Eerste ’landstudio’ van de zeezender zat in voormalige kosterswoning van de gebroeders Verweij
De programma’s van Radio Veronica – uitgezonden vanaf zee – werden vanaf 1 mei 1960 opgenomen in de studio’s aan de Zeedijk in Hilversum.
Een zakenman, een radiohandelaar en een elektrotechnicus richtten in oktober 1959 de Vrije Radio Omroep Nederland (V.R.O.N.) op. Voor commerciële radio was in Nederland in die tijd geen plek. Daarom wilden de heren vanaf een schip buiten de territoriale wateren gaan uitzenden. Na een testuitzending vanuit Hotel Krasnapolsky in Amsterdam lieten zij in april 1960 een oud lichtschip – de voormalige Borkum Riff, omgedoopt tot Veronica – vanuit de haven van Emden naar een plek voor de Nederlandse kust slepen. Eerst bij Noordwijk en later bij Scheveningen.
In het prille begin werden de programma’s in de studio’s in het Nederlands Film Laboratorium in 
Amsterdam gemaakt. Maar al gauw was dat vanuit een pand aan de Zeedijk (nr. 27a) in Hilversum. In het Hilversums Historisch Tijdschrift (jg. 2014, afl. 3) is te lezen hoe de ’piraat’ daar terecht kwam. Dat had alles te maken met de belangrijkste aandeelhouders, de drie gebroeders Verweij. Dirk, Hendrik (’Bull’ genoemd) en Jaap waren eigenaar van de textielgroothandel Universum en de kousen/sokkenfabriek Excelsior, gevestigd aan de Herenstraat.
Gebroeders Verweij
Toen elektrotechnicus H. Oswald, een van de drie initiatiefnemers, financieel en juridisch in de knel raakte, werd besloten om de ’land-studio’s’ te verhuizen naar Hilversum. De panden van de gebroeders Verweij – die in november dat jaar de leiding van de radiozender overnamen – aan de Herenstaat en de Zeedijk waren met elkaar verbonden via een binnenplaats (het ’BUMA-plein’). Zeedijk 27a had eerder onderdak geboden aan de koster van de Christelijk Gereformeerde kerk, die aan de overkant van het straatje stond.
Twee maanden nadat de nieuwe studio’s in gebruik waren genomen kwam een 18-jarige Hilversumse, Tineke de Nooij, over de Zeedijk. Zo staat te lezen op de website van de stichting Norderney, die het cultureel erfgoed van Veronica conserveert. ’Tineke zag dat daar de studio van Radio Veronica was. Ze belde aan en vroeg of ze er kon komen werken, nou dat kon en zo zou Tineke haar radiocarrière op 1 september 1960 beginnen’.
Vanuit het hele land kwamen Veronica-luisteraars naar de Zeedijk. Zo ook Dick Offringa uit Emmeloord, fan van het eerste uur, die op donderdag 15 juni 1967, samen met een neef, Adze, voor de allereerste keer de radiostudio’s bezocht. ’De boomlange Jan van Veen liet ons binnen’, herinnert hij zich op zijn Veronica-website.
’Eerst kwamen we in een studio waar Chiel Montagne teksten aan het inspreken was op een bandje. Die werden later tussen de platen van „Muziek terwijl u werkt” gemonteerd. De reclames stonden elk op aparte tapes. Die werden telkens weer teruggespoeld. Later kwamen we in een kleine studio op zolder, met uitzicht op het dak van een smederij. Gerard de Vries nam daar een „Jukebox” op. Na het voorlezen gooide hij de briefkaarten in een prullenbak. „Behind your back stands a prullebek.” We mochten de groeten doen’. Het geluidsfragment van de neven Offringa is bewaard gebleven. Het plaatje dat zij aanvroegen, I’m a believer van The Monkees, wordt voorafgegaan door een reclame voor Alaska sigaretten, ’Heerlijk verfrissend’.
Hilvertshof
Halverwege de jaren zestig kwam de Hilversumse projectontwikkelaar Matser met het plan voor het Hilvertshof, een groot overdekt winkelcentrum tussen Groest en Zeedijk. ’De gebroeders Verweij hadden daar wel oren naar, mede omdat Veronica aan de Zeedijk uit zijn jasje groeide’, schrijft Ineke de Ronde in het Hilversums Historisch Tijdschrift. ’.Ze vonden een geschikt pand aan Utrechtseweg 16, dat de naam Lapershoek had.’
De gebroeders Verwey hadden hier eerst de handelsonderneming Universum willen vestigen, maar daar stak de gemeente een stokje voor. Dus Lapershoek werd – na een ingrijpende verbouwing – in 1969 het nieuwe onderkomen van het radiostation. De Ronde: ’De studio’s op zolder moesten uiteraard geluiddicht zijn en er kwam geheel nieuwe apparatuur. Op de Zeedijk waren de mengpanelen nog zelf gebouwd, maar hier kwam het nieuwste van het nieuwste’.
De eerste verdieping was bestemd voor de kantoren, de ondersteuning werd steeds belangrijker voor de organisatie. Er was een aparte afdeling voor de reclamecontracten en het opstellen van de zendschema’s. De post die dagelijks bij postbus 218 binnenkwam, werd hier ook afgehandeld. Op de begane grond waren de directiekantoren en de discotheek, waar kasten werden gemaakt om de ruim 60.000 platen onder te kunnen brengen.
’Het was hard werken voor de medewerkers, terwijl de opnames van de programma’s aan de Zeedijk gewoon doorgingen’, meldt De Ronde. Begin maart 1969 werden de studio’s geopend door Mireille Mathieu. ’Het was wel erg wennen in het nieuwe gebouw na de knusse rommel aan de Zeedijk. Technicus Ad Bouman vond het gebouw steriel en kantoorachtig en noemde het een ziekenhuis. Kinderziektes waren er natuurlijk ook. Zo klonken de eerste programma’s uit de nieuwe studio’s vervormd: de frequentie van de nieuwe opnameapparatuur bleek anders te zijn dan die van apparatuur aan boord’.
Traantje
Op 31 augustus 1974 kwam er om zes uur ’s avonds een einde aan de zeezender Veronica. ’De week daaraan voorafgaand kwamen vele fans langs in Hilversum om de laatste opnames bij te wonen’, schrijft De Ronde. ’Veel medewerkers waren de laatste uren aanwezig op het schip en hoorden, waarbij ze net als vele luisteraars in het land een traantje wegpinkten.
Bekend werd de geëmotioneerde stem van Rob Out voordat de zender uit de lucht ging: „Bij het afscheid nemen van Veronica, sterft ook een beetje de democratie in Nederland. Dat spijt mij….voor Nederland.”’ Na de laatste uitzending verhuisde Veronica naar de Oude Enghweg 24. Vanaf 28 december 1975 werd weer uitgezonden, nu als de publieke omroep VOO. In de loop der jaren werden diverse amdere panden in Hilversum gebruikt: Groest 53b, Larixlaan 1, Laapersveld 75, Vaartweg 89, Franciscusweg 219 en 247, ’s-Gravelandseweg 50-52 en Bergweg 70.
Geef als eerste een reactie