[BLOG] In het tumult van de afgelopen dagen probeerde beroepsprovocateur Johan Derksen uit te leggen dat hij met zijn onfortuinlijke verhaal in ‘Vandaag Inside’ zijn gedrag van toen (de rare vertoning met de kaars) niet wilde vergoeilijken, maar dat hij de aandacht wilde vestigen op de hypocrisie die er hangt rond de discussie over grensoverschrijdend gedrag. Het was een aanmoediging voor mannen om naar zichzelf te kijken, alvorens te participeren in een publieke discussie over dit onderwerp. Zijn poging ging in onbeholpenheid ten onder en de bom ontplofte in het eigen gezicht. Johan miste de aansluiting met De Tijdgeest, die steeds minder ruimte geeft aan meningen die afwijken van het gangbare. Maar had Johan in al zijn onbeholpenheid niet ook een beetje gelijk?
Tim Hofman
Ik moest onmiddellijk denken aan de aflevering van het tv-programma ‘College Tour’ afgelopen week met Tim Hofman, volgens columnist Marcel van Roosmalen is Tim de Messias van de deugindustrie. ‘Welke meisjes hebben sexueel overschrijdend gedrag aan den lijve ondervonden?’, vroeg hij in de uitzending met Twan Huys. Een aanzienlijk deel van het vrouwelijke publiek stak de hand op, hoewel ik me afvroeg welke definitie precies gold voor sexueel, overschrijdend gedrag.
‘Welke mannen hier in de zaal hebben er zich wel eens schuldig aan gemaakt?’, was de vervolgvraag. Natuurlijk bleef nu iedereen stil. Opmerkelijk genoeg, ook Tim Hofman zelf, hoewel ik me van hem een tv-interview herinner met een jonge dame die zich alle denkbare sexuele karikaturen moest laten welgevallen: zeer grensoverschrijdend en pijnlijk, maar in de tijdgeest van toen kennelijk getolereerd. Tim stelde een interessante vraag, maar vergat hem zelf te beantwoorden. Het is gemakkelijker de balk te zien in het oog van de ander dan de splinter bij jezelf. Was het dát wat Derksen probeerde te betogen?
Fons van Westerloo
Vandaag (29 april 2022) viel mijn oog op een uitspraak van mediatycoon Fons van Westerloo in De Telegraaf. Hij was in 1995 founding father van SBS 6, niet bepaald de zender die bekend staat om zijn goede smaak, inmiddels eigendom van Talpa van John de Mol. Over de foute erupties van Johan Derksen zegt Van Westerloo: ‘Dit kan gewoonweg niet. Dit is platte kroegpraat, die ver over de grens gaat’. Het is een opvallende uitspraak van een televisieman onder wiens verantwoordelijkheid omwille van de winst, heel wat grensoverschrijdende televisie het licht zag. Niet met het doel bij te dragen aan het maatschappelijke debat, maar gewoon om zonder-aanziens-des-persoons en vaak over de rug van jonge mensen, zoveel mogelijk geld te verdienen.
Ordi-tv
Van Westerloo sr stapte over van SBS naar RTL, waar ook zijn zoon Remko op 1 november 2007 onder de vleugels van zijn vader in dienst trad. Hij maakte furore door een nieuw genre te introduceren: ordi-televisie, waar het overschrijden van grenzen de norm was. ‘Ordi-tv leidt tot verloedering’, schreef het Algemeen Dagblad van zaterdag 9 april 2011. Remko had geen oog voor die kritiek. ‘Die discussie over normen en waarden is zo oud als de nacht. Ik vind dat uiterst vermoeiend’, zei hij. Weinigen fulmineerden tegen dit televisie-genre dat in sommige programma’s het uitbuiten van jonge meisjes als grondslag had. De tijdgeest, stond het toe. Wat ik bedoel is dit: de deugdiscussie heeft vele vaders en moeders. De ellende die eronder ligt is een wees. Daarin zit een belangrijk element van hypocrisie.
Hoe verliep het Remko van Westerloo, ooit de koning van de normloze televisie? Die is nu zenderbaas van NPO 1, de belangrijkste publieke zender van Nederland. Hierbij een link naar de blogs die ik ooit schreef over ordi-tv op het moment dat dit onderwerp actueel was. Leg er de opmerkingen van vandaag naast en zie hoe de tijdgeest (kennelijk) veranderde. Ik schrijf dit niet met afkeuring: fouten maken mag, als dit leidt tot wijze inzichten. Deelnemers die in het publieke debat fouten maken meedogenloos cancelen: dat is hypocriet.
TON VERLIND
Amen
Interessant in dit kader is een aantal uitspraken die koningin Juliana op 25 juli 1951 op de eerste Oude Looconferentie deed. In deze toespraak, zei zij onder meer:
„De grondfout die wij maken, is, dat wij onze intelligentie zich in sneller tempo laten ontwikkelen, terwijl wij te traag zijn met het bespoedigen van de ontwikkeling van wat men zou kunnen noemen het hart.”
„Onze autonomie reikt precies evenver als ons besef dat harmonieuze mensen-samenleving mogelijk is, en wel door zich op grond van mensen-respect erin verantwoord te voelen. Iedereen wete zich hierbij betrokken, op zijn of haar plaats, in zijn of haar eigen verantwoordelijkheid. Het vertreden van de eerbied voor onze medemens brengt vernietiging der samenleving en chaos.”
Hoewel het zeer wel mogelijk is dat ze die uitspraken indertijd al naar de ideeën van Greet Hofmans vormde, valt vooral op dat ze (71 jaar later) een zekere voorspellende waarde hadden.
31 jaar na deze toespraak lijkt Joe Jackson iets van dat gedachtengoed opgepikt te hebben. In de tekst van ‘Real Men’ duikt de zin ‘A war between the sexes and there’ll be nobody left’ op. In 1982 kende ik de inhoud van de toespraak van Juliana niet en vond ik het statement van Jackson hooguit interessant.
Kijk ik naar de gebeurtenissen die zich heden ten dage op dit terrein voordoen, dan vrees ik dat we precies in de chaos leven die Juliana in haar toespraak voorzag. De versnelling van communicatieprocessen door digitale technieken zou de uitwerking van het statement van Joe Jackson weleens veel dichterbij kunnen brengen dan je op het eerste gezicht zou verwachten.
Dat kan nog interessant worden: mannen en vrouwen die straks elkaar op leven en dood bestrijden. Zoals ik het nu bekijk zijn we al aardig naar dat momentum onderweg…
De zinsnede ,,…een aantal uitspraken die…” moet natuurlijk ,,…een aantal uitspraken dat…” zijn.
(Dat heb je als je met tekstverwerkers te snel je zinnen omgooit. Mea culpa!)
;o)
Zal het weer geen stunt zijn zoals de vorige keer ongeacht het onderwerp?
Die van mij kan verwijderd zijn moest bij van Derksen zijn….