NPO-bestuursvoorzitter Shula Rijxman heeft zich in haar nieuwjaarstoespraak vandaag fel uitgesproken tegen de veelsoortige dreigingen waar Nederlandse journalisten in toenemende mate mee te maken krijgen. “Onwaarheden, complottheorieën én polarisatie bestrijden we met één tegengif: de feiten”, aldus Rijxman, die de Nederlandse journalistiek hoog acht. Ook in 2021 krijgen journalisten alle ruimte bij de Publieke Omroep: “Zij brengen het nieuws van alle kanten. Pluriform, open en betrouwbaar.”
Volgens de NPO-voorzitter vormen journalistieke normen en waarden een cruciaal fundament onder de democratische samenleving: “De ontwikkeling dat feiten worden ontkend, de wetenschap ter discussie wordt gesteld en steeds vaker hardop wordt getwijfeld aan het werk van journalisten, is gewoonweg gevaarlijk.” Rijxman wijst hierbij ook naar de gebeurtenissen in de Verenigde Staten, waarbij vorige week niet alleen het Capitool werd bestormd, maar ook verslaggevers hardhandig werden belemmerd in het doen van hun werk.
Rijxman roept in haar online boodschap op ‘waakzaam’ te zijn, want ook in Nederland nemen de bedreigingen toe. Ze ziet het feit dat de NOS zich gedwongen zag haar logo van satellietwagens te verwijderen als voorlopig dieptepunt. “Dit zijn ontwikkelingen die je in een dictatuur zou verwachten, níet in een moderne democratie.” Journalisten horen hun werk in alle vrijheid te kunnen doen, stelt Rijxman. De NPO is hierover voortdurend in gesprek met alle omroepen en stimuleert innovaties die helpen om nepnieuws, desinformatie en deepfakes tegen te gaan.
Nieuwe omroepen
Rijxman benadrukt dat die journalistieke normen en waarden uiteraard ook gelden voor nieuwe kandidaat-omroepen: “Het is belangrijk dat eventuele nieuwe omroepen de journalistieke codes ondubbelzinnig onderschrijven, maar natuurlijk vooral dat zij straks iets toevoegen aan wat er al is.” Dat laatste is volgens Rijxman zo van belang omdat anders het omroepbestel onbestuurbaar dreigt te worden. “Je zou zelfs kunnen overwegen – en dat heb ik al eerder gezegd – om ná de komende ronde de achterdeur van het bestel te sluiten.”
De NPO-voorzitter gaat in haar videoboodschap ook in op andere grote uitdagingen waar de Publieke Omroep dit jaar voor staat. Zoals het voortdurend flexibel kunnen inspelen op ontwikkelingen rond het coronavirus, in de programmering op zowel televisie en radio, als online en on demand. Daarnaast breidt de NPO in 2021 het aanbod op het gebied van cultuur, regio en wetenschap flink uit en wordt het veelgebruikte streamingplatform NPO Start nog beter en persoonlijker.
In haar toespraak zegt Rijxman verder te hopen dat ook een nieuw kabinet, na de Tweede Kamerverkiezingen in maart, de NPO de ruimte zal geven om ‘onze belangrijke en verbindende rol voor de samenleving’ te behouden. Miljoenen Nederlanders genieten dagelijks van de publieke programmering op tv, van EenVandaag, Nieuwsuur en Op1, tot Wie is de Mol?, Heel Holland Bakt en De Slimste Mens. Maar ook op de radio, met programma’s als het Radio 1 Journaal, Spijkers met Koppen en Arbeidsvitaminen.
Rijxman pleit tenslotte voor meer ruimte voor het maken van amusementsprogramma’s, iets dat door de politiek sinds enkele jaren flink is ingeperkt. “Juist met amusement kunnen we echt iedereen bereiken. Ook moeilijker bereikbare groepen, zoals jongeren en mensen met een niet-westerse achtergrond. We hebben nu allemaal ervaren hoe belangrijk het is dat je ook even kunt ontsnappen aan de realiteit. Door ontspanning in welke vorm dan ook. Wij zijn de nationale huiskamer!”
Harm Edens, ken hem eigenlijk niet, kijk geen teluhvisie, is geen onbekende van Spreekbuis en maakt wel deel uit van het clubje hier, zo ook Arjan Snijders, met wie hij een podcast heeft. Nu zie ik dat hij op Twitter helemaal bovenaan staat als trending topic #harmedens. Toen was ik wel nieuwsgierig en wat blijkt, gisteravond was die rechtse fake-politicus Baudet te gast in een talkshow om het ene na het andere fakenieuws te mogen uitkramen. Edens was daar ook uitgenodigd, ik weet niet waarvoor. En nu zou Edens zich volgens onder meer de T. en vele boze Baudet-volgers op Twitter, zich zwaar geërgerd hebben aan die FvD-voorman, wie niet die een beetje weldenkend is en wat fatsoen heeft, maar wat had Edens dan gezegd? Ik zoeken, niets, hij heeft helemaal niets gezegd! Edens zweeg in alle talen en werd alleen een paar keer op de achtergrond tijdens het interview met B. in beeld gebracht met een beetje een fronsend hoofd en vooral met een vinger voor zijn lippen (zie filmpje op de T.). En nu wordt hij voor linkse rakker uitgemaakt maar deze Harm Edens heeft juist z’n mond gehouden tegen dit gif van de natie.
Ik meen dat onze held Edens een humorprogramma heeft bij de NPO, ken het niet, maar in plaats om me nu te gaan ergeren, moet ik hier allemaal heel hard om lachen, vooral om Edens!
Ik blijf erop hameren: Sla al die babbelprogramma’s over en zoek eventueel bij ARD/ZDF/BBC naar dramaseries, films en documentaires die er toe doen. Het is ontwapenend om geen ergernis te hoeven kweken bij foute en onzinnige gasten (zowel op het linker- als rechtervlak).
Ik luister tijdens de journaals en daarna heerlijk – via koptelefoon- naar mijn Fiio M11 muziekspeler.
Alleen maar muziek die ik zelf mooi vind en waar ik ontzettend van kan genieten.
Niemand bepaalt mijn muziekkeuze!