Willibrord Frequin-biografie van Fons de Poel komt op 7 februari uit

Fons de Poel volgde Willibrord Frequin ‘in het tachtigste jaar’ en componeerde een even onthullend als ontroerend biografisch portret: Willibrord, verlegen vlegel. Het boek ligt vanaf 7 februari in de winkel.

Hij had al jong door dat hij met baldadigheid kon scoren,” zegt zijn broer Titus halverwege het boek. Die zin vertelt een heel verhaal. Het leven en werk van Willibrord lezen als een schelmenroman. Maar in Verlegen vlegel – de ondertitel van het biografische portret – schetst oud-collega Fons de Poel ook een verrassend ander beeld van de man die ruim een halve eeuw tv-geschiedenis schreef als nationale kwajongen. Achter het harnas van Frequin liggen “zeeën van gevoeligheid en onzekerheid, hij heeft zich bijna letterlijk met zijn brutaliteit door het leven geslagen.”
De Poel blikt met een inmiddels breekbare man terug op zijn leven en roemruchte carrière. Bloedstollende verhalen. Openhartige bekentenissen. Kwetsbare momenten. In het onvermijdelijke zicht van de hemelpoort. Daar zal hij God keihard interviewen.

Fons de Poel: “Meer dan een jaar lang trok ik innig met Willibrord op om meer zicht te krijgen op zijn drijfveren, zijn jeugd, zijn tomeloze dadendrang, zijn onorthodoxe werkwijze, zijn omgang met zijn imago. Bewonderd, maar ook verguisd, een omstreden kijkcijferkanon. Waar komt het in hemelsnaam vandaan? Er waren momenten waarop hij het allemaal wilde weigeren. Hij is niet de gemakkelijkste man. Extreem gesloten, ook. Maar wat een leven! Ik wilde dat het boek zou lezen als een achtbaan, net zoals Willibrord altijd heeft geleefd.”

Robin Hood
Willibrord die met een bijl achterna wordt gezeten. Willibrord die een seksueel delinquent tot aan de voordeur opjaagt. Maar ook: Willibrord die bij maatschappelijke misstanden als een Robin Hood burgemeesters, bureaucraten, beleidsmakers en andere bestuurders achter de vodden zit. Het verduisterde natuurlijk het zicht op zijn grote reportagewerk. Je zou het bijna vergeten. Frequin filmde hongersnoden en aardbevingen, draaide met gevaar voor eigen leven de bombardementen in Biafra, trok met prins Claus door de Derde Wereld, bewoog zich als één van eersten in het kielzog van de Dwaze Moeders van Argentinië, zette de achtervolging in op pausen, presidenten en premiers. Willibrord draaide illegaal in landen van het communistische Oostblok, werd er achtervolgd en gearresteerd door geheime diensten, drong door tot de martelkamers van Idi Amin, ontsnapte aan een lynchpartij in Calcutta, stapte na de Lockheed-onthullingen als enige journalist brutaal af op prins Bernhard en raakte zelf in diskrediet door de zogenaamde ‘hoofden-affaire.’ Je kunt beroerdere leermeesters treffen. Maar wie is hij? Wat heeft hem zo aangezet? In de herfst van zijn leven doe ik een poging om hem beter te begrijpen.”

Zo beweegt het boek zich tussen anekdotes en serieuze beschouwingen, genoteerd in het tachtigste levensjaar waarin soms het onmogelijke van zijn uithoudingsvermogen werd gevraagd. Zijn fysieke toestand ging zienderogen achteruit. “Denk je dat er iets is na de dood?”, vraagt hij aan zijn oud-collega. Misschien een boek Willibrord, antwoordt de auteur.
In Willibrord, verlegen vlegel schetst De Poel in bloemrijke taal een intiem portret van het fenomeen Frequin. De Poel: “Ik doe dat langs drie lijnen, die in dit boek door elkaar heen lopen. Onder het kopje In het tachtigste jaar, beschrijf ik onze ontmoetingen. Confronterend, hilarisch en ontroerend. In Een televisielevenvoer ik de lezer langs zijn onwaarschijnlijke oeuvre. De ellende die hij filmde, achtervolgt hem juist nu in de herfst van zijn leven. “Hij slaapt slecht, wordt gillend en wild om zich heen slaand wakker,” zegt zijn echtgenote Gesina.
Hij werd bevriend met Prins Claus en Freddy Heineken. Willibrord zegt berouw te hebben over de achtervolging op de nog onbekende Máxima Zorreguieta, toen zij nog in Brussel woonde. “We zijn in een auto achter haar aangereden, vlogen bijna allebei uit de bocht. We weten hoe het met Diana is afgelopen. Daar heb ik echt spijt van.”
Hij spreekt ook over zijn liefdesleven. “Vier huwelijken, ik kan nog geen dag alleen zijn.”
In Door andere ogen beoordelen intimi, ook uit de familie, en tv-collega’s Willibrord. Dat levert een rijk geschakeerd beeld op van een markante, monumentale figuur. Bekend als de bonte hond. Maar ten diepste zo gesloten als een oester. Gaandeweg ontstaat het beeld van een gevoelsmens, die zich verbergt achter zijn “stoere uitgave”. Beschrijvingen van zijn wonderbaarlijke oeuvre, ontmoetingen in het jaar dat hij tachtig werd en ooggetuigen die hem duiden: die drie verhaallijnen meanderen door dit boek.   

Door andere ogen
René van der Gijp: “Willibrord leerde mij het verschil tussen ‘op tv komen’ en ‘tv maken’.”
Frénk van der Linden: “Ik doe hem thuis nog wel eens na. Dan achtervolg ik mijn vrouw, zoals hij Máxima achtervolgde. Dat is verdomme een kwart eeuw geleden, maar het zit nog in mijn kop. Die stem. Dat lekker intimiderende.”
Catherine Keyl: “Ik vond het treurig zoals hij na die ‘hoofden-affaire’ door de KRO is genaaid. Zo was het toch? Zijn grootste fout daarna was dat hij bij De Week van Willibrord niet genoeg in de teugels werd gehouden.”
Fons van Westerloo: “Willibrord is mij als het ware in de schoot geworpen. Ik was daar als directeur van de commerciële zender erg blij mee. Hij werkte als een magneet op de kijkers.”
Bert van der Veer: “Zijn brutaliteit, zijn afkeer van onrecht; hij was een activistische maker die als een bulldozer door het land trok.”
Aad van den Heuvel, nestor van iedereen die ooit tv-journalistiek heeft bedreven, heeft het eens kernachtig verwoord: “Frequin is een kanon, maar je moet het wel goed richten.”

Over Fons de Poel
De Poel schreef carrière als (inter)nationaal verslaggever van Brandpunt, was presentator en hoofdredacteur en daarna mede-grondlegger van Netwerk. Hij initieerde Reporter en drukte zijn stempel op Profiel. “Maar eigenlijk wilde ik als jochie dichter of schrijver worden. Dat voornemen heb ik nu dus een beetje verzilverd, hoop ik. En Willibrord inspireerde mij altijd al. Zonder hem zou ik mij in Hilversum minder thuis hebben gevoeld.”