Trotse Pauw met vleugje gêne

HILVERSUM – Jeroen Pauw was in zijn element. Geïnterviewd door de winnaar van vorig jaar Beau van Erven Dorens zweefde de presentator al grappen makend over het podium in het instituut Beeld en Geluid te Hilversum. Bijna vanzelfsprekend en volgens velen terecht werd Pauw geroemd om zijn kundige tafelgastheerschap en interviewtechnieken. De volle zaal zag deze avond een zeer frivole en geestige Pauw. Hij liet de zaal veelvuldig lachen door meerdere bedoeld en onbedoeld humoristische een-tweetjes met collega Beau. Beau van Erven Dorens vroeg zichzelf een jaar geleden af of hij thuis hoorde in het rijtje winnaars en werd verlegen door de toebedeelde eer. Jeroen Pauw – de winnaars nalopend – vond zijn eigen uitverkiezing naast eervol ook terecht.

Criteria

Hoe word je eigenlijk de meest gelauwerde omroeppersoon van het jaar? Jeroen te Nuijl is hoofdredacteur van Broadcast Magazine en bedenker van deze uitreiking. Hij en zijn redactieleden bepalen aan de hand van hun persoonlijke lijstjes welke mannen en vrouwen zich dusdanig hebben gemanifesteerd dat ze overwogen worden. Daaruit ontstaat een shortlist met een rijtje kandidaten. Dit jaar stonden daarop: Frank Dane, Frans Klein, Chantal Janzen, Arjen Lubach, Eric van Stade, Martine van Os en natuurlijk uiteindelijke winnaar Jeroen Pauw.

Youtubers

Op de vraag aan Te Nuijl of Youtubers als Enzo Knol ook mee worden genomen in hun overwegingen was het antwoord wat ambivalent. “Die prijs bestaat nu al 29 jaar en het is altijd omroepman of -vrouw van het jaar geweest. We zouden het mediamens van het jaar kunnen noemen om de hele lading te dekken, maar ja omroepman van het jaar is een begrip. Maar het kan zeker ook een Youtuber worden. Kandidaten moeten zich in een jaar in positieve zin onderscheiden hebben. Voor of achter de schermen. Toen Enzo Knol een miljoen volgers had, vroegen we ons hardop af of we niet ook eens in die hoek moesten kijken.”

De deur naar de award zit dus niet dicht voor de Enzo Knollen van deze tijd. Alleen, Knol heeft zijn miljoen abonnees eind 2015 gerealiseerd. Een jaar geleden is dit verdubbeld en inmiddels staat de teller op ruim twee en een kwart miljoen! Misschien is het de jonge leeftijd van zijn volgers dat we hem niet op het lijstje van 2019 tegenkwamen. Of mogelijk speelt een rol dat deze social media kanonnen geen deel uitmaken van de Hilversumse omroeptraditie. Toch lijkt het, gezien de redactie van Broadcast Magazine er open voor staat én gezien de forse cijfers van sommige Youtubers, een kwestie van tijd dat ze op de shortlist gaan komen of er zelfs eentje als winnaar uit de bus rolt.

Vrouwen schaarste

Hoewel de laatste twaalf jaar een op de drie keer een vrouw heeft gewonnen, is de verhouding over de gehele levensduur van de eervolle media-award een op zeven. Volgens Te Nuijl is dat te wijten aan de machtsverdeling in Hilversum. “Ik zou dolgraag vaker een vrouw als winnaar zien. Maar het is nou eenmaal de realiteit – en dat vind ik heel jammer – dat de machthebbers in Hilversum bijna allemaal mannen zijn. Bij de omroepen, de producenten en zeker ook de facilitaire bedrijven.”

Bokaal

Zoals gezegd hadden de winnaars van 2018 en 2019 de lachers op hun hand. Jeroen Pauw was lekker los en geanimeerd. Beau van Erven Dorens behield ook in de rol van interviewer en uitreiker zijn bekende innemende en bescheiden stijl, afgetopt met een toefje cynisme. Pauw, met de zojuist ontvangen en volgens Van Erven Dorens obsceen grote beker: “Heb jij deze beker een jaar bij je gehad?” Beau: “Ja, in mijn kantoor. Er is van alles mee gebeurd.” Het nodigt Pauw uit om er even aan te ruiken. Even later op de vraag hoe de winnaar tegen de prijs aankijkt: “Als je een prijs niet krijgt, dan denk je: ach, het is een prijs van niks. Als je hem wel krijgt, is het een veel belangrijkere prijs.” Daarnaast heeft Pauw er ook een beetje een ongemakkelijk gevoel bij. “Als je thuis zit te kijken, zie je de ene presentator de andere presentator op de schouders slaan. Wij vinden het hier allemaal leuk maar thuis denk je: waar gaat het over? En dat gevoel, die gêne, heb ik wel bij zo’n prijs.”

Genoeg

Jeroen vertelt later dat hij al op de hoogte was van zijn uitverkiezing. De avond ervoor was al door Broadcast Magazine met hem en voorgaande winnaars uitgebreid geproost in een andere ruimte van Beeld en Geluid. “We hebben veel gedronken. Dat is iets wat ik op zich altijd wel fijn vind. Maar goed, vanochtend realiseerde ik me dat iedereen die wel eens een talkshow heeft gehad, uiteindelijk omroepman of -vrouw is geworden. Dus toen ging ik naar mijn Instagram account en zei: ik stop ermee. Ik vond het wel genoeg.”

Pauw licht het besluit te stoppen met zijn talkshow toe. Het werd tijd voor iets nieuws. Niet dat hij nooit meer een gesprek zal leiden maar hij wil op pad, naar buiten, en op een andere manier zinvolle producties maken. “Ik had vroeger een moeder die haar niet werken verklaarde met dat ze graag haar kinderen opwachtte met een kopje thee. Later is ze wel weer gaan werken. Maar ik zat toen helemaal niet te wachten op een moeder als ik thuis kwam. Je wilde liever dat je ouders er niet waren.” Pauw zag in zichzelf als gespreksleider dit schrikbeeld deels terug. Hij zat telkens maar aan tafel en zijn gasten schoven aan met allerlei spannende en interessante verhalen van buiten. Hij voelde zich te veel zijn moeder en besloot het roer om te gooien.