weer eens te horen en maakten van het laatste uur ook veel opnames ter plekke. Ik denk dat we ons tegenwoordig niet kunnen voorstellen dat dit zoveel impact had destijds in 1974. Ik sprak Herbert Visser, tegenwoordig Directeur Mediahuis Radio. Herbert is natuurlijk bekend van alles wat hij tegenwoordig en in het verleden heeft betekent op radiogebied op een zendschip en op lokale radio in Nijmegen e.o. Hij liep in de buik van het schip tijdens het laatste uur en vertelde me dat hij eigenlijk nog steeds niet kan luisteren naar dit laatste uur en er nog steeds emotioneel van werd. Maar bevestigde tevens mijn opmerking dat deze gebeurtenis van destijds aan de basis heeft gelegen aan het ontstaan van het huidige commerciele radiolandschap. De gebeurtenis heeft veel medewerkers van toen heel veel extra motivatie en energie gegeven om te vechten voor de toekomst van commerciele radio.
Op het schip was ook summier materiaal aanwezig vanuit het museum RockArt. Dit Museum verzamelt, beheert, conserveert, digitaliseert en presenteert het cultureel erfgoed van de (inter)nationale muziekgeschiedenis vanaf de jaren 50 tot heden. Een aantal foto’s maar ook een aantal componenten uit de studio van destijds waren aanwezig. Als je meer wil zien van de originele studio moet je zeker eens een bezoek overwegen aan dit museum in het zuidwesten van Nederland!
1 item nog aan het einde van deze impressie. We weten natuurlijk allemaal dat de komst van Radio 538 destijds in 1992 is ontstaan vanuit het voormalige Veronica op zee. Lex Harding, 1 van de grondleggers werd in Hilversum door Bart van Leeuwen geinterviewd maar op het voormalig zendschip de Norderney liep de eerder genoemde Herbert Visser trots rond met een prachtig museumstuk. Een plaquette met daarin een brief van oud Veronica directeur Bull Verweij en een voormalig zendkristal van de zender op het schip de Norderney. Deze plaquette kende ik al en heb ik destijds toen ik bij Radio 538 werkte vaak zien hangen in de kantine aan de Koninginneweg 31.
Een korte video impressie van zaterdag 31 augustus 17:00 staat op X. Ad Bouman start daar de originele band met het laatste uur van Radio Veronica op 31 augustus 1974. Dit beroemde uur werd gepresenteerd door Rob Out.
Leuk atrikel René.
Ik mis alleen je vermelding dat het gehele Norderney archief is en wordt ondergebracht bij Beeld & Geluid zodat dat de geschiedenis voor altijd bewaard blijft. Dat geldt voor alle door ons bewaarde audio incl zo’n 5000! reclames en honderden prive foto’s en interne documenten enz.
Dat zijn bekende details voor een impressie, maar ik mis wat sfeeropmerkingen van jou over RockArt ……………
Dag Jordie, In RockArt was het heel erg leuk. Er waren in ieder geval collega’s die wel aan boord van de Norderney gezeten hadden. En nabestaanden van onlangs overleden collega’s. En dat was “emotioneel”. Dat kun je van een paar in A’dam niet zeggen. Daar waren Ad en Tinus. En je weet ik had gekozen voor RockArt omdat ik het voor de zoveelste keer radiootje spelen wel gehad had. En het zoveelste zendkristal waarvan er op z’n minst 3 aan boord waren.
Ik wilde met mensen infomeel praten over hun ervaringen a/b van de Borkun Riff en de Norderney.
En het heeft opgeleverd dat de enige collega die vanaf 1961 a/b/was en nu nog onder ons is en erg veel op film heeft vastgelegd z’n films ter beschikking stelt voor ons archief.
Dus RockArt was erg leuk en ik “vond wat ik van verwacht had”.
Beeld en Geluid kon ik helaas niet bij zijn omdat we al eerder afspraken met A’dam en Hoek van Holland hadden gemaakt. En we die niet gingen afzeggen.
Ik was erbij in Beeld & Geluid en vond de opzet zeer geslaagd! Het enige ding dat mij verbaasde us het einde. In de laaTste seconden, na het Wilhelmus, werd in de jingle, het kristal eruit getrokken en verloor de zender zijn draaggolf. Met als gevolg, ruis! Hier zijn beelden van en ik zou eea ondersteunend aan elkaar hebben gemonteerd….of ben ik nu TE sentimenteel…Verder ben ik blij dat ik erbij was. Groeten Ron
Leuke gecombineerde impressie en op de laatste foto met Herbert Visser staat rechts Erik de Zwart die er met een Radio-5-microfoon rondliep.
Dank voor jullie leuke reacties. Uniek moment om mee te mogen maken. Dank aan Spreekbuis voor het publiceren van mijn verhaal. Ik heb erg veel waardering voor iedereen die dit initiatief mogelijk heeft grmaakt maar ook voor de mensen die al jaren lang zich druk maken voor het behoud van het archief en de herinneringen levend houden.